Στην τροφική δηλητηρίαση υπάρχει ένα -φαινομενικά- παράδοξο. Παρά το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι μπορεί να καταναλώσουν το ίδιο μολυσμένο φαγητό, μόνο ένας ή λίγοι από αυτούς μπορεί να υποφέρουν από συμπτώματα, όπως ναυτία, έμετο, διάρροια και πυρετό.
Και το ερώτημα είναι γιατί κάποιοι άνθρωποι παθαίνουν τροφική δηλητηρίαση και άλλοι όχι;
Ο ρόλος του μικροβιώματος
Ένας από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν αν κάποιος θα πάθει τροφική δηλητηρίαση είναι το μικροβίωμά του – δηλαδή το σύνολο των μικροοργανισμών που ζουν στο έντερό του.
Το μικροβίωμα μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το πεπτικό σύστημα και τη συνολική υγεία ενός ατόμου. Όταν το μικροβίωμα διαταράσσεται από μολυσμένα τρόφιμα, μπορεί να προκληθεί τροφική δηλητηρίαση.
Άτομα με υγιές μικροβίωμα είναι πιο πιθανό να αποφύγουν τη δηλητηρίαση από μια μόλυνση, καθώς το μικροβίωμά τους μπορεί να καταπολεμήσει τα παθογόνα βακτήρια. Αντίθετα, όσοι έχουν ανεπαρκές μικροβίωμα, με έλλειψη ωφέλιμων βακτηρίων και μειωμένη ποικιλότητα, είναι πιο ευάλωτοι σε τροφικές δηλητηριάσεις.
Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του μικροβιώματος. Μια διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα, ζάχαρη και επεξεργασμένους υδατάνθρακες μπορεί να οδηγήσει σε ένα αδύναμο μικροβίωμα, αυξάνοντας τον κίνδυνο τροφικής δηλητηρίασης. Αντίθετα, η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και φυτικών ινών μπορεί να ενισχύσει το μικροβίωμα και να προσφέρει προστασία.
Τέλος, και η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την υγεία του εντέρου. Το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο μικροβίωμα, κάνοντάς το πιο ευάλωτο σε επιθέσεις παθογόνων βακτηρίων.
Ο ρόλος του ανοσοποιητικού συστήματος
Εκτός από το μικροβίωμα υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα να πάθει κάποιος τροφική δηλητηρίαση. Ένας από αυτούς είναι το ανοσοποιητικό σύστημα. Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και άρα λιγότερες δυνατότητες για άμυνα απέναντι στα παθογόνα βακτήρια είναι πιο πιθανό να αρρωστήσουν.
Επιπλέον, η ποσότητα του μολυσμένου φαγητού που καταναλώνεται μπορεί να παίξει ρόλο. Όσο περισσότερη, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος τροφικής δηλητηρίασης.
Συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης
Τα συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης μπορεί να εμφανιστούν λίγες ώρες ή και μέρες μετά την κατανάλωση του μολυσμένου τροφίμου, ανάλογα με το είδος της μόλυνσης. Τα πιο κοινά συμπτώματα σύμφωνα με το Cleveland Clinic περιλαμβάνουν:
- Διάρροια
- Ναυτία και εμετό
- Πόνο και κράμπες στο στομάχι
- Πυρετό
- Πονοκέφαλο
- Αδυναμία
Τα συμπτώματα είναι η φυσική αντίδραση του σώματος στην προσπάθεια του να αποβάλει τις τοξίνες, και συνήθως υποχωρούν μέσα σε μία ή δύο ημέρες.
Πρόληψη τροφικής δηλητηρίασης
Για την πρόληψη της τροφικής δηλητηρίασης, είναι σημαντικό να ακολουθούνται σωστές πρακτικές υγιεινής κατά την προετοιμασία και την αποθήκευση τροφίμων.
- Καθαριότητα: Πλένετε καλά τα φρούτα και τα λαχανικά πριν από την κατανάλωση και φροντίζετε για την καθαριότητα των χεριών και των σκευών.
- Διαχωρισμός: Κρατήστε τα ωμά κρέατα μακριά από τα άλλα τρόφιμα για να αποφύγετε τη διασταυρούμενη μόλυνση.
- Μαγείρεμα: Βεβαιωθείτε ότι το κρέας και τα πουλερικά έχουν μαγειρευτεί σε ασφαλείς εσωτερικές θερμοκρασίες.
- Σωστή αποθήκευση: Διατηρείτε τα τρόφιμα σε κατάλληλη θερμοκρασία, είτε στο ψυγείο είτε στην κατάψυξη, για να αποτρέψετε την ανάπτυξη βακτηρίων.
Δεν έτυχε… πέτυχε
Τελικά, το εάν κάποιος θα υποφέρει από τροφική δηλητηρίαση ή όχι δεν είναι θέμα τύχης, αλλά αποτέλεσμα πολλαπλών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του μικροβιώματος, της διατροφής και της κατάστασης του ανοσοποιητικού συστήματος. Άρα με την υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά και τον κίνδυνο.