Όλοι έχουμε ακούσει ή αναφερθεί στην ομοιοπαθητική. Τι ακριβώς όμως είναι και έχει όντως αποτελεσματικότητα;
Πρόκειται για ένα σύστημα θεραπείας που αναπτύχθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα από τον Γερμανό γιατρό Σάμουελ Χάνεμαν. Η βασική της αρχή βασίζεται στην ιδέα ότι «το όμοιο θεραπεύει το όμοιο».
Δηλαδή τα συμπτώματα μιας ασθένειας μπορούν να αντιμετωπιστούν με μια ουσία που σε μεγάλες δόσεις μπορεί να τα προκαλέσει σε έναν υγιή άνθρωπο, ωστόσο, εάν η ουσία αυτή χρησιμοποιηθεί σε μικρές και εξαιρετικά αραιωμένες ποσότητες, τότε μπορεί να λειτουργήσει ως θεραπεία.
Η ομοιοπαθητική συνεχίζει να είναι δημοφιλής παγκοσμίως, αν και η επιστημονική κοινότητα δεν έχει βρει ισχυρές αποδείξεις ότι είναι κάτι περισσότερο από ένα «εικονικό φάρμακο» (placebo).
Ειδικοί της Cleveland Clinic, του διεθνούς φήμης ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος και ιατρικού κέντρου, παρουσιάζουν τις βασικές αρχές της ομοιοπαθητικής, τους τρόπους με τους οποίους πιστεύεται ότι λειτουργεί και αν είναι πράγματι αποτελεσματική.
Πώς λειτουργεί η ομοιοπαθητική;
Η βασική διαδικασία παρασκευής των ομοιοπαθητικών φαρμάκων περιλαμβάνει τη διαδοχική αραίωση μιας ουσίας με νερό ή αλκοόλ και την έντονη ανάδευση της (γνωστή ως «δυναμοποίηση»).
Μια συνήθης ισχύς ενός ομοιοπαθητικού σκευάσματος είναι η 200C, που σημαίνει ότι η αρχική ουσία έχει αραιωθεί 200 φορές κατά σειρά, με αποτέλεσμα να μην απομένει ανιχνεύσιμο ίχνος της αρχικής ουσίας στο τελικό προϊόν.
Υποστηρικτές της ομοιοπαθητικής ισχυρίζονται ότι αυτή η διαδικασία δημιουργεί νανοσωματίδια που δρουν θεραπευτικά, αν και καμία επιστημονική μελέτη δεν έχει επιβεβαιώσει αυτή τη θεωρία.
Για παράδειγμα, ο δηλητηριώδης κισσός (poison ivy) μπορεί να προκαλέσει εξανθήματα, και οι ομοιοπαθητικοί χρησιμοποιούν εξαιρετικά αραιωμένα διαλύματα με την ουσία του φυτού για τη θεραπεία δερματικών αντιδράσεων.
Για ποιες παθήσεις υποστηρίζεται η εφαρμογή της ομοιοπαθητικής;
Ένας ομοιοπαθητικός λαμβάνει υπόψη όχι μόνο τα συμπτώματα αλλά και τον τρόπο ζωής, τις διατροφικές συνήθειες και την ψυχολογική κατάσταση του ασθενούς πριν προτείνει ένα σκεύασμα ως θεραπεία.
Οι υποστηρικτές της ομοιοπαθητικής ισχυρίζονται πως μπορεί να λειτουργήσει ως θεραπεία σε πολλές καταστάσεις, όπως:
- Αλλεργίες
- Μελανιές
- Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
- Κρυολογήματα και βήχας
- Κατάθλιψη
- Πονοκέφαλοι και ημικρανίες
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Ναυτία
- Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Πονόδοντος
Είναι η ομοιοπαθητική επιστημονικά αποδεδειγμένη;
Οι μελέτες σχετικά με την αποτελεσματικότητα της ομοιοπαθητικής είναι περιορισμένες. Παρόλο που έχουν διεξαχθεί κάποιες τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, η πλειοψηφία τους θεωρείται επιστημονικά χαμηλής ποιότητας.
Οι επικριτές της ομοιοπαθητικής υποστηρίζουν ότι οποιαδήποτε θετικά αποτελέσματα οφείλονται στο φαινόμενο placebo, κατά το οποίο ένας ασθενής νιώθει βελτίωση απλώς και μόνο επειδή πιστεύει στη θεραπεία, χωρίς να υπάρχει πραγματική βιολογική δράση.
Επιπλέον, ένας σημαντικός παράγοντας αμφισβήτησης είναι ότι η ομοιοπαθητική επικεντρώνεται στα συμπτώματα και όχι στις αιτίες των ασθενειών.
Για παράδειγμα, αντί να αντιμετωπίζει τη βακτηριακή λοίμωξη με ένα αντιβιοτικό, ένας ομοιοπαθητικός μπορεί να προτείνει ένα ομοιοπαθητικό σκεύασμα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της λοίμωξης.
Ομοιοπαθητική και φυσιοπαθητική
Συχνά, η ομοιοπαθητική συγχέεται με τη φυσιοπαθητική (naturopathy). Ωστόσο, οι δύο προσεγγίσεις είναι διαφορετικές. Η φυσιοπαθητική περιλαμβάνει διάφορες φυσικές θεραπείες, όπως φυτοθεραπεία, διατροφή, άσκηση και ψυχοθεραπεία.
Πρέπει να δοκιμάσετε την ομοιοπαθητική;
Αν και τα περισσότερα ομοιοπαθητικά σκευάσματα θεωρούνται ασφαλή, δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά τους για οποιαδήποτε πάθηση.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι η ομοιοπαθητική δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο των εμβολίων ή άλλων αποδεδειγμένων ιατρικών θεραπειών.
Πρόκειται για μια εξαιρετικά αμφιλεγόμενη πρακτική. Αν και ορισμένοι άνθρωποι ισχρίζονται ότι έχουν βρει ανακούφιση μέσω αυτής, δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ότι η αποτελεσματικότητά της ξεπερνά το φαινόμενο placebo.
Εάν σκέφτεστε να τη δοκιμάσετε είναι πάντα συνετό να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας και να μην αντικαταστήσετε τις συμβατικές θεραπείες με μη αποδεδειγμένες μεθόδους.
