Η βελτίωση της υγείας περνάει μέσα από ένα πλήθος διαφορετικών παραγόντων. Στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας βρίσκεται η περίπλοκη ισορροπία των ορμονών, μεταξύ αυτών και της τεστοστερόνης.
Πέρα από την ανάπτυξη των μυών και τη δύναμη των οστών, η τεστοστερόνη επηρεάζει πολλές πτυχές της καθημερινή μας ζωής, από τα επίπεδα ενέργειας και τις εναλλαγές της διάθεσης μέχρι την υγεία της καρδιάς, τη διάθεση και τη λιμπίντο.
Μάλιστα, μια πρόσφατη επιστημονική ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο Annals of Internal Medicine αναφέρει ότι τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου, ιδιαίτερα από καρδιαγγειακή νόσο. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας, μαζί με άλλους Αυστραλούς ερευνητές καθώς και ερευνητές από την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, συγκέντρωσαν 11 μελέτες, στις οποίες συμμετείχαν συνολικά 24.000 άτομα, για να δουν πώς η τεστοστερόνη μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο θανάτου σε ηλικιωμένους άνδρες.
Μετά την ανάλυση, διαπίστωσαν ότι οι άνδρες με χαμηλή ολική τεστοστερόνη (κάτω από 7,4 nmol/L [213 ng/dL]) είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία. Επιπλέον, όσοι είχαν πολύ χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης (κάτω από 5,3 nmol/L [153 ng/dL]) είχαν υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο.
Γιατί η χαμηλή τεστοστερόνη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θανάτου
Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο από την εν λόγω μελέτη είναι εάν τα επίπεδα τεστοστερόνης συμβάλλουν άμεσα στον θάνατο από αυτές τις αιτίες ή εάν αποτελούν ένδειξη εν γένει κακής υγείας. Κατά τους επιστήμονες που πραγματοποίησαν τη μελέτη, ένας λόγος που η χαμηλή τεστοστερόνη φαίνεται να σχετίζεται με χειρότερη υγεία, ενδεχομένως είναι ότι τα χαμηλά επίπεδα μεταφράζονται και σε λιγότερη μυϊκή μάζα και μεγαλύτερη συσσώρευση λίπους, που είναι και οι δύο παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις.
Πώς να αυξήσετε την τεστοστερόνη σας
Για να διαπιστώσετε τα επίπεδα τεστοστερόνης, αρκεί μια απλή εξέταση αίματος. Σε περίπτωση που είναι χαμηλή, οι ειδικοί σημειώνουν πως υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να κάνετε για να την αυξήσετε, όπως απώλεια βάρους, βελτίωση του ύπνου, αποφυγή επεξεργασμένων τροφίμων, κόψιμο καπνίσματος, αερόβια άσκηση για 30-45 λεπτά τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα, αποφυγή αλκοόλ, κατανάλωση τουλάχιστον 2 λίτρων νερό την ημέρα, κατανάλωση 2 έως 4 αυγών με κρόκο την εβδομάδα και αποφυγή προϊόντων σόγιας.
Επίσης, υπάρχουν ορισμένα συμπληρώματα που μπορούν να σας βοηθήσουν στην αύξηση της τεστοστερόνης, όπως DHEA, βιταμίνη D3, Tribulus και maca. Θα πρέπει να αποφεύγετε τα συμπληρώματα με οιστρογονικές ενώσεις, όπως τα βιοφλαβονοειδή.
Εάν τα φυσικά μέτρα δεν βοηθήσουν, ο γιατρός σας μπορεί να σας δώσει μια συνταγή για θεραπεία τεστοστερόνης. Αυτή μπορεί να χορηγηθεί από το στόμα, με ένεση ή μέσω κρεμών, τζελ ή επιθεμάτων που εφαρμόζονται στο δέρμα.
Οι δέκα «δολοφόνοι» της τεστοστερόνης που πρέπει να αποφεύγετε
Επεξεργασμένοι υδατάνθρακες: Διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, όπως ψωμί και αρτοσκευάσματα, μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης, εξαιτίας της σύνδεσής τους με αυξημένο σωματικό βάρος και λίπος ως αποτέλεσμα της κατανάλωσής τους.
Έλλειψη σωματικής άσκησης: Οι καθιστικές συνήθειες είναι διπλό κακό, επηρεάζοντας τόσο την καρδιά όσο και τα επίπεδα τεστοστερόνης. Μελέτες δείχνουν ότι ακόμη και 15 λεπτά άσκησης κάθε δεύτερη μέρα μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά τα επίπεδα τεστοστερόνης. Οπότε, είτε πρόκειται για βάρη, είτε για ποδήλατο είτε για ένα απλό περπάτημα, το να παραμείνετε δραστήριοι είναι το κλειδί.
Κακός ύπνος: Ο ύπνος λιγότερο από πέντε ώρες τη νύχτα για μόλις μία εβδομάδα μπορεί να «γεράσει» τα επίπεδα τεστοστερόνης σας κατά 10 έως 15 χρόνια. Η προτεραιότητα στον ποιοτικό ύπνο είναι ένας απλός, αλλά αποτελεσματικός τρόπος για να διατηρήσετε υγιή επίπεδα ορμονών.
Υψηλά επίπεδα στρες και άγχους: Το χρόνιο στρες και το άγχος μπορεί να διαταράξουν την ισορροπία των ορμονών, οδηγώντας σε χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης.
Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Η κατανάλωση αλκοόλ χωρίς μέτρο συνδέεται με μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης και αυξημένη κορτιζόλη. Το μέτρο είναι το κλειδί για την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων στις ορμόνες και τη συνολική υγεία.
Υπερβολικό σωματικό λίπος: Οι διακυμάνσεις στο σωματικό βάρος μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης. Η διατήρηση ενός υγιούς ποσοστού σωματικού λίπους συμβάλλει στη βέλτιστη ορμονική ισορροπία.
Φάρμακα για την τριχόπτωση: Τα φάρμακα για την τριχόπτωση μπορούν να αλλάξουν τα επίπεδα τεστοστερόνης, οδηγώντας σε χαμηλή λίμπιντο, μειωμένη σεξουαλική λειτουργία και κατάθλιψη. Συνιστάται η διερεύνηση εναλλακτικών επιλογών πριν καταφύγετε σε αυτά.
Τρανς λιπαρά: Διατροφή πλούσια σε τρανς λιπαρά, που βρίσκονται σε επεξεργασμένα τρόφιμα, μπορεί να συσχετιστεί με χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης.
Φυτικά Έλαια: Η υψηλή κατανάλωση πολυακόρεστων λιπαρών μέσω φυτικών έλαιων συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης. Και εδώ ο συσχετισμός οφείλεται στο αυξημένο σωματικό βάρος που συνδέεται με μία πλούσια σε λιπαρά διατροφή.
Τσιγάρο: Όσο πιο πολύ καπνίζουν οι άντρες, τόσο πιο χαμηλά είναι τα επίπεδα της τεστοστερόνης, με συνέπεια να αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων, αλλά και στυτικής δυσλειτουργίας.
