«Από το ΕΣΠΑ έχουν χρηματοδοτηθεί μέχρι τώρα 106.000 επιχειρήσεις. Από αυτήν τη δράση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα ενισχυθούν περίπου 10.000 επιπλέον επιχειρήσεις και υπολογίζουμε ότι θα δημιουργηθούν 4.000 θέσεις εργασίας».
Αυτό ανέφερε ο υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Κ. Χατζηδάκης σε δηλώσεις του, κατά την σημερινή του επίσκεψη στα γραφεία της εταιρίας ΕΛΑΝΕΤ στον Πειραιά, που έχει αναλάβει ως εταίρος του ΕΦΕΠΑΕ (Ενδιάμεσος Φορέας Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα) τη διαχείριση και αξιολόγηση των αιτήσεων συμμετοχής στο Πρόγραμμα Ενίσχυσης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων του ΕΣΠΑ για τις Περιφέρειες Αττικής, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου.
Η αξιολόγηση γίνεται με εντατικούς ρυθμούς, όπως είπε ο υπουργός και σχολίασε ότι «πάει στις περισσότερες περιπτώσεις γρηγορότερα από όσο περιμέναμε. Θεωρούμε ότι όλες οι διαδικασίες θα έχουν τελειώσει μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου έτσι ώστε από αρχές Οκτωβρίου να αρχίσει η καταβολή των προκαταβολών».
Σε ό,τι αφορά γενικότερα στο θέμα της ρευστότητας στην αγορά ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι «προφανώς το ΕΣΠΑ δεν είναι πανάκεια, γιατί το πρόβλημα της ρευστότητος είναι πάρα πολύ μεγάλο. Αλλά η χώρα αυτή την ώρα είναι 4η στις απορροφήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από 18η που ήταν πέρσι και κάνουμε πραγματικά ό,τι μπορούμε κάθε μέρα. Το παλεύουμε για να απαλύνουμε το πρόβλημα. Τώρα, καθώς η χώρα πατάει σε πιο σταθερό έδαφος, έχει ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, πάνε καλύτερα τα κονδύλια του ΕΣΠΑ προφανώς έχουμε μια καλύτερη κατάσταση. Αλλά έχουμε ανηφόρα, δεν παρουσιαζόμαστε σαν μάγοι να λέμε πράγματα απλά και μόνο ευχάριστα. Έχουμε δυσκολία, αλλά οι 10.000 επιχειρήσεις που θα ωφεληθούν είναι ένα πραγματικό στοιχείο. Θα θέλαμε να είναι πολύ περισσότερα, αλλά επαναλαμβάνω έχει σημειωθεί μια πολύ μεγάλη πρόοδος στο ΕΣΠΑ, που όμως προφανώς δεν αρκεί, το βλέπουμε».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΕΛΑΝΕΤ Ι. Στράτος σε ερώτηση δημοσιογράφου σε ό,τι έχει να κάνει σχετικά με ενδεχόμενα παράπονα επιχειρηματιών που διαπιστώνουν ότι δεν έχουν τη δυνατότητα της άμεσης πρόσβασης στη ρευστότητα, σχολίασε: «Είναι νωρίς ακόμα. Σίγουρα θα γίνουμε αποδέκτες παραπόνων, αλλά είναι νωρίς».
Ο γενικός διευθυντής της ΕΛΑΝΕΤ Α. Σαμαράς σημείωσε ότι «η διαδικασία είναι δομημένη έτσι ώστε να μπορεί να γίνει η δουλειά γρήγορα, να γίνει με διαφάνεια και με μεγάλη αξιοπιστία. Η προσπάθεια η οποία γίνεται είναι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, διότι όπως ξέρουμε πρέπει γρήγορα να δοθούν οι πόροι, που αυτό σημαίνει για μας ότι πρέπει να τρέξουμε με πολύ μεγάλη ταχύτητα.
Όπως ενημέρωσε ο κ. Σαμαράς, αυτήν τη στιγμή περί τα 200 άτομα ασχολούνται με την αξιολόγηση για να τελειώσει η δουλειά τουλάχιστον στο τέλος του Αυγούστου.
Πόσοι έχουν αξιολογηθεί
Η αξιολόγηση των αιτήσεων στο σύνολο των Περιφερειών της χώρας από τους αντίστοιχους εταίρους του ΕΦΕΠΑΕ ξεκίνησε την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου και εξελίσσεται σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, που σημαίνει ότι από τις αρχές Οκτωβρίου μπορούν να αρχίσουν οι εκταμιεύσεις των ενισχύσεων προς τις επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα. Ειδικότερα:
– Από τις 23.000 προτάσεις που είχαν υποβληθεί έχει ήδη ολοκληρωθεί η αξιολόγηση για 15.000 από αυτές. Οι προτάσεις αυτές βρίσκονται τώρα στο στάδιο σύνταξης της εισήγησης προς τις Επιτροπές που έχουν συγκροτηθεί ανά Περιφέρεια και οι οποίες γνωμοδοτούν προς το υπουργείο Ανάπτυξης για την σειρά κατάταξης των προτάσεων, ανάλογα με τη βαθμολογία που συγκεντρώνουν, τον προϋπολογισμό των επενδυτικών σχεδίων και τις ενισχυόμενες επιλέξιμες ενέργειες και την ένταξή τους ή μη στο πρόγραμμα.
– Οι υπόλοιπες 8.000 αιτήσεις βρίσκονται στο στάδιο της πρώτης, δεύτερης ή τρίτης (όπου χρειάζεται) αξιολόγησης. Οι γνωμοδοτήσεις των Επιτροπών προς το υπουργείο από όλες τις Περιφέρειες αναμένονται προς το τέλος Σεπτεμβρίου και η τελική απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης που θα περιλαμβάνει τις προτάσεις που εντάσσονται στο πρόγραμμα αναμένεται να εκδοθεί αμέσως μετά. Από τις αρχές Οκτωβρίου οι επενδυτές θα μπορούν να εισπράττουν προκαταβολές ή, για τις περιπτώσεις που έχουν ήδη προχωρήσει σε δαπάνες χωρίς να γνωρίζουν αν θα ενταχθούν ή όχι στο πρόγραμμα, μπορούν να ζητήσουν την πιστοποίησή τους προκειμένου να εισπράξουν τις ανάλογες ενισχύσεις (όπως προέβλεπε η προκήρυξη).
Σημειώνεται ότι για τη διασφάλιση της διαφάνειας και αντικειμενικότητας της διαδικασίας αξιολόγησης έχει ληφθεί σειρά μέτρων ενώ η δουλειά των αξιολογητών γίνεται σε συνθήκες πανελληνίων εξετάσεων. Συγκεκριμένα:
– Όλη η διαδικασία γίνεται ηλεκτρονικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) που διαχειρίζεται η ΜΟΔ ΑΕ και στελέχη της υποστηρίζουν ηλεκτρονικά διαρκώς την όλη διαδικασία.
– Οι αξιολογητές -ιδιώτες και υπάλληλοι του Δημοσίου- επιλέγονται από το εγκεκριμένο Μητρώο Αξιολογητών του ΕΦΕΠΑΕ στο οποίο έχουν συμπεριληφθεί μετά την αξιολόγηση των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων που απαιτούσαν οι σχετικές προκηρύξεις συγκρότησης του Μητρώου, έχουν δε παρακολουθήσει ειδική εκπαίδευση για την αξιολόγηση της δράσης. Επίσης έχει προβλεφθεί κατά τη διαδικασία επιλογής τους, ο έλεγχος και η διασφάλιση ότι δεν έχουν ουδεμία σχέση (είτε ως επενδυτές, είτε ως συντάκτες πρότασης) με τις προτάσεις που θα κληθούν να αξιολογήσουν.
– Η αξιολόγηση των προτάσεων γίνεται σε συγκεκριμένους χώρους και ώρες. Οι προτάσεις ανατίθενται με τυχαίο τρόπο στους αξιολογητές οι οποίοι την ώρα της αξιολόγησης δεν έχουν δυνατότητα τηλεφωνικής ή άλλης επικοινωνίας.
– Κάθε πρόταση εξετάζεται από δύο αξιολογητές και κάθε αξιολόγηση (μέσω των κριτηρίων που έχουν καθοριστεί) καταλήγει σε συγκεκριμένη βαθμολογία, προϋπολογισμό επένδυσης και επιλέξιμες δαπάνες. Αν η διαφορά της βαθμολογίας μεταξύ της 1ης και της 2ης αξιολόγησης ή του αποδεκτού προϋπολογισμού είναι μεγαλύτερη από 25%, τότε η πρόταση αυτόματα και μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος ανατίθεται και σε τρίτο αξιολογητή.
– Υπάρχει συγκεκριμένος ελάχιστος χρόνος για την ολοκλήρωση κάθε αξιολόγησης και μέγιστος αριθμός αξιολογήσεων που μπορεί να αναλάβει ένας αξιολογητής.
– Κατά τη διάρκεια των αξιολογήσεων, επόπτες αξιολόγησης (στελέχη του ΕΦΕΑΠΑΕ, της ΕΥΔ ΕΠΑΕ, της ΕΥΣ, της ΜΟΔ ΑΕ), οι οποίοι έχουν επίσης εκπαιδευτεί επιτηρούν την ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας.
– Οι οδηγίες και κατευθύνσεις για την αξιολόγηση και την αντιμετώπιση οριζόντιων θεμάτων δίνονται κεντρικά από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα σε όλους τους εταίρους του ΕΦΕΠΑΕ που έχουν αναλάβει την αξιολόγηση. Πρόκειται (εκτός από την ΕΛΑΝΕΤ) για τους φορείς: ΚΕΠΑ-ΑΝΕΜ (Κεντρική και Δυτική Μακεδονία), ΔΕΣΜΟΣ (Ανατολική Μακεδονία-Θράκη), Αναπτυξιακή Κρήτης (Κρήτη), Διαχειριστική Πάτρας (Ήπειρος, Ιόνιο, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος), ΑΕΔΕΠ (Θεσσαλία) και ΑΝΔΙΑ (Στερεά Ελλάδα).
– Στις Επιτροπές ανά Περιφέρεια, μετέχουν τρεις εκπρόσωποι της Περιφέρειας (μεταξύ αυτών ο πρόεδρος της Επιτροπής), ένας εκπρόσωπος της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα και ένας εκπρόσωπος του εταίρου του ΕΦΕΠΑΕ που έχει αρμοδιότητα για την κάθε Περιφέρεια.
– Οι επενδυτές έχουν τη δυνατότητα υποβολής ενστάσεων εφόσον θεωρήσουν ότι αδικήθηκαν σε κάποιο στάδιο της όλης διαδικασίας.
Υπενθυμίζεται ότι:
– Το Πρόγραμμα «Ενίσχυση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς Μεταποίησης, Τουρισμού, Εμπορίου-Υπηρεσιών» προκηρύχθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2013 και η υποβολή των προτάσεων που άρχισε στις 25 Φεβρουαρίου ύστερα από παρατάσεις, ολοκληρώθηκε στις 27 Μαΐου.
– Η δημόσια δαπάνη είναι 456 εκατ. ευρώ. Εκτιμάται ότι στο πρόγραμμα θα ενταχθούν 10.000 υφιστάμενες, νέες και υπό σύσταση επιχειρήσεις από όλες τις Περιφέρειες της χώρας. Οι επενδύσεις που θα υλοποιηθούν αναμένεται να φθάσουν στα 900 εκατ. ευρώ και προβλέπεται να δημιουργηθούν 4.000 νέες θέσεις εργασίας.
– Τα ποσοστά ενίσχυσης των επενδύσεων κλιμακώνονται από 40 έως 60%, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης και την Περιφέρεια, ενώ για τις νέες και υπό σύσταση επιχειρήσεις προβλέπεται δυνατότητα χρηματοδότησης και των λειτουργικών δαπανών (π.χ. ενοίκια, μισθοδοσία κλπ.) σε ποσοστό μέχρι 40% του επιχειρηματικού σχεδίου.
– Οι επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα μπορούν να κάνουν χρήση για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής, των χρηματοδοτικών εργαλείων του ΕΣΠΑ όπως αυτών της ΕΤΕΑΝ ΑΕ, του Ταμείου Επιχειρηματικότητας και του προγράμματος Jeremie, σε ποσοστά που επιτρέπονται από τους σχετικούς κοινοτικούς Κανονισμούς.
– Επιλέξιμες είναι μικρές, πολύ μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, υφιστάμενες (με δύο ή περισσότερες διαχειριστικές χρήσης) και νέες ή υπό σύσταση, στους τομείς Μεταποίησης, Τουρισμού, Εμπορίου-Υπηρεσιών.
– Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός είναι 30.000 έως 300.000 ευρώ για τη Μεταποίηση, 20.000 έως 300.000 ευρώ για τον Τουρισμό και 20.000 έως 100.000 ευρώ για το Εμπόριο -Υπηρεσίες.
– Η προθεσμία ολοκλήρωσης των επενδύσεων είναι 15 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης για τους κλάδους Μεταποίησης και Τουρισμού και 12 μήνες για το «Εμπόριο -Υπηρεσίες».
– Οι δαπάνες που ενισχύονται περιλαμβάνουν: Κτίρια- εγκαταστάσεις, μηχανήµατα- εξοπλισµό παραγωγής, μεταφορικά μέσα, εξοπλισμό και εγκαταστάσεις προστασίας περιβάλλοντος και εξοικονόμησης ενέργειας, δικαιώματα τεχνογνωσίας, πιστοποίηση συστημάτων διασφάλισης ποιότητας, λογισμικό και υπηρεσίες, προβολή- προώθηση, αμοιβές συμβούλων και λειτουργικές Δαπάνες.