Με τις… «ευλογίες» του Κώστα Γαβρά (έστειλε ευχετήρια επιστολή για την πανελλήνια πρεμιέρα), του ίδιου του άγνωστου στην Ελλάδα – πολυβραβευμένου στη χώρα του αλλά και διεθνώς – συγγραφέα, του έμπειρου γαλλοσπουδαγμένου σκηνοθέτη Γιάννη Ιορδανίδη , που υπογράφει και τη μετάφραση/απόδοση του έργου, έρχεται και στην Ελλάδα, μέσω ΚΘΒΕ, «Το ραφτάδικο» (L’ atelier), για να διδάξει τις επιπτώσεις του ναζισμού στις ανθρώπινες κοινωνίες και ψυχές.
Έργο απόλυτα αυτοβιογραφικό, «Το Ραφτάδικο» του Ζαν-Κλωντ Γκραμπέρ – του 74χρονου σήμερα Γάλλου συγγραφέα – του σεναριογράφου του Φρανσουά Τρυφώ («Τελευταίο Μετρό») αλλά και αχώριστου φίλου και συνεργάτη του Κώστα Γαβρά (συνυπογράφουν τα σενάρια σειράς ταινιών του Έλληνα σκηνοθέτη), διαδραματίζεται στο Παρίσι της περιόδου 1945-1952 που ζει το ζόφο της ρημαγμένης μεταπολεμικής Ευρώπης υπό τα συντρίμμια του ναζισμού.
«Το Ραφτάδικο» ήταν ο χώρος όπου γεννήθηκε, έζησε και μεγάλωσε τα χρόνια της μεταναζιστικής Γαλλίας ο ίδιος ο συγγραφέας (είναι γεννημένος στα 1939). Ήταν το μαγαζί του ράφτη πατέρα του, της μητέρας του που πρωταγωνιστεί (είναι η Σιμόν της παράστασης), των απλών ανθρώπων που βίωναν τις επιπτώσεις του άδικου πολέμου παράλληλα με την ανάγκη τους για ζωή και συνέχεια, αλλά και του ίδιου (είναι το 10χρονο αγοράκι που συμμετέχει στην παράσταση).
Στο «Ραφτάδικο» του Ζαν-Κλωντ Γκραμπέρ συνυπάρχουν, ζουν και επιχειρούν μια νέα αρχή, νεαρές Γαλλίδες μοδιστρούλες, σιδερωτές, ο ιδιοκτήτης του, πελάτες, η σύζυγος ενός ανώτερου αστυνομικού – συνεργάτη των Ναζί , Εβραίοι που κατάφεραν να διασωθούν από τη φρίκη των κρεματορίων, νέοι που εμποτίστηκαν από την αρρώστια και άλλοι που επιχειρούν να γιάνουν τις πληγές της, η «κοινή γνώμη» που … «πέφτει από τα σύννεφα», αλλά ειναι πάντα αυτή που εκτρέφει το «τέρας». Κι όλοι αυτοί (ένα έργο πολυπρόσωπο, με περισσότερους από 15 ρόλους επί σκηνής) επιχειρούν να ζήσουν σε μια καινούργια κοινωνία .
«Έργο απόλυτα σύγχρονο» – ή ένα «έργο για το παρελθόν, αλλά και, δυστυχώς, και το μέλλον» όπως είπε ένας εκ των πρωταγωνιστών της παράστασης του ΚΘΒΕ – ¨έργο που αφορά άμεσα την Ελλάδα και το νέο πολιτικό ζόφο που διάγει εσχάτως», το «Ραφτάδικο» είναι ο Τσεχωφικός «Θείος Βάνιας» του σήμερα, είναι «πίκρα αλλά και ελπίδα», είναι «δάκρυ αλλά και χαμόγελο» σύμφωνα με τον πολυβραβευμένο συγγραφέα, αλλά και τους ηθοποιούς του ΚΘΒΕ που καλούνται να ενσαρκώσουν – για πρώτη φορά στην Ελλάδα – τους ρόλους.
Το «Ραφτάδικο» πρωτοπαρουσιάστηκε στο Παρίσι (στο θέατρο «Odeon») στα 1979. Έκτοτε παίχτηκε με επιτυχία σε σκηνές δεκάδων χωρών (στην Ευρώπη και την Αμερική), μεταφράστηκε σ΄ όλες τις γλώσσες πλην … ελληνικών – έργο που ανέλαβε, με την άδεια του συγγραφέα, (από το 1980) ο Γιάννης Ιορδανίδης.
«Είναι ένα έργο της ζωής για τη … ζωή. Είναι πολύ δύσκολο να γράφεις για… πολλούς- για όλους. Κι ο Γκραμπέρ αυτό το καταφέρνει γιατί γράφει με απόλυτη ειλικρίνεια. Είναι ένα έργο βαθύτατα πολιτικό, αλλά και βαθύτατα ανθρώπινο. Μια τραγωδία – κωμωδία. Είναι σαν τα έργα του Τσέχωφ – αυτά του Γκραμπέρ. Ίσως σαν αυτά του Μολιέρου» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο σκηνοθέτης – μεταφραστής του «Ραφτάδικου» Γιάννης Ιορδανίδης.
«Η αλήθεια γράφεται συνήθως με τις σιωπές. Στο θέατρο, αλλά και στη ζωή» λέει ο Θεσσαλονικιός στην καταγωγή σκηνοθέτης, που συμπληρώνει φέτος 30 χρόνια στο θέατρο, με σειρά επιτυχιών στις «αποσκευές» του.
Στο «Ραφτάδικο» ανέλαβε πέραν της μετάφρασης, ελληνικής απόδοσης και σκηνοθεσίας, και τη μουσική επιμέλεια «ντύνοντας» την παράσταση με μελωδίες – γνωστές στην πλειονότητά τους – τού μεταπολεμικού Παρισιού.
Τα σκηνικά είναι του Γιώργου Λυντζέρη και τα κοστούμια του Φίλιππου Παπαγεωργίου. Τους ρόλους ερμηνεύουν οι: Κώστας Σαντάς (Λεόν), Ιφιγένεια Δεληγιαννίδου (Ελέν), Μαρία Χατζηιωννίδου (Σιμόν), Γιολάντα Μπαλαούρα (Ζιζέλ), Αστέρης Πελτέκης (Ζαν), Δημήτρης Κολοβός (Μαξ) και δέκα ακόμη ηθοποιοί του ΚΘΒΕ.
Το έργο κάνει πανελλήνια πρεμιέρα την επόμενη Παρασκευή 18 Οκτωβρίου (34 ακριβώς χρόνια μετά την πρεμιέρα του στο θέατρο Odeon του Παρισιού), στη σκηνή «Σωκράτης Καραντινός» της Μονής Λαζαριστών, η οποία επαναλειτουργεί έπειτα από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα που είχε μείνει ανενεργή.
Παραστάσεις δίνονται από Τετάρτη – Κυριακή και τα εισιτήρια κοστίζουν 15, 12 και 10 ευρώ, ενώ η ειδική τιμή για τους ανέργους ορίστηκε στα 5 ευρώ.
