Το μετέωρο βήμα του αρχιτέκτονα ανάμεσα στο επίπεδο και στον όγκο του στερεού, πολλούς αιώνες πριν ανακαλυφθεί ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, έρχεται να μας υπενθυμίσει η έκθεση με γεωμετρικά και σχεδιαστικά όργανα από την συλλογή του Θανάση Κουτρουβέλη, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, από τις 30 Νοεμβρίου.
Όλα τα εκθέματα, από την εποχή της αρχαιότητας έως τα περίτεχνα γεωμετρικά όργανα του 18ου αιώνα, παραπέμπουν στην ευκλείδιο αρχή του «κανόνα και του διαβήτη» συμβολίζοντας τη γνώση αιώνων γύρω από την μέτρηση της γης, την χαρτογράφηση των ηπείρων, την ακρίβεια στον υπολογισμό βολής του πυροβολικού, την φαντασία των αρχιτεκτόνων στην εποχή της αυστηρά γεωμετρικής σκέψης, χωρίς τις δυνατότητες της υψηλής τεχνολογίας.
Ένα χάλκινο ρωμαϊκό πόδι (χάρακας), που χρησίμευε στον υπολογισμό των βασικών αναλογιών, είναι το αρχαιότερο όργανο της συλλογής Θ. Κουτρουβέλη.
Από τα κομψοτεχνήματα της έκθεσης, είναι ο αναγεννησιακός, διαβήτης- στιλέτο , φιλοτεχνημένος με δαμασκηνό διάκοσμο, γύρω από τον οποίο έχει αναπτυχθεί μια ολόκληρη θεωρία ότι ίσως έχει κατασκευαστεί από τον Μπενβενούτο Τσελίνι, μας λέει ο συλλέκτης.
Επίσης, ανάμεσα στα 50 εκθέματα, ξεχωρίζει ο επίχρυσος διαβήτης του 17ου αιώνα, αντιπροσωπευτικό δείγμα των φημισμένων γερμανικών εργαστηρίων της εποχής.
Η μεγάλη δερμάτινη κασετίνα 18ου αιώνα, του βασιλιά Γεωργίου Γ ΄ της Αγγλίας, με 30 διαβήτες, γραμμοσύρτες, χάρακες και άλλα όργανα, κατασκευασμένα από ασήμι, μαρτυρούν το κύρος του κατόχου τους.
Ο αρχιτέκτονας Θανάσης Κουτρουβέλης ξεκίνησε συστηματικά να συλλέγει γεωμετρικά όργανα, από τα φοιτητικά του χρόνια στην Αγγλία, μια χώρα με μεγάλη παράδοση στο είδος.
Η έκθεση με τα γεωμετρικά όργανα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών εντάσσεται σε μια σειρά εκθέσεων, διαλέξεων και σεμιναρίων, που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά προγράμματα και έχουν ως σκοπό την επαφή του κοινού με την ιστορία των επιστημών και της τεχνολογίας. Προηγήθηκε η έκθεση για τον μηχανισμό των Αντικυθήρων και θα ακολουθήσουν και άλλες εκθέσεις.
