Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 οι περιορισμοί και τα lockdowns είχαν βαθιές επιπτώσεις στη ζωή όλων μας και ιδιαίτερα των εφήβων, που βρίσκονταν σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη φάση ανάπτυξης. Πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον αποκάλυψε ότι η πανδημία μπορεί να προκάλεσε πρόωρη γήρανση στους εγκεφάλους των εφήβων, με τις αλλαγές να είναι ιδιαίτερα έντονες στα κορίτσια.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, έδειξε ότι οι εγκέφαλοι των εφήβων παρουσίασαν επιταχυνόμενη ωρίμανση κατά τη διάρκεια των περιορισμών. Συγκεκριμένα, ο εγκεφαλικός φλοιός παρουσίασε μεγαλύτερη αραίωση σε σύγκριση με τις προ-COVID εποχές.
Η αραίωση του εγκεφαλικού φλοιού είναι μια φυσιολογική διαδικασία που συμβαίνει κατά την εφηβεία, καθώς ο εγκέφαλος ωριμάζει. Ωστόσο, τα δεδομένα μετά την πανδημία έδειξαν ότι αυτή η αραίωση προχώρησε πιο γρήγορα από το αναμενόμενο. Σύμφωνα με τη νευροεπιστήμονα Neva Corrigan, που ηγήθηκε της μελέτης και μίλησε στο Euronews, η αραίωση αυτή ήταν πολύ πιο έντονη στα κορίτσια από ό,τι στα αγόρια, με τις εγκεφαλικές αλλαγές των κοριτσιών να αντιστοιχούν σε επιτάχυνση της ανάπτυξης του εγκεφάλου κατά 4,2 χρόνια, σε αντίθεση με τα 1,4 χρόνια στα αγόρια.
Η επίδραση του άγχους και του τραύματος
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η επιτάχυνση της εγκεφαλικής ωρίμανσης συνδέεται με το αυξημένο στρες και το τραύμα που προκλήθηκε από τα παρατεταμένα lockdowns και την κοινωνική απομόνωση.
Προηγούμενες μελέτες έχουν συνδέσει την αραίωση του εγκεφαλικού φλοιού με σοβαρά τραύματα στην παιδική ηλικία, όπως είναι η παραμέληση ή η έντονη συναισθηματική πίεση. Αυτές οι καταστάσεις φαίνεται ότι προσομοιώθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς οι έφηβοι βίωσαν παρατεταμένες περιόδους περιορισμού στις κοινωνικές τους σχέσεις και στις δραστηριότητές τους, γεγονός που πιθανώς συνέβαλε στις εγκεφαλικές αλλαγές.
Μακροπρόθεσμες συνέπειες
Η αραίωση του εγκεφαλικού φλοιού εγείρει ανησυχίες και για μακροπρόθεσμες συνέπειες. Σύμφωνα με την Patricia Kuhl, συν-συγγραφέα της μελέτης, είναι πιθανό η επιστροφή σε μια φυσιολογική κοινωνική ζωή να επιβραδύνει αυτή την επιταχυνόμενη αραίωση, ωστόσο παραμένει αβέβαιο αν η εγκεφαλική ωρίμανση θα επανέλθει σε φυσιολογικούς ρυθμούς ή αν οι αλλαγές αυτές θα παραμείνουν.
Προηγούμενες έρευνες έχουν συνδέσει την επιταχυνόμενη αραίωση του εγκεφαλικού φλοιού με αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση ψυχιατρικών και συμπεριφορικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Τα ευρήματα υποδεικνύουν την αναγκαιότητα για παροχή ψυχολογικής στήριξης στους νέους.
Ενίσχυση της ψυχολογικής στήριξης στους νέους
Η μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον είναι μια ακόμη υπενθύμιση των απρόβλεπτων συνεπειών που είχε η πανδημία και τα lockdowns στη ζωή των νέων. Η επικεφαλής της μελέτης, Neva Corrigan, τόνισε τη σημασία της ενίσχυσης των δομών ψυχικής υγείας, επισημαίνοντας ότι οι κοινωνίες πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στην παροχή στήριξης στους νέους, ώστε να αντιμετωπίσουν τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της πανδημίας. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή σοβαρών ψυχικών διαταραχών στο μέλλον.
