«Πρέπει να θέλεις πάρα πολύ τον στόχο που κυνηγάς. Να τον έχεις βασική προτεραιότητα. Να είσαι αφοσιωμένος σε αυτό». Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον Φώτη Ζησιμόπουλο, τον δρομέα μεγάλων αποστάσεων που έχει κερδίσει τα τελευταία τέσσερα χρόνια στον αγώνα Σπάρταθλον – τη διαδρομή των 246 χιλιομέτρων στα βήματα του Φειδιππίδη. Ο αρχαίος Αθηναίος ξεκίνησε πριν από τη μάχη του Μαραθώνα με προορισμό τη Σπάρτη, για να ζητήσει ενισχύσεις για τον πόλεμο κατά των Περσών. Ο Ηρόδοτος έγραψε πως ο Φειδιππίδης έφτασε στην πρωτεύουσα της Λακωνίας μέσα σε δύο ημέρες. Ο Φ. Ζησιμόπουλος έχει διανύσει αυτή την απόσταση σε 19 ώρες και 55 λεπτά – που είναι και ρεκόρ αγώνα.
Για να το πετύχει αυτό, έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς του αθλούμενος. Ξεκινάει την προπόνηση και τρέχει 80 χιλιόμετρα τη μέρα. Είναι από τους λίγους που όταν τον ρωτήσεις «τι κάνεις;», θα σου απαντήσει «άσε, τρέχω». Και θα κυριολεκτεί. Όταν θέλει να ξεκουραστεί, κάνει 200 χιλιόμετρα ποδήλατο! Τι σκέφτεται ένας αθλητής που είναι 20 ώρες μόνος του και μάχεται με τα άγχη του και τον εαυτό του; Τι έχει θυσιάσει για όλα αυτά;
Η πρώτη ερώτηση που έθεσα στον Φώτη ήταν πόσες φόρες κατά τη διάρκεια του αγώνα σκέφτεται να τα παρατήσει. «Αυτό το σκέφτεσαι από την αρχή που θα ξεκινήσεις μέχρι το τέλος. Πολλές φορές παρακαλώ να μου συμβεί και κάτι, για να σταματήσω τον αγώνα. Είναι τόσο επίπονο», μου είπε και συμπλήρωσε: «Όταν τρέχεις έναν αγώνα Σπάρταθλον, είναι λες και έχεις κάνει χημειοθεραπεία – τόσο πολύ καταβάλλεται ο οργανισμός».
Η συνέντευξη διήρκεσε περίπου 40 λεπτά. Γνώρισα έναν αθλητή με ήθος και συγκροτημένη σκέψη. Χάρηκα πολύ τη συζήτηση μαζί του γιατί, εκτός του ότι είναι ένα καταπληκτικό παιδί, σου δίνει το ερέθισμα να σκεφτείς τι κάνεις, πώς το κάνεις και τι μπορείς να κάνεις – δίχως να το επιδιώκει. Αρκεί, όπως είπαμε, να έχεις θέληση και να είσαι αφοσιωμένος στον σκοπό σου. Τα άλλα θα έρθουν – αφού κοπιάσεις όμως. Τα πάντα, όμως, ξεκινούν από το μυαλό και καταλήγουν στο σώμα.
Ακολουθεί η συνέντευξη του Φώτη Ζησιμόπουλου στο Newsbeast.
– Είσαι ο υπεραθλητής του Σπάρταθλον, ο μοναδικός με τέσσερις συνεχόμενες νίκες από το 2021 μέχρι και το 2024. Πού θέλεις να το πας;
Κάθε χρονιά λέω «άντε και λίγο ακόμη» και πως είναι η τελευταία φορά που θα τρέξω Σπάρταθλον, αλλά πάντα κάτι με τραβάει προς τα εκεί. Είναι αγώνας που τον έχω ξεχωρίσει. Δεν ξέρω πόσες φορές ακόμη θα τον τρέξω, αλλά όσο κάνω προετοιμασία και προπόνηση, πάντα θα τον έχω στην αγωνιστική μου ατζέντα.
– Τρέχεις 246 χιλιόμετρα σε 20 ώρες – στον περσινό αγώνα έσπασες το φράγμα των 20 ωρών και κάλυψες την απόσταση σε 19 ώρες και 55 λεπτά. Είναι τόσο σημαντικό για σένα να καλύψεις την απόσταση με το 19 μπροστά και όχι το 20;
Σε έναν αθλητή ο οποίος κάνει πρωταθλητισμό, ο χρόνος παίζει ρόλο. Είναι ένα από τα βασικά στοιχεία της επίδοσής μου. Με ευχαριστεί όταν γράφει το 19 μπροστά, γιατί ο κάθε αγώνας διαφέρει. Ξεκινάς με τις καλύτερες προοπτικές, έχεις προπονηθεί καλά, το πιστεύεις και κυνηγάς πάντα τον χρόνο. Πρέπει, βέβαια, να σε βοηθήσουν και οι καιρικές συνθήκες. Πολλοί παράγοντες πρέπει να ταιριάξουν για να βγει μια καλή επίδοση.
– Για έναν αθλητή το ρεκόρ είναι το μοναδικό κίνητρο; Ο αυτοσκοπός;
Ο κάθε αθλητής το βλέπει διαφορετικά. Για εμένα είναι σίγουρα ένας στόχος τα ρεκόρ. Είναι ωραίο να τα κυνηγάς, γιατί όταν ξεκινάς και μπαίνεις στο κομμάτι του πρωταθλητισμού, πρέπει να σε τραβάνε άλλα πράγματα για να τον ακολουθήσεις. Οι χρόνοι, οι επιδόσεις. Να φτάσεις τον εαυτό σου στα όρια.
– Υπάρχει κάποιο σημείο όταν τρέχεις τόσα χιλιόμετρα που ανεβάζεις ρυθμό ή διατηρείς τον ίδιο ρυθμό τη μεγαλύτερη διάρκεια;
Πάνω κάτω γνωρίζω πώς θα κυλήσει ο αγώνας, γιατί το έχω δουλέψω στην προπόνηση – και όχι μόνο σωματικά αλλά και εγκεφαλικά. Ξεκινάω με έναν καλό ρυθμό, δυνατό, και προσπαθώ να τον κρατήσω όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο, χωρίς να μου κοστίσει σωματικά. Όσο κυλούν όλα ομαλά, κρατάω τον ρυθμό και συνεχίζω. Απλά σε μια τόσο μεγάλη απόσταση είναι δύσκολο να μην βγουν προβλήματα. Και εκεί παίζει ρόλο πόσο καθαρό μυαλό έχεις, για να διαχειριστείς αυτά τα προβλήματα.
– Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζεις; Έχει συμβεί κάτι που σε θορύβησε και σε έβαλε σε σκέψεις;
Το κομμάτι που δεν μπορούσα να λύσω με τίποτα είναι στο στομαχικό. Αν το στομάχι σου πει «όχι», δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Αν δεν μπορείς να δεχθείς φαγητό, θα ξεμείνεις από ενέργεια. Κι αυτό είναι το πιο βασικό. Δίχως ενέργεια δεν μπορείς να τρέξεις. Επίσης, αν δεν είσαι καλά στο σπίτι σου, στη δουλειά σου, με την οικογένειά σου, μπορεί να σου βγουν και ψυχολογικά θέματα. Τότε το μυαλό σε βάζει στη διαδικασία να τα παρατήσεις, γιατί καταπονείς το σώμα πάρα πολύ. Όλα αυτά είναι μια φυσιολογική διαδικασία, βέβαια.
– Κατά τη διάρκεια του αγώνα, θα έχεις σκεφτεί αρκετές φορές να σταματήσεις. Τι είναι αυτό που σε κρατάει όρθιο και συνεχίζεις;
Αυτό το σκέφτεσαι από την αρχή που θα ξεκινήσεις μέχρι το τέλος. Πολλές φορές παρακαλώ να μου συμβεί και κάτι για να σταματήσω τον αγώνα. Είναι τόσο επίπονο. Σκεφτείτε πως, όταν ξεκινάω και έχω κάνει 40 χιλιόμετρα, λέω πως έχω άλλα 200. Πώς θα τα καλύψω; Τι θα κάνω; Μπαίνεις σε αυτές τις σκέψεις, πώς θα αντιμετωπίσεις δύσκολες καταστάσεις. Από την αρχή και για τη μεγαλύτερη διάρκεια της διαδρομής σκέφτεσαι να εγκαταλείψεις. Φτάνοντας προς το τέλος, βλέπεις πως είναι μονόδρομος η διαδρομή.
– Ποια είναι η πιο δυνατή σκέψη που σε τροφοδοτεί με περισσότερη δύναμη και θέληση για να μην τα παρατήσεις στο Σπάρταθλον;
Η οικογένεια. Είναι πάντα κοντά μου και πάντα αποτελεί ένα κίνητρο για να προχωράω. Με βοηθούν και με στηρίζουν και στα εύκολα και στα δύσκολα. Με περιμένουν στον τερματισμό. Βλέπω τα παιδιά πόσο το χαίρονται και όλο αυτό με γεμίζει δύναμη. Θέλω να τερματίσω και γι’ αυτούς.
– Είκοσι ώρες μόνος σου. Τι σκέφτεσαι;
Το έχω δουλέψει γιατί και οι προπονήσεις που κάνω δεν είναι με παρέα – εκτός των άλλων, είναι δύσκολο να βρω στο άθλημά μου παρέα. Τι σκέφτομαι; Την καθημερινότητα, όπως όλοι μας. Προβλήματα που με απασχολούν. Οικογενειακά, εργασιακά, τα πάντα. Είναι σαν ένα είδος ψυχοθεραπείας και διαλογισμού. Με το τρέξιμο μου έχει περάσει το άγχος και το στρες. Είμαι καλύτερα με τον εαυτό μου. Τα έχουμε βρει. Εδώ δεν έχεις να κάνεις με κάποιον αντίπαλο, αλλά με τον εαυτό σου. Όταν βρεις τις ισορροπίες, σου λύνονται όλο και περισσότερα προβλήματα.
– Ο αγώνας Σπάρταθλον ολοκληρώνεται στο άγαλμα του βασιλιά Λεωνίδα. Πώς νιώθεις όταν φτάνει στο τέλος της μια τόσο επίπονη προσπάθεια σε ένα μνημείο το οποίο έχει ιδιαίτερο συμβολισμό για την Ελλάδα – και όχι μόνο;
Είναι μια ιστορική διαδρομή από τα αρχαία χρόνια. Την έχει τρέξει ο Φειδιππίδης για να ζητήσει βοήθεια από τους Σπαρτιάτες. Τη Σπάρτη την αγαπάω και ο κόσμος τον έχει αγκαλιάσει τον αγώνα. Είναι κάτι μοναδικό. Είμαι χαρούμενος όταν τερματίζω αυτή τη διαδρομή, γιατί έχω ρίξει πολύ ιδρώτα και πολλή προπόνηση, για να το πετύχω αυτό.
– Τι συμβολίζει ο Λεωνίδας για τους Έλληνες;
Θα έλεγα καθαρή, ωμή δύναμη. Βγάζει κάτι πολύ δυνατό σαν χαρακτήρας και αυτός ο δυναμισμός εμπνέει όχι μόνο τους Έλληνες αλλά και τους ξένους.
– Πιστεύεις πως σύμβολα όπως είναι ο Λεωνίδας φθείρονται με το πέρασμα του χρόνου;
Όχι. Ίσα ίσα, πιστεύω το αντίθετο. Όσο περνούν τα χρόνια, μεγαλοποιούνται ακόμα πιο πολύ.
– Να επιστρέψουμε και πάλι στον αγώνα. Πόσο χρόνο χρειάζεται ο οργανισμός σου για να επανέλθει μετά από μια τόσο επίπονη προσπάθεια;
Αναλόγως τα χιλιόμετρα και πόσο έχεις πιεστεί. Μπορεί και μήνα, μπορεί και δύο μήνες μέχρι να επανακάμψει. Μου έχουν πει πως, όταν τρέχεις έναν αγώνα Σπάρταθλον, είναι λες και έχεις κάνει χημειοθεραπεία – τόσο πολύ καταβάλλεται ο οργανισμός. Εγώ όμως είμαι άνθρωπος της προπόνησης. Θα κάτσω μια μέρα και θα ξανατρέξω πάλι. Απλά θα τρέξω λίγα χιλιόμετρα. Πέντε ή δέκα.
– Πόσες ώρες προπονείσαι για έναν τέτοιο αγώνα;
Μπορώ να τρέξω και οκτώ, εννιά ώρες την ημέρα. Η εβδομάδα μπορεί να βγει με 310 – 320 χιλιόμετρα. Ενδιάμεσα κάνω και ποδήλατο για ξεκούραση.
– Πόσα χιλιόμετρα;
Κάνω και 200. Έχω ακούσει πολλά τόσο καιρό. Πως δεν θα τα καταφέρω, πως θα τραυματιστώ. Πάντα πήγαινα τελείως αντίθετα και πίεζα για να βρω τις δυνατότητές μου. Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Καλό είναι κάποιος να δοκιμάσει τις αντοχές του, αλλά πρέπει να υπάρχει και ένα κομμάτι λογικής μέσα σε όλη αυτή την «τρέλα».
– Τι τρως;
Εδώ και τρία χρόνια είμαι χορτοφάγος. Δεν τρώω κρέας. Προσέχω πάρα πολύ τη διατροφή. Δεν τρώω γλυκά. Η καθημερινή μου διατροφή αποτελείται από πολλές σαλάτες, όσπρια και ξηρούς καρπούς. Αλκοόλ καθόλου. Μηδέν. Ό,τι μου στεκόταν εμπόδιο το έκοβα. Πήγαινα παρακάτω.
– Όταν βγαίνεις έξω, σε μια γιορτή, για παράδειγμα, λες σήμερα θα το ρίξω έξω; Παρεκκλίνεις των συνηθειών σου;
Όχι, όχι. Σε καμία περίπτωση. Αν παρεκκλίνω, θα φάω περισσότερη ποσότητα στη σαλάτα.
– Πόσο εύκολο είναι να καταφέρουμε να διώξουμε μια συνήθεια, ενδεχομένως και ένα πάθος μας;
Πρέπει να θέλεις πάρα πολύ τον στόχο που κυνηγάς. Να τον έχεις βασική προτεραιότητα. Να είσαι αφοσιωμένος σε αυτό. Το βασικό, πέραν της θέλησης, είναι να έχεις μαζί σου ανθρώπους που σε νοιάζονται και σε αγαπούν. Δεν γίνεται να τα παρατήσεις όλα και να πεις θα πετύχω στο τρέξιμο, γιατί τότε θα αποτύχεις σε πράγματα που είναι σημαντικότερα.
– Τι σου λείπει περισσότερο από αυτά που θυσιάζεις – και δεν αναφέρομαι μόνο στο φαγητό; Ή δεν νιώθεις πως θυσιάζεις κάτι;
Δεν μου λείπει κάτι, δεν το βλέπω έτσι. Δεν στερούμαι κάτι. Είναι μια συνειδητή απόφαση που έχω πάρει και ό,τι ώρα θέλω, μπορώ να το αφήσω. Είναι επιλογή μου. Ίσα ίσα θεωρώ πως κερδίζω πράγματα μέσα από όλη αυτή τη στέρηση. Έχεις να μάθεις πολλά πράγματα σε μια εποχή που τα έχεις όλα στο χέρι. Το να κοπιάζεις και να ταλαιπωρείσαι σου δίνει πιο πολλά. Σκληραγωγείσαι, γίνεσαι πιο πειθαρχημένος. Μπορείς να αντεπεξέλθεις σε δύσκολες καταστάσεις της καθημερινότητας.
– Από τον περασμένο Ιανουάριο είσαι πρεσβευτής του προγράμματος Μικροί Ήρωες της Stoiximan. Τι ήταν αυτό που σου άρεσε στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και πήρες αυτήν την απόφαση;
Όταν με προσέγγισε η Stoiximan, μιλήσαμε για το πρόγραμμα και για μένα ήταν μια απόφαση καρδιάς. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο βοηθάει παιδιά που είναι σε απομακρυσμένες περιοχές – έχει βοηθήσει περισσότερα από 62.000 παιδιά. Τους προσφέρει την ευκαιρία να ονειρεύονται για ένα καλύτερο μέλλον και να πετύχουν σπουδαία πράγματα. Κι εγώ παιδί της επαρχίας είμαι, μεγάλωσα στην επαρχία και ξέρω πως είναι πάρα πολύ σημαντικό να υπάρχει μια βοήθεια. Είναι ένα σπουδαίο πρόγραμμα.
– Έχεις συμμετάσχει και ως εθελοντής-δρομέας στην ομάδα Stoiximan Wheels of Change στον Αυθεντικό Μαραθώνιο και τον ημι-μαραθώνιο της Αθήνας. Θες να μας μιλήσεις για αυτήν την εμπειρία;
Είναι κάτι που δεν περίμενα. Αν δεν είχα τη συνεργασία με τη Stoiximan, δεν θα το δοκίμαζα. Έτρεξα μαζί με τα παιδιά με τα αμαξίδια και ένιωσα πως όλο αυτό τους έδωσε χαρά. Παλαιότερα ο κόσμος το έκρυβε. Τώρα οι γονείς βγάζουν έξω τα παιδιά τους. Είναι σημαντικό αυτό. Στα δικά μου χρόνια, όταν ήμουν μικρός, αν ένα παιδί είχε κινητικό πρόβλημα δεν έβγαινε έξω. Ήταν χαμένα παιδιά. Σήμερα έχει ανοιχτεί ο κόσμος. Και ο κόσμος που βοηθάει παίρνει χαρά. Γιατί, όπως λέω πάντα, πιο πολύ θα κερδίσεις εσύ προσφέροντας. Θα πάρεις περισσότερα πίσω απ’ όσα δίνεις.