Την προσοχή των διεθνών υγειονομικών αρχών έχει τραβήξει η εμφάνιση μιας θανατηφόρας ασθένειας που συχνά αποκαλείται και ως «νόσος των αιμορραγικών ματιών». Πρόκειται για το ιό Marburg (MVD), που αν και θεωρείται σπάνιος, έχει υψηλή θνησιμότητα και αποτελεί σημαντική απειλή για τη δημόσια υγεία.
Ο ιός MVD ανήκει στην ίδια οικογένεια με τον ιό Έμπολα (filoviruses) και προκαλεί παρόμοια σοβαρά συμπτώματα. Ονομάζεται «νόσος των αιμορραγικών ματιών» λόγω της βλάβης που προκαλεί στα αιμοφόρα αγγεία, οδηγώντας σε αιμορραγίες από διάφορα σημεία του σώματος, όπως τα μάτια, τη μύτη, τα ούλα και τα αυτιά. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η νόσος έχει ποσοστό θνησιμότητας περίπου 62%.
Ιστορικό και μετάδοση
Ο ιός Marburg εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1967 στη Γερμανία και την τότε ενωμένη Γιουγκοσλαβία, ενώ πρόσφατα ξέσπασε επιδημία στη Ρουάντα. Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, έχουν καταγραφεί 66 μολύνσεις και 15 θάνατοι στη χώρα. Το μακρύ διάστημα επώασης του ιού (μέχρι 21 ημέρες) αυξάνει την αβεβαιότητα σχετικά με την εξάπλωσή του.
Η νόσος θεωρείται ότι μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω νυχτερίδων, ενώ η δευτερογενής μετάδοση μπορεί να συμβεί μέσω άμεσης επαφής με σωματικά υγρά μολυσμένων ατόμων ή ζώων.
Μετά από μια περίοδο χωρίς εμφανή συμπτώματα, οι ασθενείς εμφανίζουν υψηλό πυρετό για περίπου πέντε ημέρες. Στη συνέχεια, μπορεί να εμφανιστούν σοβαρές βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία, εσωτερικές και εξωτερικές αιμορραγίες, ακόμη και ψυχολογικά συμπτώματα, όπως σύγχυση και επιθετικότητα.
Χωρίς θεραπεία, η νόσος είναι συχνά μοιραία. Αν και δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματική αντιική θεραπεία, εάν εντοπιστεί έγκαιρα, η υποστηρικτική φροντίδα και η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων βελτιώνει το ποσοστό επιβίωσης.
Εν τω μεταξύ, η έρευνα για ένα πιθανό εμβόλιο βρίσκεται σε εξέλιξη. Περισσότεροι από 1.500 εργαζόμενοι στον τομέα υγείας στη Ρουάντα έχουν ήδη λάβει ένα εμβόλιο στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών.
Επαγρύπνηση και μέτρα προστασίας
Η MVD έχει ταξινομηθεί από τον ΠΟΥ ως νόσος με υψηλό πανδημικό δυναμικό. Με ανακοινώσεις τους εθνικοί οργανισμοί υγείας ανά τον κόσμο εκδίδουν συστάσεις και ταξιδιωτικές οδηγίες, ώστε να αποφεύγονται περιοχές και δραστηριότητες που ενέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης. Παράλληλα, λαμβάνονται μέτρα για την ενημέρωση και την προστασία του κοινού.
Αν και μέχρι τώρα δεν υπάρχουν γνωστά κρούσματα εκτός της Ρουάντα, η νόσος του ιού Marburg αποτελεί μια σοβαρή πρόκληση για την παγκόσμια υγεία.
Η ανησυχία εντείνεται και από το γεγονός πως η εμφάνιση του ιού Marburg συμπίπτει και με την εξάπλωση του επικίνδυνου ιού Mpox, γνωστού και ως «ευλογιά των πιθήκων». Από τον Ιανουάριο, έχουν υπάρξει περισσότερα από 21.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα και των δύο τύπων Mpox, ο οποίος μεταδίδεται με στενή επαφή με μολυσμένα άτομα ή με επαφή με μολυσμένα αντικείμενα.