Εντός του 2024 αναμένεται να κατατεθεί εκ μέρους της κυβέρνησης η τροπολογία, μέσω της οποίας θα κληθεί το κόμμα των «Σπαρτιατών» να επιστρέψει τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά που έλαβε από την κρατική χρηματοδότηση.
Με το εν λόγω κόμμα της ελάσσονος αντιπολίτευσης έχει συμβεί το εξής παράδοξο: Παρά το γεγονός ότι αποκλείστηκε από τις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου, οπότε δεν συμμετείχε σε αυτές, συνέχισε να λαμβάνει κανονικά, όχι μόνο την τακτική χρηματοδότηση, αλλά και την έκτακτη που λαμβάνουν οι κοινοβουλευτικοί πολιτικοί σχηματισμοί κάθε φορά που στήνονται κάλπες. Και ας μην έλαβε μέρος. Το συγκεκριμένο γεγονός είχε προκαλέσει εξαρχής έντονες αντιδράσεις κι έθεσε ερωτήματα σχετικά με τη νομοθεσία που επιτρέπει τέτοιες επιχορηγήσεις.
Να σημειωθεί ότι το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου είχε αποφανθεί ότι οι «Σπαρτιάτες» αποτελούν διάδοχο σχήμα της Χρυσής Αυγής και ότι το κόμμα καθοδηγείται ουσιαστικά από τον καταδικασμένο Ηλία Κασιδιάρη, ο οποίος έχει κριθεί ένοχος για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Παρά την απόφαση αυτή όμως, η κρατική χρηματοδότηση συνεχίστηκε κανονικά, δημιουργώντας σύγχυση και αμφιβολίες γύρω από το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.
Νομοθετική επαναφορά για τη χρηματοδότηση των κομμάτων
Το υπουργείο Εσωτερικών, αναγνωρίζοντας το νομικό κενό και την κοινωνική κατακραυγή, σκοπεύει τώρα να προχωρήσει σε νομοθετική αλλαγή, με στόχο να διορθώσει αυτή την κατάσταση. Σκοπός της νέας τροπολογίας που θα έρθει στη Βουλή θα είναι να αποκαταστήσει το καθεστώς που ίσχυε πριν από το 2019, όταν, δηλαδή, τα κόμματα λάμβαναν εκλογική χρηματοδότηση αποκλειστικά για τις εκλογικές δαπάνες τους. Πληροφορίες αναφέρουν πως βάσει της νέας ρύθμισης, θα ορίζεται ρητά ότι η εκλογική χρηματοδότηση προορίζεται μόνο για κόμματα που συμμετέχουν σε εκλογές και οι πόροι αυτοί θα πρέπει να δαπανώνται για συγκεκριμένες εκλογικές ανάγκες, όπως ορίζονται από τον νόμο.
Αυτό σημαίνει ότι τα κόμματα που δεν συμμετέχουν σε εκλογές δεν θα έχουν δικαίωμα να λάβουν και τη σχετική χρηματοδότηση. Επιπλέον, η νέα διάταξη θα έχει αναδρομική ισχύ, κάτι που δίνει στην πολιτεία τη δυνατότητα να ζητήσει πίσω τα χρήματα που καταβλήθηκαν αδικαιολόγητα στους «Σπαρτιάτες» για τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, στις οποίες δεν συμμετείχαν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, το συνολικό ποσό της εκλογικής χρηματοδότησης που δόθηκε στους «Σπαρτιάτες» ανέρχεται σε περίπου 85.000 ευρώ. Αν και το ποσό αυτό μοιάζει σχετικά μικρό σε σχέση με τα περίπου 1,5 εκατ. ευρώ που έχει λάβει ως τακτική κρατική χρηματοδότηση, είναι ένα σημαντικό βήμα για να αποδοθούν ευθύνες και να ενισχυθεί η διαφάνεια στην πολιτική χρηματοδότηση.
Οι ασάφειες του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου
Ο τρέχων νόμος που διέπει την κρατική χρηματοδότηση προβλέπει ότι κόμματα των οποίων η ηγεσία έχει καταδικαστεί ή διώκεται για συμμετοχή σε εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση δεν μπορούν να λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση. Ωστόσο, στην περίπτωση των «Σπαρτιατών», η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη. Παρ’ όλο που το πολιτικό τμήμα του Αρείου Πάγου αποφάνθηκε ότι ο Ηλίας Κασιδιάρης είναι ο ουσιαστικός ηγέτης του κόμματος, η απόφαση αυτή δεν θεωρείται απόφαση δικαστηρίου, σύμφωνα με την αυστηρή νομική επιστήμη. Αυτό περιπλέκει τη διαδικασία και καθιστά δύσκολη την άμεση αναστολή της χρηματοδότησης.
Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι αν το νομικό πλαίσιο ήταν πιο σαφές, δεν θα χρειαζόταν νέα νομοθεσία για να ανασταλεί η χρηματοδότηση. Η Βουλή θα μπορούσε ήδη, με βάση το ισχύον καθεστώς, να προχωρήσει σε αναστολή των χρηματοδοτήσεων. Παρ’ όλα αυτά, η ασάφεια στη νομοθεσία καθιστά απαραίτητες τις νέες παρεμβάσεις που ετοιμάζει η κυβέρνηση.
Η νέα τροπολογία που θα φέρει το υπουργείο Εσωτερικών θα βασιστεί στην απόφαση του Αρείου Πάγου, η οποία απέκλεισε τους «Σπαρτιάτες» από τις ευρωεκλογές, αλλά το νομοθετικό πλαίσιο θα σχεδιαστεί με ιδιαίτερη προσοχή. Το υπουργείο σκοπεύει να επεξεργαστεί ένα πλαίσιο που θα αφορά ειδικά ζητήματα εγκληματικών οργανώσεων και την εμπλοκή πολιτικών σχηματισμών σε τέτοιες δραστηριότητες. Σε αντίθεση με την τροπολογία για την εκλογική χρηματοδότηση, η νέα διάταξη δεν θα έχει αναδρομική ισχύ.
Επιπλέον, η δίωξη που έχει ασκηθεί κατά του κόμματος των «Σπαρτιατών» σχετίζεται με την κατηγορία της εξαπάτησης των εκλογέων, γεγονός που περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση. Οι κυβερνητικές πηγές απορρίπτουν πάντως το ενδεχόμενο να συμπεριληφθεί αυτό το αδίκημα στην τροπολογία για την αναστολή της χρηματοδότησης, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικών αλλαγών.
Θυμίζουμε πάντως ότι η κυβέρνηση απέρριψε ανάλογη νομοθετική διάταξη για επιστροφή της καταβληθείσας κρατικής χρηματοδότησης των «Σπαρτιατών» που κατατέθηκε από το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, παρά το γεγονός ότι διέκρινε θετικά στοιχεία. Το αιτιολογικό απόρριψης, όπως σημείωσε ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, είναι πως «θα φτιάξουμε μια ρύθμιση που να αξιοποιεί και τις δικές σας και τις δικές μας προτάσεις και να έρθει στη Βουλή να συζητηθεί εγκαίρως» προσθέτοντας ότι εκκρεμεί η δικαστική έρευνα που αφορά στο συγκεκριμένο κόμμα και γι’ αυτό το υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει τη δυνατότητα να μη δώσει λεφτά με το ισχύον νομικό πλαίσιο.
