Αν και είχε προγραμματιστεί μέχρι την τελευταία της λεπτομέρεια η σημερινή συνάντηση του έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον βρετανό ομόλογό του Ρίσι Σούνακ στο Λονδίνο, ο ένοικος του αριθμού 10 της Ντάουνινγκ Στριτ επέλεξε χθες το απόγευμα να ακυρώσει το ραντεβού, επικαλούμενος αλλαγή στο πρόγραμμά του, κάτι που προφανώς δεν συνηθίζεται μεταξύ δύο χωρών και δη συμμάχων εδώ και αιώνες. Από την πρώτη στιγμή κατέστη σαφές πως τα περί αλλαγής του προγράμματος αποτελούσαν πρόσχημα και ότι ο πραγματικός λόγος της ακύρωσης του ραντεβού ήταν η ενόχληση του κ. Σούνακ για τα όσα είπε στο BBC One ο κ. Μητσοτάκης αναφορικά με τα γλυπτά του Παρθενώνα, που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο.
Πείραξε πολύ η σύγκριση με τη σκισμένη Μόνα Λίζα
Από την περασμένη άνοιξη ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου ξεκαθάριζε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να φύγουν τα γλυπτά από τη βρετανική πρωτεύουσα και να μεταφερθούν στο Μουσείο της Ακρόπολης. Απλώς δε γνωρίζαμε ότι ήταν έτοιμος να προκαλέσει διπλωματικό επεισόδιο και μάλιστα στο ανώτατο επίπεδο. Αυτό που, σύμφωνα με πηγές από την Αγγλία, τον πείραξε περισσότερο ήταν η σύγκριση που έκανε ο κ. Μητσοτάκης των αποκομμένων μαρμάρων του Παρθενώνα με τη σκισμένη Μόνα Λίζα.
Όπως είπε χαρακτηριστικά στο BBC 1: «Νομίζω ότι (σ.σ. τα γλυπτά) δείχνουν καλύτερα στο Μουσείο της Ακρόπολης, το οποίο και χτίστηκε για αυτό τον σκοπό. Δεν είναι θέμα επιστροφής εκθεμάτων των οποίων αμφισβητείται η ιδιοκτησία. Αυτά τα γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα και ουσιαστικά εκλάπησαν. Είναι ένα ζήτημα επανένωσης». Και πρόσθεσε: «Αν σας έλεγα ότι θα κόψουμε στα δύο τη Μόνα Λίζα και η μισή θα ήταν στο Λούβρο και η άλλη μισή στο Βρετανικό Μουσείο, θα μπορούσαν οι θεατές να εκτιμήσουν την ομορφιά αυτού του πίνακα; Αυτό ακριβώς συνέβη με τα γλυπτά του Παρθενώνα».
Πρωθυπουργός εν αναμονή ο Στάρμερ
Ο κ. Σούνακ όμως προχώρησε σε αυτή την απρέπεια έναντι του πρωθυπουργού μιας χώρας με παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας και για έναν ακόμη λόγο, περισσότερο πολιτικό. Οι δημοσκοπήσεις τον φέρουν να υπολείπεται τουλάχιστον 16 μονάδες έναντι του ηγέτη των Εργατικών σερ Κιρ Στάρμερ, που τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης χαρακτηρίζουν ως «πρωθυπουργό εν αναμονή», που θα του πάρει την εξουσία. Πρόσφατα προχώρησε σε ανασχηματισμό, αλλά δεν πέτυχε και τίποτα ιδιαίτερο.
Πώς γνωστοποιήθηκε η ματαίωση του ραντεβού
Η ενημέρωση της άρνησης να δει τον κ. Μητσοτάκη έγινε την ώρα που ο έλληνας πρωθυπουργός συναντιόταν με τον κ. Στάρμερ. Συγκεκριμένα, χτύπησε το κινητό τηλέφωνο της διευθύντριας του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Άννας-Μαρίας Μπούρα, και στην άλλη άκρη της γραμμής βρισκόταν ο πρέσβης της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα, Μάθιου Λοτζ, που της είπε για τα περί ακύρωσης της συνάντησης και ότι θα μπορούσε να δει τον… αναπληρωτή πρωθυπουργό. Κατά πολλούς θεωρείται μεγαλύτερο πολιτικό φάουλ από τη ματαίωση της συνάντησης η ανακοίνωση που εξέδωσε η Ντάουνινγκ Στριτ και στην οποία αναφέρεται ακριβώς αυτό, ότι δηλαδή ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Όλιβερ Ντάουντεν είναι διαθέσιμος να συναντήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Η άμεση στήριξη Κασσελάκη
Ο κ. Μητσοτάκης προφανώς και αρνήθηκε να τον υποβαθμίσουν, όπως θα έκανε οποιοσδήποτε Έλληνας πρόεδρος της κυβέρνησης στη θέση του. Άλλωστε, όπως ανέφερε και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Στέφανος Κασσελάκης, «η υπόθεση των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι ζήτημα που υπερβαίνει το πρόσωπο του εκάστοτε Έλληνα Πρωθυπουργού και τις κομματικές αντιπαραθέσεις. Είναι εθνική υπόθεση που αφορά την Ιστορία ενός ολόκληρου λαού. Και ηθικό ζήτημα που αφορά την ξεδιάντροπη κλοπή πολιτισμικού πλούτου από τον φυσικό του χώρο. Απαιτούμε, λοιπόν, σεβασμό από όλους στους θεσμούς και στα δίκαιά μας».
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης προέβη άμεσα στη στήριξη προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, καθώς η παραπάνω δήλωση αναρτήθηκε λίγα λεπτά μετά τη σχετική ενημέρωση, στον προσωπικό του λογαριασμό στο X (πρώην Twitter).
Οι άλλες αιτίες και ο ρόλος της Τουρκίας
Προφανώς και τα όσα είπε ο κ. Μητσοτάκης για τα γλυπτά αποτέλεσαν βασική αιτία ακύρωσης της συνάντησης, αλλά μπορεί να μην είναι μόνο αυτή. Θυμίζουμε ότι οι Βρετανοί έχουν προχωρήσει σε αμυντική συμφωνία με την Τουρκία, που δεν αποκλείεται να οδηγήσει στην πώληση δεκάδων μαχητικών Eurofighter προς τον κ. Ερντογάν, από τη στιγμή που η Άγκυρα διαπιστώνει πως η προοπτική ν’ αγοράσουν υπερσύγχρονα αεροσκάφη από τους Αμερικανούς είναι μηδαμινή στην παρούσα φάση.
Ένας ακόμη λόγος θα μπορούσε να είναι η συσπείρωση γύρω από τον 43χρονο βρετανό πρωθυπουργό όσων δεν θέλουν ν’ ακούνε για επιστροφή των γλυπτών στην Αθήνα, θεωρώντας ότι με αυτό τον τρόπο θα αποκομίσει πολιτικά οφέλη. Παράλληλα, θα ήθελε ενδεχομένως να αποφύγει μια αντιπαράθεση μπροστά στις κάμερες για το θέμα αυτό με τον κ. Μητσοτάκη, που προφανώς έχει πιο πειστικά επιχειρήματα. Και για να γίνει περισσότερο διαυγές, δεν πρόκειται απλώς για προσωπικά «επιχειρήματα Μητσοτάκη», αλλά για τις πάγιες ελληνικές θέσεις που υποστηρίζει ο εκάστοτε πρωθυπουργός της χώρας μας, είτε βρίσκεται στο βρετανικό έδαφος είτε όχι.
