Η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της ιθαγένειας, με άξονα την αλλαγή της φιλοσοφίας και των όρων απόκτησης της ελληνικής υπηκοότητας από αλλοδαπούς που διαμένουν μόνιμα στη χώρα συνιστά προτεραιότητα για την κυβέρνηση. Στην κατεύθυνση αυτή πρόθεση της ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών είναι εντός του Σεπτεμβρίου να φέρει στη Βουλή νέο σχέδιο νόμου, που θα τροποποιεί τον νόμο 3838/2010 (επί θητείας Ιω. Ραγκούση) εναρμονίζοντάς τον με το αντίστοιχο θεσμικό πλαίσιο των κρατών του ευρωπαϊκού Νότου.

Η ιθαγένεια χορηγείται αυτομάτως στα παιδιά που γεννιούνται στη χώρα μας από μετανάστες, οι οποίοι διαβιούν νομίμως για τουλάχιστον πέντε χρόνια πριν από τη γέννηση του παιδιού. Σχεδιάζεται το διάστημα αυτό να διπλασιαστεί στα 8 ή ακόμη και στα 10 χρόνια. Ηλικία-σταθμός για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας ενός νέου θα είναι σε κάθε περίπτωση η συμπλήρωση του 18ου έτους. Ετσι, ο ενδιαφερόμενος, ως ενήλικος θα μπορεί να αποφασίσει αν θέλει να αποκτήσει ελληνική υπηκοότητα, υπό τον όρο βέβαια ότι δεν θα έχει διπλή ιθαγένεια.

Παράλληλα, σχεδιάζεται ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία οι νέοι αλλοδαποί που έχουν τελειώσει ελληνικό λύκειο και εισάγονται σε ΑΕΙ, μέσω των πανελληνίων εξετάσεων, θα αποκτούν επίσης την ελληνική ιθαγένεια. Οπως λέει στην «Καθημερινή» ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών και επί σειρά ετών πρόεδρος της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων κ. Χαρ. Αθανασίου, «από τη στιγμή που ενδιαφέρεται ένας νέος αποδεδειγμένα για τη γλώσσα μας, τον πολιτισμό μας, την ελληνική εκπαίδευση, οφείλουμε να του το αναγνωρίσουμε, χορηγώντας του ιθαγένεια διότι αυτό σημαίνει ότι έχει ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία».

Από την άλλη, αυξάνεται για τα παιδιά των μεταναστών (τη λεγόμενη «δεύτερη γενιά») ο χρόνος φοίτησης στα ελληνικά σχολεία ως προϋπόθεση κτήσης της ιθαγένειας. Τα παιδιά που θα ολοκληρώνουν επιτυχή παρακολούθηση 9 τάξεων ελληνικού σχολείου και όχι έξι που ισχύει με τον νόμο Ραγκούση, μόλις συμπληρώσουν το 18ο της ηλικίας τους και μένουν μόνιμα στη χώρα μας θα πολιτογραφούνται Ελληνες υπήκοοι. Το υφιστάμενο πλαίσιο, σημείωναν στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών, ελέγχεται ως αντισυνταγματικό, καθώς δίνει τη δυνατότητα στον αλλοδαπό να αποκτά την ελληνική ιθαγένεια μετά 6 έτη φοίτησης σε ελληνικό σχολείο, ενώ η διάρκεια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι τα 9 έτη.

Μια ακόμη σημαντική αλλαγή επέρχεται σύμφωνα με πληροφορίες: ο χρόνος πολιτογράφησης από τα 7 έτη μόνιμης και νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα γίνεται 10 για τους ενήλικες, εφόσον διαθέτουν άδεια παραμονής αορίστου χρόνου. Θα ισχύσει, δηλαδή, το καθεστώς που ίσχυε στον Κώδικα Ιθαγένειας, πριν από την αναθεώρησή του, ενώ θα απλουστευθεί η διαδικασία αποδόσεως ή όχι της ιθαγένειας στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης, καθώς εκκρεμούν χιλιάδες αιτήσεις από το 2008.

Το νέο σχέδιο νόμου, το οποίο ο κ. Αθανασίου επεξεργάζεται θα δοθεί στα κόμματα και τους φορείς για να εκφέρουν γνώμη και να προτείνουν ενδεχόμενες βελτιωτικές παρεμβάσεις.