Οι αναφορές τουρκικών ΜΜΕ για κινητικότητα στον Έβρο διαψεύστηκαν ως προπαγάνδα χθες από την Αθήνα, η οποία δεν αποσπά την προσοχή της από τη θαλάσσια περιοχή νοτίως και ανατολικά της Ρόδου και της Κρήτης, όπου η Άγκυρα απειλεί με γεωτρήσεις βάσει του παράνομου συμφώνου με τη Λιβύη.
Γράφει η Βίκυ Σαμαρά
Το έλλειμμα διεθνούς νομιμότητας του περίφημου μνημονίου Ερντογάν- Σάρρατζ ουδόλως προβληματίζει την Άγκυρα, η οποία πιέζει διαρκώς με στόχο να φέρει τη χώρα μας προ τετελεσμένων όσον αφορά στην εκμετάλλευση των ενεργειακών πηγών της Ανατολικής Μεσογείου. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποδέχθηκε χθες στην Αγκυρα τον Φαγιέζ Αλ Σάρρατζ και δήλωσε ότι Τουρκία και Λιβύη θα προχωρήσουν στις έρευνες για πετρέλαιο και τις γεωτρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Υποσχέθηκε δε ότι η Τουρκία θα εντείνει τη στήριξη της στο καθεστώς Σάρρατζ και κατηγόρησε τις χώρες που στηρίζουν το στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, τον οποίο αποκάλεσε «το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ειρήνη στη Λιβύη».
Η συνάντηση Ερντογάν- Σάρρατζ πραγματοποιήθηκε λίγες ώρες αφότου το καθεστώς της Λιβύης ανακοίνωσε ότι ανακατέλαβε όλη την Τρίπολη και τα προάστια, γεγονός που αποτελεί σημαντική ήττα για τις δυνάμεις του Χαφτάρ. Εξάλλου την Τετάρτη ο Σάρρατζ αρνήθηκε να καθίσει μαζί με τον Χαφτάρ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Την ώρα που ο Ερντογάν επιμένει στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, η ελληνική κυβέρνηση μεταφέρει τη συζήτηση στο ευρωπαϊκό γήπεδο, μετατρέποντας τα ελληνοτουρκικά σε ευρωτουρκικά ζητήματα.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απέστειλε χθες επιστολές προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Σάρλ Μισέλ και την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα. Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν για την παράνομη συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, με αποκορύφωμα τη δημοσίευση στο φύλλο της τουρκικής Εφημερίδας της Κυβέρνησης, αιτήσεων για άδεια έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων από την κρατική τουρκική εταιρεία πετρελαίου (TPAO).
«Γίνεται ξεκάθαρο, ότι ενδεχόμενο κλιμάκωσης από πλευράς της Τουρκίας δεν θα οδηγήσει σε ελληνοτουρκική, αλλά σε κρίση των συνολικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία» διαμήνυσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας ανακοινώνοντας τη σχετική πρωτοβουλία στο πλαίσιο του briefing.
Τα επόμενα διπλωματικά βήματα
Το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας θα θέσει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα 8 Ιουνίου, ενώ την Τρίτη 9 Ιουνίου θα υποδεχθεί στην Αθήνα τον Ιταλό υπουργό Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο, την ώρα που σύμφωνα με πληροφορίες το ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ στο Ιόνιο έχει προχωρήσει με γρήγορους ρυθμούς, ως έμμεση απάντηση στην παράνομη συμφωνία Τουρκίας- Λιβύης για τις θαλάσσιες ζώνες. Ο κ. Πέτσας πάντως χθες στο briefing δεν θέλησε να μπει σε προαναγγελίες για τις συζητήσεις με την Ιταλία για την ΑΟΖ.
Ιδιαίτερα σημαντικό διπλωματικό βήμα αποτελεί και η επίσκεψη του κ.Μητσοτάκη στις 16 Ιουνίου στο Ισραήλ, που εκτός από τουριστικός εταίρος αυτό το καλοκαίρι του κορονοϊού, είναι διπλωματικός και ενεργειακός σύμμαχος της Ελλάδας απέναντι στην Τουρκία στην περιοχή.
Στις 18 Ιουνίου ο κ. Δένδιας θα μεταβεί στην Αίγυπτο, με την οποία επίσης η Ελλάδα συζητά για οριοθέτηση ΑΟΖ. Και στις 19 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, όπου φυσικά ο κ. Μητσοτάκης θα θέσει εκ νέου το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας στους ομολόγους του Ευρωπαίους ηγέτες.
Οι υπουργοί Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ομάδας MED 7 (Ελλάδας, Κύπρου, Γαλλίας, Ιταλίας, Μάλτας, Πορτογαλίας, Ισπανίας) με κοινή τους δήλωση έστειλαν μήνυμα στην Τουρκία να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας, και ιδίως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της ΕΕ, εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους σε Ελλάδα και Κύπρο. Η στήριξη της Ιταλίας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω των συζητήσεων για ΑΟΖ, ενώ η Γαλλία αποτελεί βασικό υποστηρικτή του στρατάρχη Χαφτάρ έναντι του καθεστώτος Σάρρατζ στη Λιβύη.
Κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης της MED 7, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης ενημέρωσε για τις επιστολές Μητσοτάκη σε Μισέλ και Φον Ντερ Λάιεν και τόνισε ότι είναι σημαντικό η ΕΕ να είναι ενωμένη απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι βέβαια πόσο θα τραβήξει το σκοινί η Τουρκία, καθώς και πως θα απαντήσει, εάν γίνουν πράξη οι απειλές για έρευνες και βγουν τουρκικά σκάφη στην περιοχή, η Ελλάδα που επιμένει στην οδό της διπλωματίας και της νομιμότητας.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας απέφυγε να υιοθετήσει τον όρο casus belli, ο οποίος ανεβάζει τις εντάσεις και συνιστά σημείο χωρίς επιστροφή. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος πάντως δήλωσε ότι η Ελλάδα προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα, στα οποία συμπεριλαμβάνονται ασφαλώς και η στρατιωτική εμπλοκή και πρόσθεσε: «Δεν θέλουμε να φτάσουμε εκεί. Αλλά θέλουμε να καταστήσουμε σαφές προς πάσα κατεύθυνση, ότι θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να προασπίσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα σε απόλυτο βαθμό. Επομένως, ο νοών νοείτω».