Σημαντικές αλλαγές για το κοινωνικό μέρισμα κατατέθηκαν και ψηφίστηκαν στη Βουλή σε ό,τι αφορά τα κριτήρια εισοδηματικά, περιουσιακά, διαμονής και άλλα βάσει των οποίων θα διανεμηθεί το μέρισμα.

Μεταξύ άλλων, σημειώνεται ότι στα «ευάλωτα νοικοκυριά» υπολογίζονται στο σύνολό τους τα πρόσωπα που διαμένουν κάτω «από την ίδια στέγη, συμπεριλαμβανομένων και των φιλοξενούμενων ατόμων».

Ειδικά για τους φιλοξενούμενους πρόκειται για μια σημαντική αλλαγή, καθώς έτσι θα μπορέσουν να πάρουν το κοινωνικό μέρισμα, αλλά όπως φαίνεται υπολογίζονται ως μέρος του νοικοκυριού. Οπότε αν ένα ζευγάρι φιλοξενεί ένα ενήλικο τέκνο και έχει τα κριτήρια για το κοινωνικό μέρισμα θα το πάρει με εισόδημα έως 18.000 ευρώ και όχι με εισόδημα 13.500 ευρώ ως ζευγάρι.

Ωστόσο οι φιλοξενούμενοι δεν θα πάρουν ξεχωριστό μέρισμα. Υπολογίζονται στο σύνολο του νοικοκυριού.

Σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι «για την καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης, το εισόδημα του νοικοκυριού δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 9.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος», και προβλέπεται αναλογική αύξηση του ποσού όταν ο αριθμός των μελών αυξάνεται.

Αντιστοίχως, η «αφετηρία» ως μέγιστο (για μονομελή νοικοκυριά) ως προς την ακίνητη περιουσία είναι τα 120.000 ευρώ –βάσει της δήλωσης του ΕΝΦΙΑ- και οι 9.000 ευρώ ως προς τις καταθέσεις.

Για το 2017 καταβάλλεται ποσό επτακόσια είκοσι εκατομμύρια (720.000.000) ευρώ για την εφάπαξ παροχή κοινωνικού χαρακτήρα, ως διανομή κοινωνικού μερίσματος προς στήριξη των οικονομικά αδύναμων προσώπων και ευάλωτων νοικοκυριών. Ειδικότερα, ως ευάλωτο νοικοκυριό νοείται το σύνολο των προσώπων που διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη, συμπεριλαμβανομένων και των φιλοξενούμενων ατόμων.

Τα κριτήρια καταβολής για το κοινωνικό μέρισμα είναι τα ακόλουθα:

Εισοδηματικά κριτήρια

Για την καταβολή της οικονομικής ενίσχυσης το εισόδημα του νοικοκυριού δεν πρέπει να υπερβαίνει:

  • τις 9.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος,
  • τις 13.500 ευρώ για νοικοκυριά με δυο ενήλικα μέλη,
  • τις 15.750 ευρώ για νοικοκυριά με δυο ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο τέκνο,
  • τις 18.000 ευρώ για νοικοκυριά με τρία ενήλικα μέλη ή δυο ενήλικα και δυο ανήλικα τέκνα,
  • τις 20.250 ευρώ για νοικοκυριά με τρία ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο τέκνο ή δυο ενήλικα μέλη με τρία ανήλικα τέκνα,
  • τις 22.550 ευρώ για τέσσερα ενήλικα μέλη ή δυο ενήλικα μέλη με τέσσερα ανήλικα τέκνα και
  • τις 27.000 ευρώ για πέντε ή περισσότερα ενήλικα μέλη ή δυο ενήλικα μέλη με έξι ή περισσότερα ανήλικα τέκνα.

Τα ανωτέρω κριτήρια θα εξειδικευτούν με την Κοινή Υπουργική Απόφαση για την κατηγορία των ανέργων.

Περιουσιακά κριτήρια

Ακίνητη περιουσία:

Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας όλων των μελών του νοικοκυριού, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τις διατάξεις του ν. 4223/2013 και προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα μέχρι 31.10.2017 πράξη προσδιορισμού φόρου δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των εκατόν ογδόντα χιλιάδων (180.000) ευρώ.

Κινητή περιουσία:

Το συνολικό ύψος των καταθέσεων όλων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ, όπως προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των εννέα χιλιάδων (9.000) ευρώ για τα νοικοκυριά με ένα μέλος, πολλαπλασιαζόμενο για κάθε προστιθέμενο μέλος, κατά τον τρόπο που θα προσδιοριστεί με την ΚΥΑ της παρ. 4.

Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του φορολογικού έτους 2016, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο:

Ετήσιος τόκος = 9.000 Χ κλίμακα ισοδυναμίας νοικοκυριού Χ μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο 2016/100

Περιουσιακά τεκμήρια:

Εξαιρούνται από τη χορήγηση του κοινωνικού μερίσματος νοικοκυριά, τα μέλη των οποίων, βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:

  • εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελείας,
  • δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
  • δηλώνουν δαπάνες για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
  • δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.

Κριτήριο διαμονής και λοιπά κριτήρια

Ο δικαιούχος του κοινωνικού μερίσματος πρέπει να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια για τα τελευταία πέντε έτη, όπως αυτό προκύπτει από την υποβολή φορολογικών δηλώσεων κατά την τελευταία πενταετία.

Ο δικαιούχος οφείλει να είναι ασφαλισμένος τουλάχιστον μια φορά σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης και για χρόνο ασφάλισης μεγαλύτερο του ενός μηνός μέχρι και 31/10/2017, όπως αυτό προκύπτει από το μητρώο Άμεσα Ασφαλισμένων και Συνταξιούχων του ΕΦΚΑ.

Ο δικαιούχος και όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού πρέπει να έχουν υποβάλλει δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2016, εφόσον έχουν υποχρέωση.