Την τελευταία στιγμή στο παραπέντε ήρθε η απάντηση της ΕΕ για την προσφυγική κρίση η οποία όπως ξεκαθαρίστηκε από την Κομισιόν θα δοθεί σε συνεργασία με την Ελλάδα και όχι κατά της Ελλάδας.
Η σκληρή στάση της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Σλοβακίας στο προσφυγικό φαίνεται ότι κινητοποιεί την ΕΕ. Από τη μία πλευρά, οι χώρες Βίζεγκραντ, σε στενή συνεργασία με την ΠΓΔΜ, εργάζονται πυρετωδώς για την «οχύρωση» των βορείων συνόρων της Ελλάδας και από την άλλη πλευρά, οι Ανατολικοευρωπαίοι τινάζουν στον αέρα το οικοδόμημα των «μετεγκαταστάσεων».
Το ανακοινωθέν της χθεσινής 25ης συνόδου των χωρών Βίζεγκραντ στην Πράγα θέτει διορία «αποτελεσματικής διαχείρισης των συνόρων στο Αιγαίο» ώς τον Μάρτιο, και αναφέρει ότι σε αντίθετη περίπτωση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου πρέπει να θέσει σε εφαρμογή «εναλλακτικό σχέδιο για τη διαδρομή των δυτικών Βαλκανίων».
Σε μια σαφή αναφορά στον εγκλωβισμό προσφύγων στο ελληνικό έδαφος, το ανακοινωθέν συνεχίζει: «Αν αποδειχθεί αναγκαία η εφαρμογή συμπληρωματικών μέτρων για την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων στην περιοχή των Βαλκανίων, μπορεί να υπάρξουν επιπτώσεις στην Ελλάδα και γι’ αυτό θα είναι αναγκαία η παροχή βοήθειας, περιλαμβανομένη και της ανθρωπιστικής, στην Ελλάδα, μέσα από όλους τους αναγκαίους διαύλους».
Ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκε Ιβάνοφ ήταν παρών στη χθεσινή σύνοδο, το ίδιο και ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ. Σύμφωνα με το Μαξίμου, ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε προσκληθεί αλλά δεν μετέβη λόγω φόρτου εργασίας. Η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ ήταν επίσης απούσα.
Μιλώντας στην εφημερίδα Stuttgarter Zeitung, η Γερμανίδα καγκελάριος εξέφρασε αντιρρήσεις για τον φράχτη στα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ. «Η κατασκευή ενός φράχτη στην ΠΓΔΜ, που δεν είναι καν μέλος της Ε.Ε., χωρίς να νοιαζόμαστε σε τι κατάσταση έκτακτης ανάγκης φέρνει αυτό το βήμα την Ελλάδα, ούτε ευρωπαϊκή συμπεριφορά συνιστά, ούτε τα δικά μας προβλήματα επιλύει» δήλωσε.
Αυτό που προβληματίζει περισσότερο την Αγκελα Μέρκελ στη στάση των χωρών Βίζεγκραντ είναι ότι η στρατηγική του φράχτη συνδέεται άρρηκτα με την απόρριψη των μετεγκαταστάσεων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει αποφασίσει τη μετεγκατάσταση 130.000 προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία στην υπόλοιπη Ε.Ε., ενώ το σχέδιο της Γερμανίδας καγκελαρίου είναι να οργανωθούν μετεγκαταστάσεις απευθείας από την Τουρκία, ούτως ώστε να αποφευχθούν οι θανατηφόρες διασχίσεις του Αιγαίου. Η Ουγγαρία και η Σλοβακία έχουν προσφύγει δικαστικά εναντίον των μετεγκαταστάσεων.
«Τα αποφασιστικής σημασίας εξωτερικά σύνορα της Σένγκεν για τη ροή των προσφύγων βρίσκονται μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας», απάντησε η ‘Αγγελα Μέρκελ ερωτηθείσα αν, σε περίπτωση που δεν μειωθεί το προσφυγικό κύμα, «η ταμπέλα “STOP” θα έπρεπε να βρίσκεται στα τουρκικά παραλία του Αιγαίου ή στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ», στη συνέντευξη που παραχώρησε στην Stuttgarter Zeitung.
Αναφερόμενη στην συζήτηση γύρω από την Ελλάδα, τόνισε: «Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα ως τώρα δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στις υποχρεώσεις της, αλλά ποτέ δεν είπε ότι δεν θέλει να συμμετάσχει στην φύλαξη των εξωτερικών συνόρων. Θέλουμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα να το βελτιώσει αυτό. Διότι απλώς να χτίσουμε στην ΠΓΔΜ, η οποία δεν είναι καν μέλος της ΕΕ, έναν προστατευτικό φράχτη, χωρίς να λάβουμε υπόψη μας σε ποια κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα έφερνε αυτό την Ελλάδα, δεν θα ήταν απλώς μια μη-ευρωπαϊκή συμπεριφορά, αλλά δεν θα έλυνε και τα προβλήματά μας».
Η κυρία Μέρκελ, ερωτηθείσα σχετικά με το ενδεχόμενο μιας μικρότερης Ζώνης Σένγκεν, σημείωσε πως θα επρόκειτο για οπισθοδρόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επανέλαβε ότι θέλει την διατήρηση της Σένγκεν, καθώς καμία χώρα δεν έχει ωφεληθεί από αυτήν τόσο όσο η Γερμανία.
«Κάποιοι υποτιμούν πόσο σημαντική είναι για όλους μας η Σένγκεν, πόσο εξαρτάται η ευημερία μας από την ελευθερία της κίνησης προσώπων και αγαθών. Σίγουρα αξίζει να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για την ασφάλεια των συνόρων της ΕΕ», επισήμανε και διευκρίνισε ότι δεν είναι τόσο απαισιόδοξη, αλλά «τα πράγματα προχωρούν μόνο εφόσον ασκηθεί πίεση, προκειμένου να ετοιμαστούν επιτέλους τα Hotspots στην Ελλάδα και στην Ιταλία και πίεση προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης των διακινητών» προσφύγων. «Αλλά μην ξεχνάτε: μόλις το καλοκαίρι η Βαλκανική Οδός έγινε η πλέον χρησιμοποιούμενη προσφυγική οδός. Πρέπει η Ευρώπη σε μια ιστορική πρόκληση τέτοιου μεγέθους να σηκώσει τα χέρια ήδη μετά από μόλις λίγους μήνες; σαφής απάντηση: όχι», υπογράμμισε.
Σε ό,τι αφορά την προσεχή Σύνοδο Κορυφής, η κυρία Μέρκελ τόνισε ότι θα γίνει ένας «ενδιάμεσος απολογισμός για το πού βρισκόμαστε στην εφαρμογή των μέτρων μας για την διασφάλιση των εξωτερικών μας συνόρων και σε ευρύτερο πλαίσιο στην συνεργασία μας με την Τουρκία, ενώ θα δρομολογηθούν συγκεκριμένα επόμενα βήματα».