Βαριά σκιά στο πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης ρίχνουν τα συνεχώς διογκούμενα ελλείμματα των ασφαλιστικών Ταμείων. Το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2014 το έλλειμμα των ασφαλιστικών οργανισμών εκτινάχθηκε στα 741 εκατ. ευρώ, ενώ τα Ταμεία, εξαιτίας της μειωμένης κρατικής χρηματοδότησης αλλά και της σημαντικής μείωσης των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές «τρώνε» από τα έτοιμα.
Αποτέλεσμα αυτού, είναι τα ταμειακά τους διαθέσιμα να έχουν περιοριστεί δραματικά. Παρόλα αυτά, όπως αναφέρει η Καθημερινή, ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης παρουσίασε υπερδιπλάσιο πρωτογενές πλεόνασμα στο ενδεκάμηνο του 2014 (3,7 δισ. ευρώ) σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2013 (1,5 δισ. ευρώ).
Η κακή εικόνα των οικονομικών των ασφαλιστικών οργανισμών περιγράφεται στο μηνιαίο δελτίο της Γενικής Κυβέρνησης. Παράλληλα, φαίνεται πως τα Ταμεία οδηγούνται σε συνεχή μείωση των ταμειακών τους διαθεσίμων, καθώς διαπιστώνεται μείωση της τάξης του 79,8% στα ταμειακά τους διαθέσιμα, τα οποία από 2,155 δισ. ευρώ περιορίστηκαν σε μόλις 435 εκατ. ευρώ, μέσα σε ένα χρόνο.
Και αυτό, ενώ οι οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης περιόρισαν τις δαπάνες τους κατά 7,6%, ήτοι από 36,08 δισ. ευρώ το 11μηνο του 2013, σε 33,36 δισ. ευρώ το εξεταζόμενο διάστημα. Μάλιστα, η μείωση των κοινωνικών παροχών ήταν της τάξης του 5,7%, με σημαντικότερο τον περιορισμό των παροχών ασθένειας κατά 20,7% (3,92 δισ. ευρώ από 4,94 δισ. ευρώ το 11μηνο του 2013), ενώ ακολούθησαν οι δαπάνες για συντάξεις, περιορισμένες κατά 2,4% (23,13 δισ. ευρώ έναντι 23,69 δισ.).
Εκτός από τον δραστικό περιορισμό της κρατικής χρηματοδότησης, σημαντικό ρόλο στην πορεία των οικονομικών των Ταμείων διαδραμάτισε και η μείωση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές. Συγκεκριμένα, στο διάστημα Ιανουαρίου – Νοεμβρίου του 2014, τα έσοδα από εισφορές περιορίστηκαν κατά 2,9%, εξαιτίας της μείωσης του ποσοστού των εισφορών που καταβάλλουν εργοδότες και εργαζόμενοι στο ΙΚΑ κατά 3,9% από τον Ιούλιο του 2014, αλλά και της ανεργίας και του περιορισμού των μισθών.
Πάντως, παρά την επιδείνωση των οικονομικών των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης συνολικά είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ό,τι το 2013. Στο ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2014 το πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε στα 3,7 δισ. ευρώ όταν στο ίδιο διάστημα του 2013 ήταν στο 1,5 δισ. ευρώ. Η αύξησή του αποδίδεται κυρίως στην πορεία του κρατικού προϋπολογισμού, ο οποίος από 2,7 δισ. ευρώ πρωτογενές έλλειμμα το 2013, εμφάνισε πέρυσι πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1,8 δισ. ευρώ.
Πέραν αυτών αξίζει να σημειωθεί ότι στα τέλη Νοεμβρίου το Δημόσιο είχε δανειστεί από τους φορείς της γενικής κυβέρνησης μέσω βραχυπρόθεσμου δανεισμού (repos) το ποσό των 7,3 δισ. ευρώ.
Μειώθηκαν τα ληξιπρόθεσμα
Στα 4,5 δισ. ευρώ ανήλθαν στο τέλος Νοεμβρίου 2014 οι υποχρεώσεις του Δημοσίου προς προμηθευτές και οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων, καταγράφοντας μείωση σε σχέση με τον Οκτώβριο που είχαν διαμορφωθεί στα 5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η μείωση αυτή προήλθε κυρίως εξαιτίας της αποπληρωμής των προμηθευτών του Δημοσίου, καθώς οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων αυξήθηκαν μέσα σε ένα μήνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΛΚ, οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς προμηθευτές μειώθηκαν στο τέλος Νοεμβρίου στα 3,8 δισ. από 4,3 δισ. τον Οκτώβριο και 4,2 δισ. στις αρχές του έτους. Αντιθέτως, οι επιστροφές φόρων που δεν πραγματοποιήθηκαν αυξήθηκαν στα 731 εκατ. στο ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2014 από 718 εκατ. στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2014 και 519 εκατ. ευρώ που ήταν στις αρχές του έτους.