Η διαπίστωση αισθητής μείωσης των κρατικών δαπανών και η ανάγκη για παρεμβάσεις ανακούφισης των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων, υπήρξαν τα μόνα σημεία σύμπτωσης στις τοποθετήσεις επί του προσχεδίου του κρατικού Προϋπολογισμού του 2014, κατά τη συζήτησή του στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής.
Απέναντι στην κυβερνητική πλειοψηφία και τις εισηγήσεις της περί επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος και ένταξης της ελληνικής οικονομίας «σε τροχιά ανάπτυξης» το 2014, η αντιπολίτευση υποστήριξε πως το πρωτογενές πλεόνασμα, ακόμα και αν επιτευχθεί, θα έχει οικοδομηθεί σε αντιαναπτυξιακή βάση, ενώ αμφισβήτησε ιδιαίτερα το διαχειρίσιμο του δημοσίου χρέους. Ιδιαίτερα επικριτική υπήρξε και η Δημοκρατική Αριστερά, ενώ ο Φίλιππος Σαχινίδης (ΠΑΣΟΚ), χωρίς να αμφισβητεί τις προβλέψεις του προσχεδίου, διέκρινε σ’ αυτό «επιλεκτικές αποσιωπήσεις».
Παρουσιάζοντας το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2014, ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας, Σταύρος Καλογιάννης, διαπίστωσε βελτιώσεις σε όλα τα βασικά δημοσιονομικά μεγέθη, με πλέον εντυπωσιακή την πρόβλεψη για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 2,8 δισ. το 2014 και την διατήρηση του πλέον χαμηλού πληθωρισμού στην ευρωζώνη. Η ανεργία εξακολουθεί να βρίσκεται σε δραματικά υψηλά επίπεδα (1,4 εκ. άνεργοι, εκ των οποίων το 66% μακροχρόνια), αλλά οι 165.000 νέες θέσεις απασχόλησης που καταγράφηκαν το πρώτο εννεάμηνο του 2013, «είναι η καλύτερη επίδοση από το 2000 μέχρι σήμερα».
«Το 2013, φρενάρει η αυξητική πορεία της ανεργίας, η οποία σταδιακά θα αρχίσει να μειώνεται απ’ το 2014» σημείωσε ο κ. Καλογιάννης, ζητώντας ωστόσο παράλληλα μείωση των φόρων, αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών και αντιμετώπιση του προβλήματος της θέρμανσης των οικονομικά ασθενέστερων.
Με βάση τα επίσημα στοιχεία, «από έλλειμμα 2,6 δισ. το 2012, φτάνουμε σε πλεόνασμα 343 εκ. ευρώ το 2013. Γι’ αυτά τα 3 δισ., πάρθηκαν μέτρα 11 δισ. Για κάθε ευρώ που ήθελε να κερδίσει για το πλεόνασμα η κυβέρνηση, έκοβε 4 ευρώ απ’ τους συνταξιούχους και το κοινωνικό κράτος» παρατήρησε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Ευκλείδης Τσακαλώτος.
«Αν έχεις μόνον στόχο το πλεόνασμα, κάνεις διαρκώς παρεμβάσεις που το καθιστούν μη βιώσιμο. Κόβεις εκεί που δεν πρέπει να κόψεις. Αυξάνεις φόρους, δεν αλλάζεις το μείγμα μεταξύ άμεσων και έμμεσων φόρων» σχολίασε ο κ. Τσακαλώτος. Στην πραγματικότητα, διαπιστώνουμε την παγίωση ενός κοινωνικού μοντέλου στο εσωτερικό της Ελλάδας, και τη διατήρηση ενός συγκεκριμένου ευρωπαϊκού νομισματικού μοντέλου: «Όταν η Γερμανία έχει πλεονάσματα, δεν εξάγει μόνον προϊόντα, αλλά και χρεοκοπία και ανεργία – και σ’αυτό θα πρέπει να διαπραγματευτείτε» υποστήριξε ο κ. Τσακαλώτος. «Ο υπουργός Οικονομικών θέλει να είμαστε πάντα υπό πίεση, πάντα να χρωστάμε, για να μπορεί να ασκηθεί αυτή η πίεση για το οικονομικό πρόγραμμα που υποστηρίζει. Εμείς ζητάμε να αλλάξει η πορεία της ευρωζώνης και η λιτότητα, να διεθνοποιηθεί το χρέος, να παράγουμε πλούτο, να αποπληρώσουμε εν μέρει τους πιστωτές μας – αλλά όχι να μας κρατάν πάντα στο χέρι μέχρι να πληρώσουμε και το τελευταίο ευρώ» δήλωσε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ.
«Στεναχωριέστε που η Ελλάδα δεν χρεοκόπησε. Μιλάτε για διαγραφή χρέους και κρατικοποιήσεις τραπεζών, παράλληλα με παραμονή στην Ε.Ε.. Οι πολίτες δεν πιστεύουν τα παραμύθια σας» απάντησε στον Ευκλείδη Τσακαλώτο ο Ιορδάνης Ταμτζής (ΝΔ).
«Η Ελλάδα είναι σε ύφεση για έκτη συνεχή χρονιά – και αυτό αποσιωπείται επιλεκτικά στο παρόν προσχέδιο, μαζί με άλλα δεδομένα» παρατήρησε ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ Φ. Σαχινίδης. «Το 2014, η χώρα θα χρειαστεί 10 δισ για κάλυψη των αναγκών της διετίας – και το θέμα αυτό πολύ λίγο απασχολεί τη δημόσια συζήτηση» ανέφερε.
Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα έχει δύο επιλογές κατά τον εισηγητή του ΠΑΣΟΚ: Είτε να ζητήσει τρίτο πακέτο στήριξης με χαμηλό επιτόκιο, αλλά έναντι καινούργιων διαρθρωτικών μέτρων, είτε να βγει στις αγορές το 2014 για να αντλήσει κεφάλαια με υψηλά επιτόκια, προκειμένου να αποδεσμευτεί απ’ τα προγράμματα δημοσιονομικής πολιτικής. Κάτι τέτοιο ωστόσο, προϋποθέτει επίτευξη των στόχων του μεσοπροθέσμου προγράμματος, ένταξη της Ελλάδας σε προγράμματα στήριξης των ελληνικών ομολόγων και συμφωνία των εταίρων για μείωση του χρέους. «Στο βαθμό που θα συμφωνήσουμε να στηριχτούμε στις δικές μας δυνάμεις, θα διαμορφωθούν και οι πολιτικές συναινέσεις. Τα παραπάνω ωστόσο, δεν μπορεί να συνοδεύονται με απειλές για στάση πληρωμών, ή μονομερή αναδιάρθρωση του χρέους» παρατήρησε ο κ. Σαχινίδης.
«Αν δεν υπάρξει κούρεμα, το χρέος δεν είναι διαχειρίσιμο, όσο πρωτογενές πλεόνασμα και αν υπάρξει. Δεν θα είναι ούτε το 2022 βιώσιμο χωρίς κούρεμα» επέμεινε στην ομιλία του ο εκπρόσωπος των ΑΝΕΛ, Νότης Μαριάς.
«Πρέπει να πάμε σε διαγραφή του επονείδιστου χρέους. Λένε κάποιοι συνάδελφοι πως δεν γίνεται μονομερώς. Μα και το PSI μονομερής διαγραφή ήταν. Και επειδή δεν αμφισβητήθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει και κεκτημένο. Υπάρχουν και δικαστικές αποφάσεις όπως με τον Άκη Τσοχατζόπουλου. Εγγράψτε τις γερμανικές αποζημιώσεις στον Προϋπολογισμό και προχωρείστε σε τιτλοποίηση του κατοχικού δανείου» παρότρυνε την κυβέρνηση ο κ. Μαριάς.
«Είναι προφανές πως το χρέος δεν βγαίνει, αν δεν μετακυλίσουμε ένα πολύ μεγάλο μέρος του, με μείωση του χρέους και μείωση των επιτοκίων μέχρι μηδενισμού» συμφώνησε και η Ασημίνα Ξηροτύρη (ΔΗΜΑΡ). «Αν δεν δοθεί από τώρα μια ανάσα, μέχρι το 2057 θα πληρώνουμε συνέχεια αυτά τα χρέη για τα ομόλογα».
Η κα Ξηροτύρη εξέφρασε τη δυσφορία της, διαπιστώνοντας πως το πρωτογενές πλεόνασμα επιτυγχάνεται με υπερφορολόγηση, αποφυγή εκτέλεσης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και παρακράτηση επιστροφών φόρων. «Το ΠΔΕ πρέπει να εκτελεστεί πραγματικά. Οι δαπάνες καταβολής επιδομάτων κοινωνικής προστασίας, φτάνουν στο 1,5 δισ. και έχει απορροφηθεί μόλις το 17%. Αν η απορρόφηση ήταν κανονική, θα είχε δημιουργηθεί ένα διαφορετικό πρωτογενές πλεόνασμα» παρατήρησε.
«Στο εννιάμηνο, η απορρόφηση έχει ανέβει από το 17% στο 65%» απάντησε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας. «Εκτιμούμε πως οι επιστροφές φόρων θα διαμορφωθούν στα 2,9 δισ. ευρώ, στο επίπεδο του στόχου. Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, ήταν αυξημένοι για τρίτο συνεχόμενο μήνα σε σχέση με τους στόχους, από 25% έως 35%. Άρα ο στόχος είναι να φθάσουμε στο ύψος του Προϋπολογισμού» συμπλήρωσε.
«Όλα αυτά που είπε ο εισηγητής της ΝΔ, να πάει να τα πει σε οποιαδήποτε γειτονιά της Αθήνας και να δούμε τις αντιδράσεις» σχολίασε από πλευράς Χρυσής Αυγής, ο Ηλίας Παναγιώταρος.
«Πρωτογενής παραγωγή δεν υπάρχει. Στο εμπόριο δεν κινείται τίποτα. Τα μαγαζιά που έχουν κλείσει είναι περισσότερα απ’ όσα έχουν ανοίξει. Είναι νεκρές ολόκληρες επιχειρηματικές ζώνες. Τα αποτελέσματα των αποκρατικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ είναι οικτρά. Για να υπάρξει κάποια στιγμή ανάπτυξη, θα έπρεπε να είχατε κάνει εντελώς διαφορετικές κινήσεις. Να είχατε δώσει τεράστια έμφαση στην πρωτογενή παραγωγή – γεωργία, βιοτεχνία κλπ. Να είχατε κάνει έναν λογιστικό έλεγχο για το χρέος, να είχατε καταγγείλει όλους τους καταχρηστικούς όρους, να είχατε εγγράψει το κατοχικό δάνειο στον κρατικό Προϋπολογισμό…» υποστήριξε ο κ. Παναγιώταρος.
«Το θέμα δεν είναι αν είναι επιτυχημένα ή όχι τα μνημόνια. Αυτά που ονομάζετε αποτυχίες, δεν είναι τίποτε άλλο παρά οι αδυναμίες της αστικής διαχείρισης της καπιταλιστικής κρίσης» παρατήρησε ο Νίκος Καραθανασόπουλος (ΚΚΕ).
«Δεν υπάρχει διέξοδος προς όφελος του λαού στο πλαίσιο του μινώταυρου του καπιταλισμού, είτε είναι περιοριστική είτε επεκτατική όπως κάνει ο Ομπάμα. Είδα σήμερα τον γενικό εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ να προσπαθεί να διαφοροποιηθεί με ελαφρά πηδηματάκια απ’ αυτό το μείγμα αστικής πολιτικής που στο παρελθόν στήριζε ο κ. Τσίπρας – γιατί φοβάται πως και στις ΗΠΑ θα σκάσει η φούσκα» ανέφερε μεταξύ άλλων ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ.