Βαρύ είναι το πλήγμα για την ελληνική βιομηχανία φέτος, τόσο λόγω του πλειστηριασμού του ιστορικού εργοστασίου της «Α.Γ.Πετζετάκις», όσο και λόγω του άγονου πλειστηριασμού της ιταλικής χαλυβουργίας Hellenic Steel στη Θεσσαλονίκη.
Στις 19 Ιουλίου 2017 στο Ειρηνοδικείο Θήβας η Εθνική Τράπεζα, θα προχωρούσε σε αναγκαστικό πλειστηριασμό του κεντρικού εργοστασίου της «Α.Γ.Πετζετάκις»στη Θήβα με τιμή πρώτης προσφοράς στα 15 εκατ. ευρώ, όπως σημειώνει η Καθημερινή σε άρθρο της.
Η κατάσχεση της ιστορικής μονάδας επιβλήθηκε έναντι οφειλής 1 εκατ. ευρώ ενώ επί του ακινήτου υφίστανται 14 προσημειώσεις – υποθήκες. Η αρχή του τέλους για την Πετζετάκις ξεκίνησε στα τέλη του 2010, όπου τα οικονομικά της προβλήματα γινόταν ολοένα και μεγαλύτερα.
Και όλα αυτά σε έναν Όμιλο όπου πριν από χρόνια ήταν μία από τις ελάχιστες ελληνικές πολυεθνικές βιομηχανίες. Μάλιστα στις αρχές του δεκαετίας του 60 (έτος ίδρυσης του Ομίλου) οι Financial Τimes είχαν χαρακτηρίσει τον ιδρυτή της Αριστόβουλο Πετζετάκι «εφευρέτη πρώτης κλάσης». Και όχι άδικα, αφού ήταν αυτός που άρχισε να κατοχυρώνει διεθνείς πατέντες, οι οποίες αργότερα εκχωρήθηκαν σε κολοσσούς όπως η Goodyear, Pirelli και Dunlop.
Η περίπτωση της Hellenic Steel
Στον άγονο διαγωνισμό της Hellenic Steel δεν υπήρξε θετική κατάληξη επειδή ο υποψήφιος δεν έκανε δεκτό τον όρο εκτέλεσης περιβαλλοντικών έργων, που είχαν εγκριθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και που θα βάραιναν τον αγοραστή με κόστος περίπου 5 εκατ. ευρώ.
Τώρα πλέον τα περιθώρια διάσωσης και επαναλειτουργίας της Ηellenic Steel είναι μηδαμινά καθώς η ιταλική μητρική ILVA είχε προσφύγει στα δικαστήρια και είχε καταθέσει αίτηση πτώχευσης από τον Δεκέμβριο του 2016. Η αίτηση συζητήθηκε τον Μάιο του 2017 και εάν με την έκδοση της απόφασης εγκριθεί το αίτημα, τότε θα μπει και με τη βούλα τέλος στην πολύχρονη πορεία της Hellenic Steel, μίας βιομηχανίας που οδηγήθηκε σε αδιέξοδο αποκλειστικά λόγω των προβλημάτων της μητρικής και των αποφάσεων που λήφθηκαν από το ιταλικό δημόσιο σχετικά με τον όμιλο ILVA.
Να σημειωθεί ότι στην Hellenic Steel απασχολούνταν πριν σταματήσει η λειτουργία της περί τα 280-300 άτομα. Η ραγδαία αποβιομηχάνιση της χώρας έχει οδηγήσει στο κλείσιμο περισσοτέρων από 20 παραγωγικών μονάδων την τελευταία εξαετία 2012-2017.
Παραγγελίες προς ελληνικές βιομηχανίες που εκτελούνται σε εργοστάσιά τους στο εξωτερικό
Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές βιομηχανίες επιλέγουν να εκτελέσουν τις παραγγελίες που δέχονται από ξένες εταιρείες σε εργοστάσιά τους στο εξωτερικό και ειδικά σε χώρες με φθηνότερο κόστος ενέργειας. Δεν λείπουν επίσης οι περιπτώσεις που αναγκάζονται να απορρίψουν παραγγελίες, καθώς αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στο υψηλό ενεργειακό κόστος και στις ακριβές πρώτες ύλες.
Μεταξύ των ιστορικών βιομηχανιών που έβαλαν λουκέτο στα χρόνια της ύφεσης ήταν τα «Τσιμέντα Χαλκίδας» τα οποία κατέβασαν ρολά στις αρχές του 2013. Η διοίκηση της «ΑΓΕΤ Ηρακλής», στην οποία ανήκει το εργοστάσιο, αναγκάστηκε να τερματίσει τη λειτουργία του ύστερα από 87 χρόνια εξαιτίας της ραγδαίας κάμψης της οικοδομικής δραστηριότητας στο λεκανοπέδιο Αττικής κατά 80%.
«Τίτλοι τέλους» έπεσαν και για τη «Γεωργιάδης», μια από τις πιο φημισμένες καπνοβιομηχανίες, αφού δεν μπόρεσε να αντεπεξέλθει στα οικονομικά της προβλήματα και στον σκληρό ανταγωνισμό των πολυεθνικών. Το σήμα κατατεθέν της εταιρείας ήταν η περίφημη σειρά «22», η οποία είχε πιστούς λάτρεις, ενώ παρήγαγε αρκετά από τα σήματα της σειράς Rothmans, κατόπιν αδείας που έλαβε από την αγγλική Rothmans of Pall Mall.
Στην ιστορία πέρασε και η «Φίλκεραμ-Johnson». Η βιομηχανία δομικών υλικών, που ανήκε στον Γιώργο Φιλίππου και τη βρετανική Norcros, με δικαστική απόφαση οδηγήθηκε στο κλείσιμο στα τέλη του 2011, ύστερα από μισό αιώνα ζωής. Αίσθηση προκάλεσε και το κλείσιμο της «Χαρτοποιία Θράκης» (Diana), η οποία έπειτα από 32 έτη αδιάλειπτης λειτουργίας οδηγήθηκε σε πτώχευση. Η επιχείρηση του επιχειρηματία Π. Ζερίτη λύγισε υπό το βάρος των υποχρεώσεών της και της αδυναμίας της να βρει κεφάλαια για να συνεχίσει τη λειτουργία της. Η Χαρτοποιία Θράκης ιδρύθηκε το 1980, ενώ εκτός από το εργοστάσιο στην Ξάνθη είχε εγκαταστάσεις και ακίνητα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Κοζάνη, Πάτρα και Ηράκλειο Κρήτης.
Από τη λαίλαπα της ύφεσης δεν ξέφυγαν ούτε η αρτοβιομηχανία Nutriart (πρώην Κατσέλης), ούτε το εργοστάσιο της Pepsico ΗΒΗ στο Λουτράκι, αλλά ούτε και η ΑΓΝΟ, η οποία ακόμη περιμένει τον στρατηγικό επενδύτη. Σοβαρά προβλήματα αντιμετώπισε η Neoset αλλά και η βιομηχανία ξυλείας ΣΕΛΜΑΝ.
Την ίδια ώρα, μεγάλες πολυεθνικές αποφάσισαν να τερματίσουν τις δραστηριότητές τους και να αποχωρήσουν από την Ελλάδα. Το μεγαλύτερο κύμα εκδηλώθηκε μέσα στο 2012, όταν η ύφεση «γκρέμιζε» το ΑΕΠ και οι προβλέψεις για την πορεία της κατανάλωσης ήταν εξαιρετικά δυσοίωνες.
Από τις περιπτώσεις που ξεχώρισαν ήταν η αποχώρηση της γαλλικής Carrefour και της γερμανικής αλυσίδας ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών ειδών Saturn. Η «φυγή» ισχυρών πολυεθνικών ομίλων από τον ελληνικό χώρο πάντως δεν είναι αποκλειστικό φαινόμενο της σημερινής κρίσης.
