Το σχέδιο νόμου για τους αντιρρησίες συνείδησης που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας κάνει «θετικά βήματα σε ορισμένα σημαντικά ζητήματα», ωστόσο «εξακολουθεί να μην ανταποκρίνεται στις περισσότερες από τις υποχρεώσεις της Ελλάδας», επισημαίνει σε ανακοίνωσή της η Διεθνής Αμνηστία.
Όπως αναφέρει, η δυνατότητα μείωσης της εναλλακτικής υπηρεσίας έως και στους δώδεκα μήνες είναι θετική, όμως «είναι προβληματική η επιμονή στη δυνατότητα της παραπάνω θεσμοθέτησης με υπουργική απόφαση και όχι με νομοθετική αλλαγή, καθώς αφήνει τη σχετική απόφαση στη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε υπουργού».
Επίσης, χαρακτηρίζει ως βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση την αλλαγή στη σύνθεση της επιτροπής που εξετάζει τους αντιρρησίες συνείδησης, με την πλειοψηφία των μελών να είναι πανεπιστημιακοί. Όμως, η συμμετοχή έστω και ενός στρατιωτικού και η παραμονή της υπαγωγής της όλης διαδικασίας στο ΥΠΕΘΑ «εξακολουθεί να αποτελεί μη συμμόρφωση με τις συστάσεις της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ».
Επιπλέον, τονίζει ότι «σοβαρή ανησυχία προκαλεί η παραμονή σε ισχύ της παραγράφου 1 του άρθρου 60 του νόμου 3421/2005 που ορίζει καταρχάς τη διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας ως διπλάσια αυτής της στρατιωτικής θητείας, κάτι που αντιβαίνει σε όλα τα διεθνή πρότυπα».
Κάποιες από τις ρυθμίσεις που το σχέδιο νόμου προβλέπει να επεκταθούν και για τους αντιρρησίες συνείδησης χαρακτηρίζονται από τη Διεθνή Αμνηστία ως απαραίτητες, όπως δαπάνες κίνησης, κατοχύρωση της θέσης εργασίας υπαλλήλων και εργατών που είχαν πριν τη θητεία, ηλικία από την οποία υπάρχει η δυνατότητα εξαγοράς και ελάχιστη διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας σε αυτή την περίπτωση. Ωστόσο, σημειώνει ότι ως προς το ζήτημα της εξαγοράς παραμένει η σημαντικότερη από τις διακρίσεις που υφίστανται οι αντιρρησίες συνείδησης μεγαλύτερης ηλικίας και αφορά στα κατά πολύ μεγαλύτερα ποσά που καλούνται να καταβάλουν σε σχέση με τους υπηρετούντες στρατιωτική θητεία.
Τέλος, αναφέρει ότι δεν φαίνεται να υπάρχει καμία πρόβλεψη ώστε να τερματιστούν οι διώξεις, τα πρόστιμα και οι καταδίκες των αντιρρησιών συνείδησης και των ολικών αρνητών στράτευσης, αλλά «αντιθέτως αυτή την περίοδο έχουν ενταθεί».
Η Διεθνής Αμνηστία κατέθεσε αναλυτικό υπόμνημα προς το υπουργείο στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης αναφορικά με το σχέδιο νόμου. Οι συστάσεις που υπέβαλε αφορούν μεταξύ άλλων στην ανάγκη για άρση της τιμωρητικής φύσης της εναλλακτικής υπηρεσίας και των διακρίσεων που υφίστανται οι αντιρρησίες συνείδησης, εξέταση των αιτήσεων για καθεστώς εναλλακτικής υπηρεσίας από τις πολιτικές αρχές και σε επιτροπή αμιγώς πολιτικής σύνθεσης, παύση των παραβιάσεων του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη, άρση των διακρίσεων εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης μεγαλύτερης ηλικίας, κατοχύρωση του δικαιώματος στην αντίρρηση συνείδησης και μετά την κατάταξη και τερματισμό των διώξεων και άρση των ποινικών και διοικητικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί μέχρι σήμερα σε αντιρρησίες συνείδησης.