Η υφυπουργός Παιδείας, αρμόδια για θέματα επαγγελματικής εκπαίδευσης κατάρτισης και δια βίου μάθησης, Ιωάννα Λυτρίβη, επέλεξε να μεταφέρει δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το συλλογικό έργο «φυλακής βιώματα», όπου πάνω στο λευκό χαρτί δύο νεαροί κρατούμενοι μαθητές, ξεδιπλώνουν τις ζωές και τα όνειρα τους.
Κοινή παραδοχή όλων ανεξαιρέτως, -αρμόδιας υφυπουργού και μελών της Επιτροπής- τα μεγάλα κενά που εξακολουθούν να υπάρχουν για την εκπαίδευση και κατάρτιση των φυλακισμένων, η μη συνέργεια συναρμόδιων υπουργείων και υπηρεσιών και η τεράστια ανάγκη επένδυσης στην αναμόρφωση του προγράμματος δεύτερης ευκαιρίας με περισσότερα σχολεία και εξειδικευμένο προσωπικό «για την αποτροπή της υποτροπής» των αποφυλακισμένων, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά.
«Η εκπαίδευση και η δια βίου μάθηση ως μέσο κοινωνικής και οικονομικής ένταξης στο σωφρονιστικό σύστημα», ήταν το θέμα της σημερινής συνεδρίασης της Επιτροπής Σωφρονιστικού Συστήματος, με την κ. Λυτρίβη να ενημερώνει για τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες του υπουργείου Παιδείας, να αναγνωρίζει τα προβλήματα που υπάρχουν, να διαβεβαιώνει ότι είναι ανοιχτή σε προτάσεις και να δηλώνει «παρούσα» σε όποια διακομματική πρωτοβουλία αναληφθεί είτε με επισκέψεις σε φυλακές είτε με νέες συνεδριάσεις, με άλλους αρμόδιους φορείς, της Επιτροπής.
Η πρώτη αναφορά της κ. Λυτρίβη, η ενημέρωση της οποίας χαρακτηρίστηκε από έντονη προσωπική φόρτιση, ήταν για την πρόσφατη εμπειρία που είχε κατά την τελετή αγιασμού στο Ειδικό κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα όπου, όπως είπε, «εκεί γίνεται μια εξαιρετική δουλειά από έναν πρωτοπόρο και εμπνευσμένο δάσκαλο, τον Πέτρο Δαμιανό, ο οποίος αφυπηρέτησε φέτος αλλά ήταν εκεί».
«Η δουλειά που έχει κάνει εκεί, αξίζει να μνημονευτεί γιατί τέτοιοι άνθρωποι μας εμπνέουν όλους σε μια κίνηση προς τα εμπρός. Είναι οι άνθρωποι που τα σχολεία «Δεύτερης Ευκαιρίας» που υπάρχουν στις φυλακές κράτησης, βρίσκουν εκεί πραγματικά το νόημα τους. Μας αποδεικνύουν ότι ο θεσμός αυτός πρέπει να αναβαθμιστεί και ότι εκεί πραγματοποιείται η ουσία της εκπαιδευτικής εργασίας», ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:
«Εκεί είδα ανθρώπους με την μεγάλη χαρά που θα ξεκινούσε αυτή η διαδικασία. Νέοι άνθρωποι 15 με 23 ετών περίμεναν να ξεκινήσει το σχολείο και τέτοια χαρά δεν νομίζω να υπήρξε εκείνη την μέρα σε άλλο σχολείο.
Εκτιμούσαν πραγματικά αυτό το δώρο της εκπαίδευσης, της κοινωνικοποίησης τους. Ήταν τόσο πολύ πρόθυμοι να μπουν μέσα σε αυτό και πρέπει όλοι μας σε αυτό τον πληθυσμό να επενδύσουμε υπέρμετρα για καινούργιο εκπαιδευτικό υλικό, για περισσότερα σχολεία, για ακόμα πιο ειδικευμένους, μέσα από ένα πρόγραμμα επανακατάρτισης εκπαιδευτικών μας, για να μπορούν να προσεγγίσουν αυτές τις ομάδες, γιατί οι γνώσεις οι δεξιότητες είναι χρήσιμες πολύ για την «αποτροπή της υποτροπής», όσων αποφυλακίζονται».
Στο σημείο αυτό, η κ. Λυτρίβη σημείωσε:
«Από τις πιο συγκινητικές στιγμές αυτής της ημέρας ,την οποία θα θυμάμαι για πάντα, ήταν όταν από το πλήθος των ανθρώπων που ήταν εκεί, κάλεσε η διευθύντρια τον Νίκο Κ. να βγει μπροστά γιατί ήταν επιτυχών στο πανεπιστήμιο. Είχε δώσει πανελλαδικές εξετάσεις και πέρασε στο πανεπιστήμιο, δεν έχει ολοκληρώσει την ποινή του και θα παρακολουθεί εξ αποστάσεως τα μαθήματα.
Ήταν τόσο περήφανος ο ίδιος αλλά και τόσο ο υπερήφανος ο δάσκαλος του, που έβλεπε ένα παιδί -το οποίο για κάποιο λόγο μπήκε φυλακή- πολύ σύντομα θα αποφυλακιζόταν θα είναι φοιτητής, και θα συνεχίσει τη ζωή του με νέα εφόδια».
Έμφαση έδωσε η κ. Λυτρίβη, στην κοινωνική επανένταξη των αποφυλακισμένων, μεταφέροντας μια δεύτερη εικόνα, «με μια ιστορία δυσάρεστη που μοιράστηκε μαζί μας ο διευθυντής των φυλακών», όπως είπε.
«Αφορούσε έναν κρατούμενο ο οποίος εξέτισε την ποινή του βγήκε στην κοινωνία, προσπάθησε αλλά δεν κατάφερε να βρει δουλειά και σε 20 μέρες επικοινώνησε με το σωφρονιστικό κατάστημα ζητώντας βοήθεια, γιατί ήταν χωρίς ψωμί.
‘Αρα, αυτό που πρέπει εμείς ως πολιτεία να μεριμνήσουμε είναι για το τι κάνουν μετά. Αυτό το οφείλουμε να το κάνουμε, γιατί είναι ένα μεγάλο αγκάθι. Πρέπει να δώσουμε περισσότερη έμφαση στην κοινωνική επανένταξη. Φτάνουμε δηλαδή να λέμε ωραία είναι ως εκεί με τα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας, αλλά μετά τι;» σημείωσε.
Όπως ανέφερε η Υφυπουργός Παιδείας, «στην χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό για αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών στις φυλακές, υπάρχει μία ευελιξία ανά περιφέρεια και ανά κατάστημα κράτησης ανάλογα με τα δεδομένα που υπάρχουν», και πρόσθεσε ότι, «βρισκόμαστε σε μία διαδικασία νέων προγραμμάτων αναμόρφωσης, με χρηματοδότηση τους είτε μέσα από κονδύλια ΕΣΠΑ είτε από το Ταμείο Ανάκαμψης».
Δεκαέξι σχολεία δεύτερης ευκαιρίας
Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις βουλευτών, ανέφερε ότι «μέσα στο 2024 ιδρύθηκαν 13 δημοτικά σχολεία δεύτερης ευκαιρίας ενώ συνολικά αυτή τη στιγμή λειτουργούν 16 σχολεία.
«Το πολύ ωραίο είναι παίρνοντας αυτοί οι άνθρωποι το απολυτήριο δημοτικού μπορούν να πάνε στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας και να πάρουν το απολυτήριο γυμνασίου και να έχουν έτσι πιο ολοκληρωμένη εκπαιδευτική δομή», υπογράμμισε.
Πρόσθεσε δε ότι «από το 2014, το κομμάτι της επαγγελματικής κατάρτισης μπορεί να προσφερθεί μέσα στις φυλακές και λειτουργούν τρεις δημόσιες Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης, στον Κορυδαλλό, στην Αυλώνα και στις φυλακές Κασσάνδρας» καθώς και ότι «πολύ πρόσφατα υπογράψαμε με τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη και τον Υπουργό Οικονομικών κ.υ.α για την λειτουργία μίας επαγγελματική σχολής μεταγυμνασιακής κατάρτισης στον Κορυδαλλό που θα αφορά στην ειδικότητα του αρτοποιού».
Η κ. Λυτρίβη στάθηκε ιδιαίτερα «στο κομμάτι της τέχνης σε πολλά σχολεία «δεύτερης ευκαιρίας», το οποίο έχει αναπτυχθεί πολύ σε καταστήματα κράτησης» ενώ έκλεισε «με τον ρόλο που μπορεί να παίξει η τέχνη στην ψυχοκινητική υποστήριξη των ανθρώπων που βρίσκονται στις φυλακές», τονίζοντας ότι «αξίζουν να αναδειχθούν κάποια καλά παραδείγματα εμπνευσμένων ανθρώπων στα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας».
Τέλος, έκλεισε την ενημέρωση, επιλέγοντας να διαβάσει «δύο αποσπάσματα από ένα συλλογικό έργο «φυλακής βιώματα», εκδόσεις «Αποστακτήρι», που είναι, όπως τόνισε, «μια δράση πιλοτική την οποία στηρίζουν συγγραφείς, ποιητές και καλλιτέχνες».
«Είναι δύο αποσπάσματα κρατούμενων οι οποίοι στο πλαίσιο της δημιουργικής γραφής αποτύπωσαν τις σκέψεις τους, ζωγράφισαν, εντός ή εκτός εισαγωγικών, τα όνειρα τους. Πάνω στο λευκό χαρτί οι μαθητές, ξεδιπλώνουν τις ζωές και τα όνειρα τους και η φωνή τους αποκτά μία νέα διάσταση. «Ζωγραφίζουν» τα όνειρα τους και δραπετεύουν από την σκοτεινή καθημερινότητα τους. αναφέρει ο επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος Τριαντάφυλλος Κοτόπουλος, ποιητής καθηγητής δημιουργικής γραφής και νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας», είπε χαρακτηριστικά και μετέφερε στα μέλη της Επιτροπής τις αποτυπωμένες σκέψεις τους:
«Είμαι ο Έλβις, 25 χρονών. Μένω στη Θεσσαλονίκη. Έχω μεγάλη αδυναμία στη μάνα μου. Πάντα ήταν δίπλα μου, και στα καλά και στα άσχημα. Η αγάπη της μάνας είναι μοναδική. Αγαπούσα μια κοπέλα και ήμασταν μαζί δύο χρόνια. Από τότε που μπήκα φυλακή χωρίσαμε. Ήταν πολύ δύσκολο. Ποτέ δεν μίλησα για τα συναισθήματα μου για το πώς νιώθω παρόλο που προσπάθησαν να μου μιλήσουν για να βγάλω αυτά που έχω μέσα μου μπας και χαλαρώσω. Ο έρωτας και η αγάπη είναι τα μόνα που μπορούν να με βοηθήσουν αλλά μέσα στη φυλακή δεν υπάρχουν. Είναι όμορφο να έχεις ανθρώπους να σε νοιάζονται και να είναι δίπλα σου. Δεν είμαι κακός άνθρωπος. Όταν κάποιος ζητά την βοήθεια μου θα τον βοηθήσω. Θα μαζέψω λεφτά για να του δώσω αν τα χρειάζεται. Είχα ένα φίλο που με στήριξε πάρα πολύ. Ο Σάββας τώρα είναι στη Γερμανία. Εγώ σχολείο δεν πήγα, δεν ήξερα να γράφω ούτε να διαβάζω. Αυτός με έμαθε γράμματα. Αγαπώ την ελευθερία. Ταξιδεύω με το μυαλό μου και τα βράδια περπατώ σε ωραία μέρη για να ξεχνιέμαι. Η ζωή είναι στιγμές. Ο άνθρωπος μια φορά μόνο ζει και δικαιούται όλα να τα δοκιμάσει. Αγαπώ την οικογένεια μου γιατί με μεγάλωσε με αγάπη. Κάθε μου μέρα δυστυχώς είναι ίδια. Είμαι κλεισμένος σε ένα χώρο για πολύ καιρό. Είμαι μακριά από όλους. Η αγάπη είναι το ομορφότερο πράγμα στη ζωή αλλά για να την έχεις πρέπει πρώτα να την σέβεσαι. Χωρίς σεβασμό ούτε τον εαυτό σου ξέρεις να αγαπάς, Σήμερα βρέχει. Θα ήθελα να ήμουν βροχή…»
Και το δεύτερο:
«Τζέρι: Είμαι αυτός που παλεύω με τη ζωή μου κάθε μέρα. Θέλω να πάρω τη ζωή μου πίσω. Είμαι από Αλβανία, από ένα μικρό χωριό. Όταν βρίσκομαι στο χωριό μου ξυπνάω και κοιμάμαι ελεύθερος. Η δουλειά μου ήταν να φτιάχνω ομπρέλες από καλάμι. Μου αρέσει να τις φτιάχνω γιατί ομορφαίνουν τη θάλασσα και ο κόσμος χαίρεται. Ζω στη φυλακή. Ζω στη φυλακή του μυαλό μου, με άλλους δέκα…»
Πηγή: ΑΠΕ
