Μια φορά το μήνα, στο γκαράζ του δημαρχείου Λυκόβρυσης Πεύκης, σχηματίζεται μια ανθρώπινη αλυσίδα. Μερικοί από τους κρίκους της, οι εθελοντές του κοινωνικού παντοπωλείου του δήμου, πιστοί στο μηνιαίο ραντεβού τους, μοιράζουν αλληλεγγύη, ζεστασιά και είδη πρώτης ανάγκης στους δικαιούχους. Άνθρωποι της διπλανής πόρτας που εν καιρώ κρίσης αδυνατούν να εξασφαλίσουν για τους ίδιους και τις οικογένειές τους ακόμη και τα βασικά, παίρνουν τις σακούλες που τους αντιστοιχούν καταφέρνοντας με αυτόν τον τρόπο, «να ζουν με αξιοπρέπεια» όπως δηλώνουν στο newsbeast.gr.
Ρεπορτάζ : Νίκη Παπάζογλου
Η κ. Λινάρδου Ρούλα, εθελόντρια κοινωνική λειτουργός, καθισμένη σε ένα τραπεζάκι μπροστά από την ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα για τις προμήθειες, υποδέχεται με χαμόγελο και ζεστασιά τους ωφελούμενους. Tους περισσότερους τους χαιρετά με το μικρό τους όνομα. Μόλις φτάσει κάποιος που το όνομά του βρίσκετια στη λίστα, ενημερώνει τις εθελόντριες για τον αριθμό των μελών της οικογένειας και διευκρινίζει για τα παιδιά που τυχόν υπάρχουν και για την ηλικία τους. Σε αυτή την περίπτωση οι εθελοντές εμπλουτίζουν τις σακούλες με μερικές σοκολάτες ή με πάνες και φρουτόκρεμες, αν υπάρχουν…
Ο κ. Νίκος, 52 χρόνων, δικαιούχος του κοινωνικού παντοπωλείου, είναι άνεργος εδώ και τρία χρόνια, αφού «η οικοδομή δεν έχει πλέον δουλειά» όπως μας λέει. Η γυναίκα του, καθαρίστρια με σύμβαση σε παιδικό σταθμό, αυτή την περίοδο δουλεύει αλλά πληρώνεται με μεγάλες καθυστερήσεις… Τα δύο του παιδιά, 25 και 28 χρόνων, έχουν ολοκληρώσει την φοίτησή τους στο ΤΕΙ Πειραιά και στο ΤΕΙ Πάτρας αντίστοιχα, αλλά δυσκολεύονται να βρουν δουλειά. «Όσο για το να απασχοληθούν στο αντικείμενό τους, όχι μόνο δεν είναι προτεραιότητα, ίσως το έχουν ξεχάσει και τελείως. Ο μικρός πρόσφατα έπιασε δουλειά σε σουπερ μάρκετ, στην αποθήκη. Ημιαπασχολούμενος για 4 ώρες την ημέρα – αν δεν συμπληρώσει υπερωρίες που φυσικά δεν τις πληρώνεται – οι μεικτές του αποδοχές είναι 250 ευρώ,154 ευρώ καθαρά. Καταλαβαίνεις πόσο άνετα μπορεί να ζήσει…» αναφέρει μειδιώντας. Ο μεγάλος, που πρόσφατα απολύθηκε από φαντάρος, δεν βρίσκει δουλειά. Και τα δύο παιδιά άλλωστε ανήκουν στην πληθυσμιακή εκείνη ομάδα που χαρακτηρίζεται με ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας. Το μηνιαίο εισόδημα της οικογένειας δεν ξεπερνά τις 6.000 ευρώ, έτσι αναγκάζονται να εξασφαλίζουν μερικά πιάτα φαγητό το μήνα από το κοινωνικό παντοπωλείο. «Αν βρεθούν μερικά μεροκάματα για εμένα ή την γυναίκα μου πληρώνουμε τα πάγια έξοδα και εμπλουτίζουμε την διατροφή μας με λίγο κρεατάκι» μας ενημερώνει ο κ. Σπύρος…
Η κ. Μαρία , μητέρα τριών παιδιών, ζει με τον σύζυγο και την κατάκοιτη πεθερά της σε ένα σπίτι που κινδυνεύει να τους το πάρει η τράπεζα. Τα δύο κορίτσια είναι μαθήτριες του γυμνασίου και του λυκείου αντίστοιχα, ενώ ο μεγάλος γιός είναι φαντάρος. Η ίδια, υπάλληλος ιδιωτικής επιχείρησης, απολύθηκε λίγο αφότου ξεκίνησε η κρίση. «Στα 50 σου δύσκολα κάποιος σε προσλαμβάνει, θεωρείσαι αντιπαραγωγικός» αναφέρει με πικρία. Ο σύζυγός της, αργυροχρυσοχόος, έχασε κι αυτός την δουλειά του και μέχρι πριν 3 μήνες, που προσελήφθη ως διανομέας σε ένα ταχυφαγείο, όσο κι αν έψαχνε δεν μπορούσε να απασχοληθεί πουθενά. «Εκείνη την περίοδο, ζούσαμε και οι 6 με το επίδομα της πεθεράς μου. Το κοινωνικό παντοπωλείο προσέφερε μια κάποια ανακούφιση».
Ο κ. Κυριάκος, παίρνει παραπάνω σακούλες από όλους. Η κοινωνική λειτουργός ενημερώνει «10 άτομα, δύο παιδιά ηλικίας 3 και 6 ετών» Είναι ο παππούς της οικογένειας. «Εγώ έχω 11 παιδιά, είμαι πολύ πολύτεκνος» αναφέρει χαριτολογώντας. Αν και τα μεγαλύτερα είχαν φύγει από το σπίτι, δύο εξ αυτών μαζί με τις οικογένειές τους επέστρεψαν όταν έμειναν χωρίς δουλειά. Έτσι τα μέλη αυξήθηκαν και πάλι. Η εύρεση εργασίας φαντάζει ακατόρθωτη για όλους. «Όσοι μισθοί μπαίνουν μοιράζονται αλλά ποτέ δεν είναι αρκετοί, 11 στόματα είναι αυτά. Ευτυχώς που υπάρχει και αυτή η ενίσχυση» μας λέει.
Το κοινωνικό παντοπωλείο μετρά σχεδόν δύο χρόνια λειτουργίας. Ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Δήμου αλλά κατά κύριο λόγο λειτουργεί μέσω των εθελοντών. Προσφέρει βοήθεια σε 157 οικογένειες, 410 άτομα στο σύνολο, μιας και «η έννοια της οικογένειας έχει διευρυνθεί αρκετά στις μέρες μας», όπως μας ενημερώνει η κ. Τράνακα Σταματούλα, προϊσταμένη του Αυτοτελούς Τμήματος Κοινωνικής Προστασίας, Παιδείας και Πολιτισμού του Δήμου. «Αν δεν υπήρχαν οι εθελοντές, δεν θα είχαμε κοινωνικό παντοπωλείο για πολλούς λόγους. Ένας από τους βασικότερους είναι πως ο δήμος υπολειτουργεί όσον αφορά το προσωπικό, οπότε το να διαθέσεις εργαζόμενους για μια τέτοια δομή θεωρείται πολυτέλεια. Ταυτόχρονα όμως όταν η προσφορά γίνεται στα πλαίσια του εθελοντισμού κι όχι από κάποιον μισθωτό νοηματοδοτείται διαφορετικά, αποκτά μεγαλύτερη ουσία. Οι εθελοντές είναι σχεδόν 20 άτομα από τους οποίους κάποιοι είναι και ωφελούμενοι» αναφέρει η κ. Τράνακα.
«Όπως αποδεικνύεται μέσα και από αυτή τη δράση, οι μόνοι που σώζουν διαχρονικά το αναποτελεσματικό αυτό κράτος, είναι οι ίδιοι οι συνειδητοποιημένοι πολίτες του, εν προκειμένω οι εθελοντές του δήμου μας» αναφέρει και η κ. Ασπραδάκη Άννα, υπεύθυνη Κοινωνικής Πολιτικής Εθελοντισμού και Επικοινωνίας του Δήμου. Το γραφείο εθελοντών σύμφωνα με την κ. Ασπραδάκη λειτουργεί ως δομή στήριξης και στρατηγικός κόμβος συνεργασίας, συντονισμού, συνεννόησης και δράσης για όλους τους εθελοντές. «Είναι μια συντονισμένη προσπάθεια η οποία αποσκοπεί να ανακουφίσει σε μεγάλο βαθμό τους συνδημότες που έχουν ανάγκη» συμπληρώνει.
Οι δράσεις είναι διάφορες και όλες αποσκοπούν στην συλλογή τροφιμων και ειδών πρώτης ανάγκης . «Γίνεται συγκέντρωση τροφίμων έξω από σουπερ μάρκετ τρεις φορές το χρόνο, στις λαϊκές αγορές μια φορά το μήνα και διάφορες άλλες ενέργειες, σε συνεργασία με σχολεία ή άλλους φορείς» σημειώνει η κ. Τράνακα.
Η επιλογή των δικαιούχων γίνεται με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. «Το βασικότερο είναι κάποιος να μην έχει εισοδήματα που ξεπερνούν τις 6.000 ευρώ, προσαυξημένα βέβαια ανάλογα με τα μέλη της κάθε οικογένειας. Φυσικά λαμβάνονται υπόψη και κοινωνικά κριτήρια, όπως πολύτεκνες ή μονογονεϊκές οικογένειες» διευκρινίζει η προϊσταμένη του τμήματος κοινωνικής προστασιας.
Τα μέλη του κοινωνικού παντοπωλείου πιστοί στην αξία του εθελοντισμού, «εργάζονται» όλο τον μήνα για να εξασφαλίσουν όσα περισσότερα μπορούν για τους συμπολίτες που έχουν ανάγκη. Τα τρόφιμα συγκεντρώνονται από εξορμήσεις σε σούπερ μάρκετ και λαϊκές αγορές. Για αρκετές ώρες, οι εθελοντές κάθονται στην είσοδο ενημερώνοντας τον κόσμο για τη δράση τους, μοιράζοντας φυλλάδια με τα είδη που κατά προτίμηση χρειάζονται. Τρόφιμα μακράς διαρκείας, όσπρια, ζυμαρικά, ντοματοχυμούς, πάνες, μωρομάντηλα και άλλα είδη προσωπικής υγιεινής.
«Το θετικό είναι ότι ο κόσμος ανταποκρίνεται. Άλλωστε δεν χρειάζεται να συνεισφέρει κανείς κάποιο υπέρογκο ποσό. Ακόμα κι ένα σακουλάκι φακή, με κόστος 0,50 ευρώ, για τους ωφελούμενους του κοινωνικού παντοπωλείου εξασφαλίζει το φαγητό κάποιων ημερών». Καμιά φορά μάλιστα, όπως μας ενημερώνουν οι εθελοντές, η ανταπόκριση του κόσμου είναι συγκινητική. «Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που φέρνουν τρεις και τέσσερις σακούλες από τα απαιτούμενα είδη» αναφέρει η Μύριαμ Καλαντζή, εθελόντρια του κοινωνικού παντοπωλείου.
«Το θετικό με την συγκεκριμένη δράση είναι πως δεν χρειάζεται ο κόσμος που θέλει να βοηθήσει να κάνει κάτι παραπάνω από αυτό που θα έκανε αν δεν ήμασταν εδώ. Δεν χρειάζεται να πάει στην τράπεζα να καταθέσει λεφτά, δεν δεχόμαστε λεφτά άλλωστε. Δεν χρειάζεται να μεταβεί κάπου επί τούτου για να προσφέρει. Όπως κάνει τα δικά του ψώνια μπορεί διαθέτοντας ένα πολύ μικρό ποσό να συνεισφέρει βοηθώντας οικογένειες που πραγματικά το έχουν ανάγκη» συμπληρώνουν οι εθελόντριες.
Εντυπωσιακός, όπως μας πληροφορεί η κ. Τράνακα είναι ο αριθμός των δικαιούχων, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πως η συγκεκριμένη περιοχή δεν θεωρείται υποβαθμισμένη. «Ο πληθυσμός του εν λόγω Δήμου, με βάση την τελευταία απογραφή είναι περίπου 30.000. Αν αναλογιστεί κανείς ότι πρόκειται για έναν αστικό δήμο και μάλιστα όχι κάποιας υποβαθμισμένης περιοχής αντιλαμβάνεται εύκολα πόσο έχει κοστίσει η κρίση σε ορισμένα άτομα, τα οποία ενώ δεν αντιμετώπιζαν ιδιαίτερα προβλήματα βρέθηκαν ξαφνικά μετέωροι … Αυτούς τους ανθρώπους καλούμαστε εμείς να βοηθήσουμε».
Τα Κοινωνικά Παντοπωλεία παρέχουν στους συμπολίτες μας κυρίως τα ψώνια του μήνα. «Κάνω τον σταυρό μου που υπάρχει αυτή η βοήθεια», λέει η κ.Μαρία, 72 χρόνων που ζει μόνη της με μια πενιχρή σύνταξη που δεν φτάνει ούτε για να καλύψει τα πάγια έξοδά της. Μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε σε πολλούς δήμους της χώρας ταυτόχρονα με την κρίση χωρίς κανείς να μπορεί να φανταστεί τότε την ζήτηση που θα είχε, την ανταπόκριση που θα έβρισκε και το έργο που θα προσέφερε…