Χώρα-πρότυπο στις ειδικές ζώνες θεωρείται η Πολωνία. Λειτουργούν εδώ και 16 χρόνια με εξαιρετική επιτυχία, ενώ είναι η μοναδική χώρα της Ε.Ε., που έχει τέτοιο καθεστώς (στο πρότυπο, που σχεδιάζει το υπουργείο ανάπτυξης στην Ελλάδα) προκειμένου να προσελκύει ξένες επενδύσεις.

Σύμφωνα με έκθεση της ελληνικής πρεσβείας στην Πολωνία, οι ειδικές οικονομικές ζώνες δημιουργήθηκαν το 1994 και καθορίζονται ως συγκεκριμένες περιοχές –εκτός αστικού ιστού-, στις οποίες μπορούν να διεξάγονται επιχειρηματικές δραστηριότητες κάτω από ένα ευνοϊκότερο πλαίσιο λειτουργίας.

Οι ειδικές οικονομικές ζώνες δημιουργήθηκαν για να επιταχύνουν την οικονομική ανάπτυξη, να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και να προσελκύσουν αλλοδαπές επενδύσεις.

Συνολικά, στην Πολωνία υπάρχουν 17 ειδικές οικονομικές ζώνες, εκ των οποίων λειτουργούν σήμερα 14 (Kamienna Gora, Kosztryn, Legnica, Mielec, Slupsk, Suwalki, Wałbrzych, Katowice, Krakow, Lodz, Pomerania, Starachowice, Tarnobrzeg και Warmia-Mazury).

Η πρώτη ειδική οικονομική ζώνη ήταν αυτή του Mielec (λειτούργησε το 1995), ενώ η τελευταία, που ξεκίνησε τη λειτουργία της, ήταν αυτή της Κρακοβίας το 1998.

Πώς ακριβώς λειτουργούν στη χώρα της κεντρικής Ευρώπης;

Το βασικό κίνητρο για την προσέλκυση και εγκατάσταση επιχειρήσεων είναι οι φορολογικές απαλλαγές, το μέγεθος των οποίων κυμαίνεται από 30-50% και εξαρτάται από το μέγεθος της επιχείρησης, τον τόπο εγκατάστασης και το ύψος του επενδεδυμένου κεφαλαίου.

Παράλληλα, δίνονται απαλλαγές για αγορές έκτασης και κεφαλαιουχικού εξοπλισμού, ενώ κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορεί να δοθεί και απαλλαγή από το φόρο ακινήτων.

Για να πάρει κάποιος άδεια εγκατάστασης, χρειάζεται πρώτα η επιλογή συγκεκριμένης οικονομικής ζώνης για εγκατάσταση. Στη συνέχεια, υποβάλλεται η αίτηση συμμετοχής στις αρχές της συγκεκριμένης ζώνης, με το ελάχιστο ποσό επένδυσης να είναι 100.000 ευρώ, ενώ τέλος απαιτείται και η συμμετοχή σε διαγωνισμό, μέσω του οποίου θα επιλεγεί από τις υποβληθείσες αιτήσεις η επιχείρηση, η οποία και θα εγκατασταθεί τελικά στη συγκεκριμένη ζώνη.

Συνοπτικά, το καθεστώς στις ειδικές οικονομικές ζώνες της Πολωνίας είναι το εξής:
– Έκπτωση στη φορολογία 50%
– Ελάχιστο ποσό επένδυσης 100.000 ευρώ
– Φοροαπαλλαγές για αγορά εκτάσεων
– Απαλλαγή από το φόρο ακινήτων