Η πιθανότητα ενός «άτακτου» Brexit χωρίς συμφωνία φαίνεται να έχει αυξηθεί μετά την απόρριψη από τον διαπραγματευτή της ΕΕ, Μισέλ Μπαρνιέ, τον περασμένο μήνα κεντρικών στοιχείων των προτάσεων της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι για μία νέα εμπορική συμφωνία.

Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Αγγλίας Μαρκ Κάρνεϊ δήλωσε την Παρασκευή ότι η πιθανότητα αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ χωρίς την επίτευξη συμφωνίας με τις Βρυξέλλες είναι «ανησυχητικά υψηλές», ενώ ο υπουργός Εμπορίου Λίαμ Φοξ εκτιμά πως οι πιθανότητες είναι 60-40.

Το Reuters σε ανάλυσή του δίνει απαντήσεις σε μία σειρά ερωτημάτων για το τι θα σήμαινε ένα «άτακτο» Brexit.

Τι θα συμβεί αν η Βρετανία και η ΕΕ δεν καταλήξουν σε συμφωνία;

Η Βρετανία είναι μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, επομένως οι δασμοί και οι διάφοροι όροι γύρω από τις εμπορικές της συναλλαγές με την ΕΕ θα πρέπει να τεθούν στο πλαίσιο των κανονισμών του Οργανισμού.

Οι κοινοτικοί δασμοί είναι αρκετά χαμηλοί, κατά μέσο όρο 5%, όμως είναι υψηλότεροι για ορισμένα σημαντικά εξαγώγιμα βρετανικά προϊόντα, μεταξύ των οποίων και τα αυτοκίνητα, που θα ήταν αντιμέτωπα με δασμούς 10%.

Οι εξαγωγείς πιθανόν να αντιμετωπίσουν και άλλα εμπόδια, όπως η συμμόρφωση με τις κοινοτικές προδιαγραφές για αγαθά όπως τα τρόφιμα και τα ηλεκτρικά προϊόντα. Βρετανικές εξαγωγές πιθανόν να «κολλήσουν» στα σύνορα της ΕΕ.

Πολλές βρετανικές εταιρείες στον κλάδο των υπηρεσιών, ειδικά στην τεράστια αγορά των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, πιθανότατα θα έρχονταν αντιμέτωπες με περισσότερους περιορισμούς στις συναλλαγές τους εντός της ΕΕ, απ’ ό,τι βάσει της προτεινόμενης από τη Μέι συμφωνίας.

Βάσει των κανονισμών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, η Βρετανία και η ΕΕ δεν μπορούν να παρέχουν η μία στην άλλη χαμηλούς δασμούς, ελέγχους-εξπρές στα σύνορα ή στενή συνεργασία ως προς τις υπηρεσίες, εκτός κι αν όλα αυτά παρέχονται και σε όλα τα κράτη-μέλη του Οργανισμού.

Ποια είναι τα αρνητικά ενός άτακτου Brexit;

Οι περισσότεροι οικονομολόγοι λένε ότι όσο υψηλότερα είναι τα εμπόδια για το εμπόριο με την ΕΕ, τόσο μεγαλύτερο το πλήγμα για τη Βρετανία.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών της Βρετανίας υποστηρίζει ότι ένα άτακτο Brexit θα στοίχιζε σε κάθε Βρετανό 800 λίρες (893,70 ευρώ) το χρόνο περισσότερο σε σχέση με ένα «μαλακό Brexit», βάσει του οποίου η Βρετανία θα είχε δεσμούς με την ΕΕ αντίστοιχους της Νορβηγίας. Το σχέδιο της Μέι θα στοίχιζε 500 λίρες (558,56 ευρώ) περισσότερες σε κάθε Βρετανό σε σχέση με το μαλακό Brexit.

Η επίπτωση στην οικονομία της Βρετανίας θα μπορούσε να είναι ακόμα μεγαλύτερη αν οι επενδύσεις υποχωρήσουν, επιδεινώνοντας την αργή αύξηση της παραγωγικότητας, ή μία μείωση της μετανάστευσης προκαλέσει έλλειμα εργατικού δυναμικού.

Ποια είναι τα θετικά ενός άτακτου Brexit;

Οι υποστηρικτές του Brexit υποστηρίζουν ότι οι κανονισμοί του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου θα βοηθούσαν τη Βρετανία, καθιστώντας ευκολότερη για το Λονδίνο την επίτευξη εμπορικών συμφωνιών με ταχύτερα αναπτυσσόμενες χώρες και περιοχές πέρα από την Ευρώπη.

Ωστόσο, αυτό θα έπαιρνε χρόνια και η Βρετανία μόνη της ίσως δυσκολευτεί να εξασφαλίσει ευνοϊκούς όρους από χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα.

Η Ruth Lea, μια οικονομολόγος που τάσσεται υπέρ του Brexit, δήλωσε ότι οι ανησυχίες για τις καθυστερήσεις στα σύνορα είναι υπερβολικές, γιατί οι χώρες εκτός ΕΕ συνήθως δηλώνουν τις εξαγωγές τους online για να επιταχύνουν το πέρασμά τους.

Οι υποστηρικτές του Brexit λένε ακόμα ότι η Βρετανία θα μπορούσε να γλιτώσει το λογαριασμό του «διαζυγίου» με την ΕΕ, που εκτιμάται στα 39 δισεκατομμύρια λίρες, και να δαπανήσει το ποσό αυτό στις δημόσιες υπηρεσίες της.

Ένα άτακτο Brexit θα σήμαινε χάος;

Καθώς απομένουν λιγότεροι από οκτώ μήνες έως την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, τα χρονικά περιθώρια είναι στενά για τη διαπραγμάτευση μίας συμφωνίας ή για να προετοιμαστούν και οι δύο πλευρές για την πιθανότητα μίας μη συμφωνίας.

Ένα άτακτο Brexit φέρει τον κίνδυνο καθυστερήσεων στα σύνορα, καθώς οι αξιωματούχοι θα δυσκολεύονται με την ξαφνική εισαγωγή νέων τελωνειακών κανονισμών.

Η βρετανική κυβέρνηση καταρτίζει σχέδια για συγκέντρωση αποθεμάτων φαρμάκων και προϊόντων αίματος πριν από ένα ενδεχόμενο Brexit χωρίς συμφωνία.

Στο χειρότερο σενάριο, η Βρετανία θα αποχωρήσει από συμφωνίες όπως η Open Skies για τις εναέριες μεταφορές μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, προκαλώντας ενδεχομένως χάος στις μεταφορές. Επίσης, η διαπραγμάτευση χρηματοπιστωτικών παραγώγων θα αντιμετώπιζε νομικές αβεβαιότητες.

Οι πολίτες της ΕΕ στη Βρετανία και οι Βρετανοί πολίτες στην ΕΕ θα ρίσκαραν την απώλεια του δικαιώματος παραμονής και άλλων δικαιωμάτων.

Δεδομένων των πιθανών προβλημάτων, η ΕΕ ενδεχομένως να προτείνει παράταση της διαπραγματευτικής περιόδου για το Brexit, αν υπάρξει κάποια προοπτική συμφωνίας, δήλωσε ο Malcolm Barr, οικονομολόγος της JP Morgan.

“H EE γνωρίζει ότι ένα Brexit χωρίς συμφωνία θα έπληττε όλους τους εμπλεκόμενους και θα ήταν ένα απίστευτα σύνθετο πρόβλημα», τόνισε.