Μία από τις κρισιμότερες Συνόδους Κορυφής στην ιστορία της ΕΕ ξεκινάει απόψε στις 8 και μισή το βράδυ (ώρα Ελλάδας) στις Βρυξέλλες, καθώς τα κράτη- μέλη, υπό τις απειλές των αγορών και των οίκων αξιολόγησης, αντιλαμβάνονται ότι έφτασε η ώρα για άμεσες και γενναίες λύσεις στην κρίση χρέους.

Ωστόσο, παρά την κρισιμότητα της κατάστασης, η ΕΕ εμφανίζεται -και αυτή τη φορά- διχασμένη ανάμεσα στην αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία που προτείνει ο γαλλογερμανικός άξονας, ως μοναδικό αντίδοτο στην κρίση, και στην έμπρακτη αλληλεγγύη των ισχυρών του ευρώ προς τους αδύναμους, που υποστηρίζουν ο πρόεδρος της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρομπάι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Λίγο πριν την έναρξη της Συνόδου αναμένεται να συνεδριάσει, προκειμένου να προλειάνει το έδαφος των διαπραγματεύσεων, η λεγόμενη «ομάδα της Φρανκφούρτης», δηλαδή η Γερμανίδα καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, ο πρόεδρος της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ζοζέ Μπαρόζο, ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ενδεχομένως η Κριστίν Λαγκάρντ, από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Εξάλλου, πριν την έναρξη της Συνόδου, και γύρω στις 5 μ.μ. (ώρα Ελλάδος ), θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου με τον πρόεδρο της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρομπάι.

Σε ό,τι αφορά στα βασικά διακυβεύματα της Συνόδου Κορυφής, όπως τα εκθέτουν στην επιστολή τους προς τους 27 ηγέτες, οι κ.κ. Ρομπάι και Μπαρόζο, περιλαμβάνονται τόσο οι προτάσεις της γαλλογερμανικής συμφωνίας για αλλαγή των Συνθηκών με στόχο τη σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία, όσο και η δημιουργία νέων εργαλείων για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Η ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης στη ζώνη του ευρώ, είναι το βασικό ζητούμενο του γαλλογερμανικού άξονα, από τη Σύνοδο. Η σκλήρυνση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, ο έλεγχος των εθνικών προϋπολογισμών από τις Βρυξέλλες, οι άμεσες και αυτόματες κυρώσεις σε χώρες μέλη που παραβιάζουν τους κανόνες, αλλά και η κατοχύρωση των μηδενικών ελλειμμάτων μέσω των εθνικών συνταγμάτων, είναι μερικές από τις επιθυμίες της Γερμανίας, οι οποίες για να πραγματοποιηθούν χρειάζονται αλλαγές στις Συνθήκες της ΕΕ.

Σε ό,τι αφορά την αλλαγή των Συνθηκών, προκειμένου να μπουν αυστηροί κανόνες για το έλλειμμα και το χρέος, η Άγκελα Μέρκελ και ο Νικολά Σαρκοζί επιθυμούν να ολοκληρωθεί η διαδικασία επικύρωσής τους, το αργότερο ως το Μάρτιο του 2012.

Η δε Γερμανία, έχει καταστήσει σαφές ότι αν δεν συναινέσουν οι «27» να προχωρήσουν σε αλλαγή των Συνθηκών, είναι αποφασισμένη να προχωρήσει με τους «17» της ευρωζώνης και με όποια άλλη χώρα επιθυμεί να ακολουθήσει.

Ωστόσο, το ενδεχόμενο συμφωνίας μόνο σε επίπεδο «17», προκαλεί ανησυχία στους Ευρωπαίους αξιωματούχους Ρομπάι και Μπαρόζο, οι οποίοι φοβούνται τον διχασμό της ΕΕ. Για τον λόγο αυτό οι κ.κ. Ρομπάι και Μπαρόζο, επιθυμούν την όσο το δυνατό περιορισμένη αλλαγή των Συνθηκών, η οποία δεν θα χρειάζεται την επικύρωση των εθνικών κοινοβουλίων.

Σε αντάλλαγμα της αυστηρής πειθαρχίας, ο πρόεδρος της ΕΕ, στην επιστολή του προς τους «27», προτείνει, δειλά, τη δημιουργία ενός συστήματος ευρωομολόγων, «σε βάθος χρόνου», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.

Ορισμένες χώρες, μάλιστα, επιμένουν πως η νέα Συνθήκη που θα προκύψει θα πρέπει να περιλαμβάνει την κατάλληλη νομική βάση για τη δημιουργία ευρωομολόγων. Ωστόσο, η Γερμανία θεωρεί ότι είναι πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο, και η Γαλλία συμφωνεί με τη γερμανική θέση.

Το βασικότερο διακύβευμα της Συνόδου είναι, σύμφωνα με αναλυτές, η ενίσχυση της δύναμης του πυρός του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕFSF), καθώς θα μπορούσε να αποτελέσει τη μοναδική λύση που θα καθησύχαζε άμεσα τις αγορές.

Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, ο πρόεδρος της ΕΕ, Ρομπάι, προτείνει τη χρηματοδότηση του Ταμείου από την ΕΚΤ, κάτι το οποίο προσκρούει στις αντιρρήσεις της Γερμανίας. Η γαλλογερμανική συμφωνία προβλέπει να τεθεί νωρίτερα σε εφαρμογή ο μόνιμος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM), δηλαδή το 2012.

Αναλυτές, υποστηρίζουν ότι η δύναμη πυρός του ESM (500 δις. ευρώ), σε συνδυασμό με τον EFSF που διαθέτει 250 δισ. ευρώ, θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντική ασπίδα προστασίας στις πιέσεις των αγορών. Η πρόταση αυτή εξετάζεται, λένε κοινοτικές πηγές.

Τέλος, ο ρόλος της ΕΚΤ και οι μεγαλύτερες δυνατότητες παρέμβασής της, όποτε κρίνεται χρήσιμο, είναι ένα από τα θέματα που θα συζητηθούν στο παρασκήνιο της Συνόδου. Η Γαλλία, και άλλες χώρες ελπίζουν ότι η ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας θα πείσει την ΕΚΤ να συνεχίσει τις παρεμβάσεις της στη δευτερογενή αγορά, προς όφελος των αδύναμων χωρών.