Προ των πυλών βρίσκεται η νέα περιοδική έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων. Το Πλοίο – οι Θησαυροί – ο Μηχανισμός», που ξεκινά στις 5 Απριλίου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και θα διαρκέσει έναν χρόνο.
Η έκθεση, που πήρε και τη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, έχει δημιουργήσει αίσθηση πριν ακόμα ξεκινήσει, καθώς τα αντικείμενα του ναυαγίου δεν έχουν εκτεθεί ποτέ ξανά στο σύνολό τους, ενώ κάποια από τα εκθέματα θα βγουν πρώτη φορά από τις αποθήκες για το κοινό.
Τα περισσότερα αντικείμενα που θα παρουσιαστούν, εκτίθενται ήδη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όπως ο περίφημος χάλκινος «Έφηβος των Αντικυθήρων», τα εκπληκτικής ομορφιάς γυάλινα σκεύη ή τα μαρμάρινα γλυπτά, που ανασύρθηκαν από το βυθό κατά τις έρευνες του 1900-1901.
Από την έκθεση δεν θα μπορούσε να λείπει και ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο πιο σύνθετος της αρχαιότητας, που χρονολογείται μεταξύ 2ου και 1ου αιώνα π. Χ. Πρόκειται για την παλαιότερη σωζόμενη διάταξη με γρανάζια, που προβληματίζει ακόμα και σήμερα τους επιστήμονες ως προς την ακριβή χρήση της, ενώ τα καινούργια στοιχεία που προστίθενται συνεχώς αλλάζουν τα δεδομένα και διευρύνουν τις γνώσεις μας ως προς τον αρχαίο κόσμο.
Στην έκθεση θα παρουσιαστούν και αντικείμενα του ναυαγίου από άλλες συλλογές, όπως ένα τμήμα από τη σανίδα τοιχώματος του ξύλινου σκαριού από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, 42 νομίσματα από το Νομισματικό Μουσείο και 2 χάλκινα αγαλματίδια, τα οποία αν και ανήκουν στη συλλογή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, βρίσκονται στο Μουσείο Ιστορίας των Ολυμπιακών Αγώνων της Ολυμπίας στο πλαίσιο μακροχρόνιου δανεισμού έως το 2015.
Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων χρονολογείται στο 60-50 π. Χ., ενώ το φορτίο του από τον 4ο έως και τον 1ο αιώνα π. Χ. Ανακαλύφθηκε τυχαία το 1900 από Σύμιους σφουγγαράδες σε βάθος περίπου 40 με 64 μέτρα. Ανελκύστηκε σε δύο φάσεις, το 1900-1901, καθώς και το 1976 με τη βοήθεια του «Καλυψ», του ωκεανογραφικού πλοίου του Ζακ Ιβ Κουστώ. Η μερική ανέλκυσή του χαρακτηρίστηκε ως η πρώτη μεγάλης έκτασης ενάλια έρευνα παγκοσμίως.
Την έκθεση χρηματοδοτεί η ελβετική εταιρεία Hublot, τα δε εκπαιδευτικά προγράμματα, που θα προσφέρονται δωρεάν, η Alpha Bank.