Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρουσίασαν σε συνέντευξη Τύπου έκθεση που καταγράφει τις αντίξοες συνθήκες κράτησης των μεταναστών που κρατούνται σε τρία κέντρα κράτησης: στην Παγανή της Λέσβου, στη Βέννα της Ροδόπης και στο Φυλάκιο στον Έβρο.
Το 2009 καταγράφηκαν 36.472 συλλήψεις μεταναστών χωρίς έγγραφα στα χερσαία και θαλάσσια ελληνοτουρκικά σύνορα. Πολλοί από αυτούς έχουν εγκαταλείψει τις χώρες τους εξαιτίας του πολέμου, της αστάθειας, των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή λόγω της μεγάλης φτώχειας.
Οι περισσότεροι μετανάστες χωρίς έγγραφα που εισέρχονται στη χώρα από τα ανατολικά σύνορα κατάγονται από το Αφγανιστάν, ενώ αρκετοί άλλοι έρχονται από το Ιράκ, τη Σομαλία, την Παλαιστίνη και το Πακιστάν. Αμέσως μετά την είσοδό τους στην Ελλάδα οι μετανάστες χωρίς έγγραφα και οι αιτούντες άσυλο υπόκεινται συστηματικά σε κράτηση.
Στα κέντρα κράτησης δεν υπάρχει πρόβλεψη για την κάλυψη των αναγκών ευάλωτων ομάδων (ασυνόδευτοι ανήλικοι, νήπια, έγκυες γυναίκες και άτομα με ειδικές ανάγκες), ενώ απουσιάζει υποστηρικτικό προσωπικό και διερμηνείς. Ταυτόχρονα οι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο δεν έχουν επαρκή πληροφόρηση για τη νομική τους κατάσταση και το σύστημα κράτησης,ενώ λόγω της απουσίας νομικής συμβουλευτικής και διερμηνείας, είναι εξαιρετικά δύσκολή η αναγνώριση όσων χρήζουν ανάγκης διεθνούς προστασίας με αποτέλεσμα να μη λαμβάνουν καμία υποστήριξη.
Πολλές φορές χρησιμοποιούνται ακατάλληλα κτίρια ως κέντρα κράτησης μεταναστών. Τόσο στη Βέννα όσο και στην Παγανή τα κέντρα κράτησης είναι παλιές αποθήκες, οι οποίες δεν ενδείκνυνται για ανθρώπινη διαβίωση. Και τα δύο κτίρια είναι παλιά, σε πολύ κακή κατάσταση και χωρίς επαρκή μόνωση με αποτέλεσμα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του χειμώνα να επικρατεί πολύ ζέστη ή πολύ κρύο. Και στα τρία κέντρα κράτησης οι συνθήκες υγιεινής ήταν ιδιαίτερα άσχημες.
Το προσωπικό για την καθαριότητα, όπου αυτό υπήρχε, δεν έμπαινε στους θαλάμους. Αντίθετα, οι μετανάστες εφοδιάζονταν με υλικά καθαριότητας αλλά συχνά η διανομή τους καθυστερούσε με αποτέλεσμα οι θάλαμοι να παραμένουν βρώμικοι, ιδιαιτέρα σε περιόδους συνωστισμού.
Μαρτυρίες προσφύγων:
Στην έκθεση τους οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παραθέτουν μαρτυρίες μεταναστατών οι οποίοι περιγράφουν με γλαφυρό τρόπο τις συνθήκες ζωής τους στην Ελλάδα.
Άντρας από το Ιράν 25 ετών
«Κοιμάμαι στο πάτωμα σε ένα
στρώμα. Είναι τόσο βρώμικο και το
στρώμα μουσκεύεται από τα νερά
της τουαλέτας που ξεχειλίζουν.
Δεν μας επιτρέπουν να βγούμε
έξω. Είμαστε ο ένας πάνω στον
άλλο και μαλώνουμε μεταξύ μας».
Έφηβος από το Αφγανιστάν 16 ετών
«Εδώ μέσα είναι πολύ άσχημα. Κάνει πολύ κρύο. Στο κελί
μας η θέρμανση δεν λειτουργεί εδώ και 3 μέρες. Δεν μας
δίνουν πιρούνια και μαχαίρια να φάμε το φαγητό. Αυτό
δεν είναι Ευρώπη».
Άνδρας από το Ιράν 28 ετών
«Τον επόμενο μήνα θα κλείσουμε τρία χρόνια γάμου
με τη γυναίκα μου. Αυτή είναι η πρώτη φορά που
χωρίζουμε. Είναι πολύ δύσκολο για μένα. Όταν μας
συνέλαβαν δεν ήθελα να την αφήσω να φύγει αλλά οι
αστυνομικοί μας έσπρωξαν μακριά. Αυτή είναι τώρα
σε άλλο κέντρο κράτησης και δεν μπορώ να τη δω.
Δεν ξέρω πότε θα απελευθερωθεί. Ελπίζω να μας
απελευθερώσουν μαζί. Μίλησα μαζί της μόνο μια-δύο
φορές στο τηλέφωνο. Έχει πρόβλημα με την καρδιά της
και ανησυχώ πολύ για αυτή».
Γυναίκα από την Παλαιστίνη, έγκυος στον ένατο μήνα
«Ανησυχώ πολύ ότι το παιδί μου θα γεννηθεί και ο
πατέρας του δε θα είναι εδώ. Δεν μπορώ να είμαι εδώ
μόνη μου. Θέλω να είμαι με τον άνδρα μου».
Πηγή:Γιατροί Χωρίς Σύνορα