Επιστέγασμα των στενών δεσμών φιλίας που συνδέουν Ελλάδα και Λετονία, καθώς και της βούλησης για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας σε όλους τους τομείς, χαρακτήρισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου την επίσκεψη στην Αθήνα του Προέδρου της Λετονίας Έντγκαρς Ρίνκεβιτς, κατά την προσφώνησή της στο δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν του στον κήπο του Προεδρικού Μεγάρου.
Η κυρία Σακελλαροπούλου αναφέρθηκε στην επίσκεψή της στη Ρίγα, πριν από δύο χρόνια, στην επέτειο των 100 ετών από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Λετονίας, και στις άριστες αναμνήσεις που διατηρεί από αυτήν, όπως την έκθεση με τα έργα 11 Ελλήνων καλλιτεχνών, την οποία και εγκαινίασε.
Αναφέρθηκε, επίσης, στη σημαντική συμβολή της καθηγήτριας Ilze Rumniece στη λειτουργία του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Λετονίας και παρατήρησε ότι η απήχηση των Ελληνικών Σπουδών στον λετονικό λαό υποδεικνύουν ένα ακόμη πεδίο συνεργασίας στον τομέα του Πολιτισμού.
Η Πρόεδρος τόνισε ότι «Οι χώρες μας συμπορεύονται και δρουν από κοινού για την εδραίωση της ειρήνης και της σταθερότητας στην ευρωπαϊκή ήπειρο, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΝΑΤΟ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς» και υπενθύμισε ότι «Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από την επίσημη ένταξη της Λετονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι ευτυχές το γεγονός πως η Συνθήκη προσχώρησής της υπεγράφη στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας».
Αναφερόμενη στις εξελίξεις στη Γηραιά Ήπειρο υποστήριξε ότι «Με τις προκλήσεις ασφαλείας στην Ευρώπη να πληθαίνουν, η ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου και των συνθηκών είναι πλέον επιτακτική». Όπως είπε «Η συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μας δείχνει, με οδυνηρό τρόπο, ότι η ειρήνη δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Την ίδια ώρα, η ένοπλη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή μετά από την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, η επακόλουθη ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα που δυστυχώς εντείνεται με θύματα χιλιάδες αθώους πολίτες, καθώς και ο κίνδυνος διάχυσης της πολεμικής σύρραξης με ανυπολόγιστες συνέπειες, επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την ήδη τεταμένη διεθνή κατάσταση».
Πρόσθεσε ακόμη, ότι «Η ανάδυση παγκόσμιων προκλήσεων, όπως η μεταναστευτική κρίση, η κλιματική αλλαγή, η οικονομική ανισότητα και η έξαρση φαινομένων λαϊκισμού και εθνικισμού στο εσωτερικό της Ευρώπης, καθιστούν τη δημοκρατία μας ευάλωτη και θέτουν τα κεκτημένα των κοινωνιών μας, όπως ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ελευθερία του τύπου και της έκφρασης, η δικαστική ανεξαρτησία και το κράτος δικαίου, υπό διαρκή απειλή».
Σημείωσε, ότι «Οι λαοί μας μοιράζονται κοινές αγωνίες για την αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών, γνωρίζοντας καλά ότι οι λύσεις μπορούν να προέλθουν μόνο μέσω της πολυμέρειας, της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και του σεβασμού των αρχών και αξιών, στις οποίες στηρίζεται η ευρωπαϊκή μας οικογένεια».
Στο ίδιο πλαίσιο, ανέφερε ότι «Οι εξελίξεις αυτές αναδεικνύουν, με τον πιο επίκαιρο τρόπο, μετά και από τα αποτελέσματα των πρόσφατων ευρωεκλογών, τη σημασία της συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για μια στρατηγικά και ενεργειακά αυτόνομη ΕΕ».
Παράλληλα, παρατήρησε, ότι «Στο επίπεδο των Ηνωμένων Εθνών, η Ελλάδα εξελέγη στη θέση του μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας για την περίοδο 2025-26, με έμφαση στον διάλογο, τη διπλωματία και τη δημοκρατία» και υπογράμμισε ότι «Μεταξύ των προτεραιοτήτων της υποψηφιότητάς μας, θα ήθελα να επισημάνω την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, την εφαρμογή της Ατζέντας του Συμβουλίου για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια. Προσδοκώ ότι η συνεργασία μας στα Ηνωμένα Έθνη θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο, ενώ εύχομαι να επιτύχουν οι προσπάθειες της Λετονίας για εκλογή στα μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για την περίοδο 2026-27».
Κλείνοντας, η κυρία Σακελλαροπούλου εξέφρασε τη βεβαιότητα, ότι η επίσκεψη του Λετονού Προέδρου στην Αθήνα θα συμβάλει στην περαιτέρω σύσφιξη των διμερών μας σχέσεων και στην επέκταση της συνεργασίας μας σε περισσότερους τομείς και ευχήθηκε υγεία, ειρήνη και ευημερία στον φίλο λαό της Λετονίας.
Αντιφώνηση Προέδρου Λετονίας
Κατά την αντιφώνησή του, ο Πρόεδρος της Λετονίας Έντγκαρς Ρίνκεβιτς μίλησε με θερμά λόγια για την Ιστορία, την κουλτούρα, καθώς και για την φυσική ομορφιά της χώρας μας και τόνισε ότι για την Λετονία η Ελλάδα αποτελεί πολύτιμο σύμμαχο και εταίρο.
Υπενθύμισε, ότι οι δυο χώρες συνδέονται με μακροχρόνια φιλία και συνεργασία, που μαρτυρούν τα 102 χρόνια διπλωματικών σχέσεων μεταξύ τους, ενώ έκανε και ειδική μνεία στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Λετονίας, που προσφέρει τη δυνατότητα σπουδών στην Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, καθώς και στη διμερή συνεργασία στον Πολιτισμό.
Αναφερόμενος στις παγκόσμιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα, τόσο στην Ευρώπη, με τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, όσο και στη Μέση Ανατολή με τον κίνδυνο εξάπλωσης της κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή, υποστήριξε ότι στεκόμαστε ο ένας δίπλα στον άλλο για να διαφυλάξουμε τις κοινές μας αξίες και την κοινή μας ασφάλεια και τάχθηκε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής τόσο της Ουκρανίας, όσο και της Μολδαβίας, ενώ σημείωσε ότι πριν από 21 χρόνια υπεγράφη στην Αθήνα η Συνθήκη Προσχώρησης της Λετονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (16 Απριλίου 2003 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαϊου 2004).
Επεσήμανε, ακόμα, ότι Ελλάδα και Λετονία προστατεύουν τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν είναι παρόμοιες και γι΄αυτό κατανοούν και μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο. Επιπροσθέτως, τόνισε ότι και οι δυο χώρες υποστηρίζουν κοινές αρχές και αξίες με βάση το Διεθνές Δίκαιο σε διεθνείς οργανισμούς, και συνεχάρη την χώρα μας για την εκλογή της στα πέντε μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για το 2025-2026, ενώ ευχήθηκε να ευοδωθούν οι προσπάθειες της Λετονίας για εκλογή στα μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για την περίοδο 2026-27.
Τέλος, δεν έκρυψε την ανησυχία της Λετονίας για την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις της και κάλεσε σε άμεση δράση, επισημαίνοντας την κρισιμότητα του προβλήματος για τις παραθαλάσσιες χώρες από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
