Έντονος προβληματισμός επικρατεί στην Αθήνα, καθώς η Τουρκία ενισχύει διαρκώς τη στρατιωτική της ισχύ μέσω σημαντικών εξοπλιστικών συμφωνιών που κλείνει με ευρωπαϊκές χώρες με τις οποίες φυσικά συμμαχούμε. Παράλληλα η Άγκυρα δεν κρύβει την πρόθεσή της να επιστρέψει στο πρόγραμμα των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35 (τα οποία θα προμηθευτεί και η δική μας Πολεμική Αεροπορία από την Ουάσιγκτον), γεγονός που εάν συμβεί θα της δώσει πλεονέκτημα.
Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, οι κινήσεις αυτές εκ μέρους της γειτονικής χώρας δεν επηρεάζουν μόνο την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο, αλλά και τις διπλωματικές σχέσεις της Ελλάδας με χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Γερμανία και η Βρετανία. Η Αθήνα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και προσπαθεί τώρα να διαμορφώσει την αμυντική της στρατηγική με βάση τα νέα δεδομένα.
Η εξοπλιστική διείσδυση της Τουρκίας
Η Άγκυρα έχει καταφέρει να εξασφαλίσει κρίσιμα στρατιωτικά συστήματα από ευρωπαϊκές χώρες, γεγονός που την καθιστά ολοένα και πιο ισχυρή στρατιωτικά. Ας δούμε από ποιους αγοράζει όπλα. Αναλυτικότερα:
Γερμανία: Η Άγκυρα έχει προμηθευτεί έξι υπερσύγχρονα υποβρύχια τύπου 214, γνωστά ως «ο αθόρυβος κυνηγός». Πρόκειται για προηγμένα καταδιωκτικά που μπορούν να παραμένουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα κάτω από το νερό χωρίς να εντοπίζονται εύκολα, ενισχύοντας την παρουσία της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ισπανία: Η Μαδρίτη συνεργάστηκε με την Τουρκία στην κατασκευή του αεροπλανοφόρου «Anadolu», ενισχύοντας τις τουρκικές ναυτικές δυνατότητες. Επιπλέον, οι δύο χώρες υπέγραψαν νέα συμφωνία τον Δεκέμβριο για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών αεροσκαφών.
Βρετανία: Στα σκαριά βρίσκεται η αγορά 40 μαχητικών Eurofighter Typhoon από την Τουρκία, γεγονός που θα αναβαθμίσει σημαντικά την τουρκική αεροπορία. Η συμφωνία αυτή αποκτά μεγαλύτερη σημασία, καθώς ενδέχεται να συνοδεύεται από την πώληση των προηγμένων πυραύλων Meteor (που φέρουν και τα δικά μας μαχητικά Rafale που αγοράσαμε από τη Γαλλία), μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο το πλεονέκτημα που είχαμε έως σήμερα με τέτοιου είδους όπλα.
Ιταλία: Πρόσφατα, η ιταλική αεροναυπηγική εταιρεία Piaggio Aerospace πέρασε στα χέρια της τουρκικής Baykar, της εταιρείας που κατασκευάζει τα ομώνυμα τουρκικά drones Bayraktar. Η ελληνική πλευρά αντέδρασε έντονα, καθώς δεν είχε προηγουμένως ενημερωθεί για τη συμφωνία.
Γαλλία: Το Παρίσι διατηρεί μεν αμυντική συνεργασία με την Ελλάδα, ωστόσο, η Άγκυρα έχει ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με το ευρωπαϊκό κονσόρτσιουμ MBDA για να αποκτήσει τους πυραύλους Meteor, όπως προαναφέραμε.
Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει επενδύσει σημαντικά στην αμυντική της ενίσχυση, υπογράφοντας στρατηγικές συμφωνίες με τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αγορά των μαχητικών Rafale και των φρεγατών Belharra από τη Γαλλία έχει ενισχύσει τις ελληνικές δυνατότητες, ενώ η ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία που έχει εγκριθεί και από την ελληνική Βουλή, περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση επίθεσης.
Ωστόσο, η Γαλλία φαίνεται να διστάζει να εμποδίσει πλήρως την Τουρκία από το να αποκτήσει πυραύλους Meteor, κάτι που φάνηκε και από την πρόσφατη συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον πρόεδρο, Μανουέλ Μακρόν, καθώς δεν θέλει να χάσει έδαφος σε μια αγορά όπου ήδη έχουν δυνατή παρουσία η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία.
Η Ιταλία, αν και σύμμαχος της Ελλάδας στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, επίσης δεν απέτρεψε την πώληση της Piaggio Aerospace στην Τουρκία. Η Αθήνα μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε προετοιμάσει φάκελο διαμαρτυρίας προς τη Ρώμη, όμως η προγραμματισμένη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με την ιταλίδα ομόλογό του, Τζόρτζια Μελόνι, αναβλήθηκε χωρίς να οριστεί νέα ημερομηνία.
Η Τουρκία και τα αμερικανικά F-35
Παράλληλα με τις συμφωνίες της με ευρωπαϊκές χώρες, η Τουρκία πιέζει για την επανένταξή της στο πρόγραμμα των αμερικανικών F-35, από το οποίο είχε αποβληθεί λόγω της αγοράς των ρωσικών συστοιχιών S-400. Μια νέα έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου των ΗΠΑ όμως, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να εξεταστεί ξανά η πιθανότητα πώλησης των F-35 στην Τουρκία, αλλά και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η Άγκυρα είχε αρχικά συμφωνήσει να αποκτήσει 100 μαχητικά F-35 και να συμμετέχει στην παραγωγή τους, όμως η αποβολή της από το πρόγραμμα οδήγησε σε αυξήσεις κόστους και καθυστερήσεις. Η πιθανή επιστροφή της Τουρκίας στο εν λόγω πρόγραμμα θα άλλαζε ριζικά την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο, καθώς τα αεροσκάφη αυτά υπερέχουν σημαντικά σε σχέση με τα σημερινά τουρκικά F-16.
Κατά συνέπεια η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, όπου οι ισορροπίες αλλάζουν και η Τουρκία ενισχύει τη στρατιωτική της ισχύ μέσα από συνεργασίες με ισχυρούς ευρωπαϊκούς και αμερικανικούς παράγοντες.
Εμείς συνεχίζουμε να στηριζόμαστε στις στρατηγικές συμμαχίες, κυρίως με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, ενώ προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες δεν θα προχωρήσουν σε συμφωνίες που θα ενισχύσουν υπέρμετρα την Άγκυρα. Παράλληλα, δίνουμε βάρος στην αποτρεπτική ισχύ με την αναβάθμιση των F-16 σε επίπεδο Viper, την ανανέωση του στόλου του Πολεμικού Ναυτικού και την επέκταση των αμυντικών της συνεργασιών.
