Διευκρινίσεις για δάνεια με εγγύηση δημοσίου

Απαντήσεις σε 15 ερωτήματα τα οποία έχουν σχέση με την εφαρμογή των υπουργικών αποφάσεων που παρέχουν την εγγύηση του δημοσίου για τη χορήγηση δανείων σε επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την κρίση, δίνει το υπουργείο Οικονομικών.

Αφορμή, ζητήματα που τέθηκαν στην αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Οικονομικών, κυρίως από την πλευρά των τραπεζών που έχουν χορηγήσει τα δάνεια, αλλά και από Επιμελητήρια.

Τα ερωτήματα που τέθηκαν και οι απαντήσεις που δόθηκαν από το υπουργείο, έχουν ως εξής:

1. Σε περίπτωση μη καταβολής εκ μέρους της επιχείρησης των οφειλόμενων τόκων κατά τη διάρκεια της περιόδου αναστολής, οι οποίοι βαρύνουν τις επιχειρήσεις και για τους οποίους δεν παρέχεται η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, μπορεί να ζητηθεί η κατάπτωση της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου; Σε ποιες ενέργειες θα πρέπει να προβαίνουν τα πιστωτικά ιδρύματα;

-Σε περίπτωση μη καταβολής εκ μέρους των επιχειρήσεων των οφειλόμενων τόκων της περιόδου αναστολής, για τους οποίους δεν παρέχεται η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, τα πιστωτικά ιδρύματα προβαίνουν στις, κατά την κρίση τους, απαιτούμενες ενέργειες προς ικανοποίηση των σχετικών απαιτήσεών τους.

Σημειώνεται ότι η κατάπτωση της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου μπορεί να ζητηθεί μόνο εφόσον συντρέχουν οι όροι και οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στις σχετικές υπουργικές αποφάσεις παροχής εγγύησης, όπως ισχύουν.

2. Σε περίπτωση ρύθμισης καταγγελμένων συμβάσεων δανείων εγγυημένων από το Ελληνικό Δημόσιο, παρακαλούμε όπως μάς γνωρίσετε ποιας ημερομηνίας το υπόλοιπο δύναται να ρυθμιστεί και τα ποσά που αυτό θα περιλαμβάνει.

-Σε περίπτωση ρύθμισης οφειλών οι οποίες προέρχονται από συμβάσεις δανείων εγγυημένων από το Ελληνικό Δημόσιο οι οποίες έχουν καταγγελθεί, το ρυθμιζόμενο ποσό οφειλών είναι το υπόλοιπο οφειλών κατά την ημερομηνία καταγγελίας της σύμβασης.

3. Παρακαλούμε όπως διευκρινιστεί το επιτόκιο που θα ισχύει κατά τη διάρκεια της επιμήκυνσης για τα δάνεια των επιχειρήσεων των Νομών Δράμας και Καβάλας και συγκεκριμένα για το χρονικό διάστημα από 1.1.2013 έως 31.12.2018 για οφειλές εγγυημένες δυνάμει της αριθ. 2/73182/0025/10.12.2002 ΥΑ, για το χρονικό διάστημα από 1.1.2017 έως 31.12.2022 για οφειλές εγγυημένες δυνάμει των αριθ. 2/18875/0025/19.4.2006 και 2/18872/0025/19.4.2006 ΥΑ και για το χρονικό διάστημα από 1.1.2019 έως την 31.12.2022 για οφειλές εγγυημένες δυνάμει των αριθ. 2/38330/0025/30.6.2009 και 2/19298/0025/30.6.2009 ΥΑ.

-Το επιτόκιο ρύθμισης των εγγυημένων από το Ελληνικό Δημόσιο οφειλών επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες και λειτουργούν στους Νομούς Δράμας και Καβάλας, και για τις τρεις προαναφερόμενες χρονικές περιόδου, είναι το εκάστοτε επιτόκιο της αγοράς για την κατηγορία της δανειοδότησης για την οποία παρέχεται η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.

4. Ποια είναι η ημερομηνία έναρξης εκτοκισμού των με ημερομηνία 31.12.2009 οφειλών με το οριζόμενο στην αριθ. 2/20087/0025/30.6.2010 ΥΑ επιτόκιο; Η παροχή της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου είναι έγκυρη και ισχυρή σε περίπτωση συμφωνίας με τον πιστούχο ότι η ημερομηνία έναρξης ισχύος του προαναφερόμενου επιτοκίου θα είναι αυτή της πρόσθετης πράξης αναγνώρισης και ρύθμισης οφειλών; Σύμφωνα με την αριθ. 2/20087/0025/30.6.2010 ΥΑ ρυθμίζεται το υπόλοιπο οφειλών με ημερομηνία 31.12.2009, άσχετα εάν αυτό το υπόλοιπο εξακολουθεί υφιστάμενο μέχρι σήμερα;

-Η ημερομηνία έναρξης εκτοκισμού των υφιστάμενων την 31.12.2009 οφειλών που θα ρυθμιστούν με επιτόκιο το euribor εξαμήνου, με περιθώριο 4% πλέον εισφοράς του Ν. 128/75, είναι η 1.1.2010. Η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου εξακολουθεί να είναι ισχυρή, δεν μπορεί όμως να καλύπτεται από αυτή διαφορά που θα προκύπτει από τυχόν διαφορές επιτοκίου για το μέχρι τη σύναψη της δανειακής σύμβασης χρονικό διάστημα.

Σε περίπτωση που το με ημερομηνία 31.12.2009 υπόλοιπο οφειλών είναι μικρότερο, λόγω καταβολών σε μεταγενέστερη ημερομηνία εντός του έτους 2010, η επιστροφή ή μη της διαφοράς στην επιχείρηση αποτελεί αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ του πιστωτικού ιδρύματος και της επιχείρησης.

5. Στον όρο της αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010ΥΑ «….οι συμβατικοί τόκοι του έτους 2010 κεφαλαιοποιούνται την 31.12.2010….» εννοείται το 100% αυτών; Περιλαμβάνεται και το 20% που βάσει των τροποποιητικών υπουργικών αποφάσεων της 30.6.2009 βαρύνει την επιχείρηση; Παρέχεται η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου για τους τόκους του έτους 2010;

-Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 ΥΑ, οι συμβατικοί τόκοι του έτους 2010 κεφαλαιοποιούνται την 31.12.2010. Οι εν λόγω τόκοι περιλαμβάνονται στο εγγυημένο από το Ελληνικό Δημόσιο ποσό δανείου και καλύπτονται με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Σε περίπτωση τυχόν καταβολής του 20% των τόκων του πρώτου εξαμήνου του 2010 (ή της οφειλόμενης δόσης την 30.6.2010), η επιστροφή του εν λόγω ποσού στην επιχείρηση αποτελεί αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ του πιστωτικού ιδρύματος και της επιχείρησης.

Η καταβολή των συμβατικών τόκων που θα προκύψουν στο υπόλοιπο διάστημα της αναστολής, ήτοι στο χρονικό διάστημα από 1.1.2011 έως 30.6.2013 ή 31.12.2013 (ανάλογα με την υπουργική απόφαση στην οποία έχουν υπαχθεί οι εγγυημένες οφειλές), βαρύνει αποκλειστικά τις επιχειρήσεις, οι οποίες υποχρεούνται να καταβάλουν ολόκληρο το ποσό των συμβατικών τόκων για το ανωτέρω χρονικό διάστημα.

6. Ερωτάται εάν η νέα ρύθμιση των οφειλών επιχειρήσεων δυνάμει των αριθ. 2/20087/0025/30.6.2010 και αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 ΥΑ είναι υποχρεωτική για τις τράπεζες η εναπόκειται στη διακριτική τους ευχέρεια;

-Εφόσον η ενδιαφερόμενη επιχείρηση επιθυμεί να υπαχθεί στις διατάξεις των ανωτέρω υπουργικών αποφάσεων, υποβάλει στην Υπηρεσία μας τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και το αίτημά της εξετάζεται από το αρμόδιο κατά νόμο όργανο, το οποίο κρίνει σχετικά με την υπαγωγή των οφειλών αυτής στις διατάξεις της αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 υπουργικής απόφασης, καθώς και τους όρους αυτής.

Κατόπιν αυτών, σε περίπτωση ύπαρξης εγκριτικής απόφασης, το πιστωτικό ίδρυμα θα πρέπει να αιτιολογήσει επαρκώς τυχόν άρνηση να εντάξει τις ρυθμισμένες οφειλές της συγκεκριμένης επιχείρησης στις διατάξεις των αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 και 2/20087/0025/30.6.2010 υπουργικών αποφάσεων.

7. Αναφορικά με τη ρύθμιση των με ημερομηνία 31.12.2009 οφειλών των επιχειρήσεων του Νομού Δράμας δυνάμει της αριθ. 2/20087/0025/30.6.2010 ΥΑ, οι μετά την 31.12.2009 καταβληθέντες εκ μέρους των επιχειρήσεων τόκοι, που αφορούσαν το έτος 2009 θα επιστρέφονται σε αυτές ή θα παραμένουν δεσμευμένοι έναντι μελλοντικών δόσεων του εγγυημένου δανείου;

-Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην αριθ. 2/20087/0025/30.6.2010 ΥΑ, αντικείμενο ρύθμισης με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου είναι το με ημερομηνία 31.12.2009 υπόλοιπο των ληξιπρόθεσμων και μη οφειλών επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες και λειτουργούν στο Νομό Δράμας, προς τα πιστωτικά ιδρύματα.

Στην περίπτωση που το εν λόγω υπόλοιπο είναι μικρότερο, λόγω καταβολών, σε μεταγενέστερη ημερομηνία εντός του έτους 2010, η επιστροφή ή μη της διαφοράς στην επιχείρηση αποτελεί αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ του πιστωτικού ιδρύματος και της επιχείρησης, λόγω και της μεταξύ τους σχέσης ως δανειστή και οφειλέτη αντίστοιχα.

8. Στις αριθ. 2/20087/0025/30.6.2010 και 2/31728/0025/30.6.2010 ΥΑ αναφέρεται ότι «….οι ρυθμισμένες οφειλές δύναται να τύχουν αναστολή καταβολής οφειλόμενων δόσεων για το χρονικό διάστημα από 1.1.2010 έως 31.12.2013 με αντίστοιχη επιμήκυνση της συνολικής
διάρκειας του δανείου…».

Οι δόσεις και οι τόκοι που έχουν καταλογισθεί την 30.6.2009 και την 31.12.2009 και δεν έχουν καταβληθεί μέχρι σήμερα (με αποτέλεσμα να είναι οφειλόμενες την 1.1.2010) θα συμπεριληφθούν στην αναστολή ή θα πρέπει να καταβληθούν προ κάθε επαναρύθμισης;

-Σύμφωνα με τα οριζόμενα στις προαναφερόμενες υπουργικές αποφάσεις, η αναστολή καταβολής αφορά αποκλειστικά στις δόσεις που είναι καταβλητέες για το χρονικό διάστημα από 1.1.2010 έως και 31.12.2013.

Η καταβολή τυχόν οφειλόμενων από την επιχείρηση προηγούμενων δόσεων, καθώς και ο τρόπος αυτής, αποτελεί αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ του πιστωτικού ιδρύματος και της επιχείρησης.

-Διευκρινίζεται ότι, σε περίπτωση που οι εγγυημένες οφειλές δεν έχουν υπαχθεί στις τροποποιητικές υπουργικές αποφάσεις του 2009, οι τόκοι μέχρι την 31.12.2007 κεφαλαιοποιούνται, οι τόκοι που αφορούν στο χρονικό διάστημα από 1.1.2008 έως 31.12.2008 καταβάλλονται από την επιχείρηση, οι χρεολυτικές ή τοκοχρεολυτικές δόσεις του έτους 2009 καταβάλλονται από την επιχείρηση.

9. Σύμφωνα με την παράγραφο Αιι) της αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 ΥΑ, η καταβολή της πρώτης δόσης θα πραγματοποιηθεί την 31.12.2013 και της τελευταίας την 31.12.2022. Δηλαδή, οι δόσεις αναστέλλονται για τρία χρόνια, ενώ η συνολική διάρκεια του δανείου επιμηκύνεται κατά τέσσερα χρόνια.

Σύμφωνα με την αριθ. 2/1808/0025/30.6.2009ΥΑ οι δόσεις ήταν 17, ενώ σύμφωνα με την αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 ΥΑ οι δόσεις διαμορφώνονται σε 19. Ως εκ τούτου, προκύπτει ανακολουθία στην υλοποίηση της ως άνω απόφασης μεταξύ αναστολής δόσεων και διάρκειας δανείου. Προκειμένου να διαμορφωθούν τα απαιτούμενα συμβατικά έγγραφα,
παρακαλούμε άμεσα για τις οδηγίες σας.

-Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο Α) περίπτωση ιι) της εν θέματι υπουργικής απόφασης, οι επιχειρήσεις οι οποίες είχαν ρυθμίσει τις οφειλές τους δυνάμει της αριθ. 2/1808/0025/30.6.2009ΥΑ, αλλά έχουν υπαχθεί και στις διατάξεις της αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 ΥΑ, υποχρεούνται, μετά το πέρας της περιόδου αναστολής, να καταβάλουν την πρώτη δόση την 31.12.2013 και την τελευταία την 31.12.2022.

10. Σε περίπτωση μη καταβολής εκ μέρους της επιχείρησης της προμήθειας ασφαλείας υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου τι πρόκειται να ισχύσει; Σε ποιες ενέργειες θα πρέπει να προβαίνουν τα πιστωτικά ιδρύματα;

-Σε περίπτωση μη καταβολής εκ μέρους της επιχείρησης της οφειλόμενης προμήθειας ασφαλείας, τα πιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να ενημερώνουν άμεσα την Υπηρεσία μας.

11. Στην αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 ΥΑ αναφέρεται ότι οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις και δικαιολογητικά μέχρι την 31.12.2011. Εφόσον δοθεί τελική έγκριση, υπάρχει συγκεκριμένη προθεσμία μέσα στην οποία θα πρέπει να
υλοποιηθεί αυτή συμβατικά;

-Μετά την τελική έγκριση της Υπηρεσίας μας για την υπαγωγή των οφειλών μιας επιχείρησης στις διατάξεις της ως άνω υπουργικής απόφασης, η υλοποίηση αυτής πρέπει να γίνει άμεσα και εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος. Εν συνεχεία, τα πιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να αποστείλουν στην Υπηρεσία μας την υπογραφείσα δανειακή σύμβαση.

12. Η αναστολή των εγγυημένων από το Ελληνικό Δημόσιο οφειλόμενων δόσεων αφορά στο 80% των δόσεων ή εξ ολοκλήρου το ποσό των δόσεων αυτών;

-Η αναστολή καταβολής αφορά το 100% της δόσης και όχι μέρος αυτής.

13. Σε περίπτωση που το δάνειο που τηρεί μια επιχείρηση είναι τοκοχρεολυτικό με αποπληρωμή σε εξαμηνιαίες τοκοχρεολυτικές δόσεις, παρακαλούμε όπως μάς ενημερώσετε εάν μπορεί να υπάρξει κάποια προσαρμογή στην υφιστάμενη μορφή του δανείου ή εάν πρέπει να μετατραπεί σε χρεολυτικό.

-Η επιλογή του είδους του δανείου, χρεολυτικό ή τοκοχρεολυτικό, αποτελεί αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ του πιστωτικού ιδρύματος και της επιχείρησης, και αποτυπώνεται κατά την υπογραφή της αρχικής δανειακής σύμβασης ρύθμισης οφειλών.

14. Το πιστωτικό ίδρυμα οφείλει να περιμένει την απόφαση ένταξης στις αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 και αριθ. 2/20087/0025/30.6.2010 ΥΑ, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ληξιπρόθεσμες δόσεις, χωρίς να καταγγείλει τις δανειακές συμβάσεις;

Σε περίπτωση που δεν εγκριθεί η ένταξη στις ανωτέρω αποφάσεις και έχει ήδη παρέλθει το χρονικό διάστημα στο οποίο έπρεπε να καταγγελθούν οι συμβάσεις ή έχουν εμφανιστεί και άλλες δόσεις και τόκοι ληξιπρόθεσμοι, η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου σε ποσοστό 80% συνεχίζει να ισχύει;

-Τα πιστωτικά ιδρύματα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να εξετάζουν το ενδεχόμενο υπαγωγής στις διατάξεις των τροποποιητικών υπουργικών αποφάσεων, ενημερώνοντας σχετικά την Υπηρεσία μας για τις ενέργειες στις οποίες έχουν προβεί, καθώς και για τη θέση της συγκεκριμένης επιχείρησης.

Σε περίπτωση μη ένταξης τελικά στις ανωτέρω ΥΑ και εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις κατάπτωσης που θέτει η υπουργική απόφαση παροχής εγγύησης, το πιστωτικό ίδρυμα θα ζητήσει την κατάπτωση της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου. Παρακαλείται η Ελληνική Ένωση Τραπεζών να ενημερώσει άμεσα όλα τα πιστωτικά ιδρύματα επί του περιεχομένου του παρόντος εγγράφου, ώστε να αποφευχθούν ερωτήματα τα οποία δημιουργούν καθυστερήσεις, αναβολές άσκοπη αλληλογραφία με την Υπηρεσία μας.

Τέλος, επισημαίνεται ότι με τις αριθ. 2/31728/0025/30.6.2010 και 2/20087/0025/30.6.2010 ΥΑ επιδιώκεται η εξασφάλιση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, η αντιμετώπιση της υποαπασχόλησης των συγκεκριμένων περιοχών και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Κατά συνέπεια, τα πιστωτικά ιδρύματα, αφού λάβουν τις εγκρίσεις από την 25η Διεύθυνση του Γ.Λ.Κ. για την υπαγωγή των επιχειρήσεων στην αναστολή των δόσεων, θα πρέπει να προχωρούν σε υλοποίηση αυτών, ειδάλλως θα πρέπει να αιτιολογούν επακριβώς την άρνησή τους για την υλοποίηση αυτών.

15. Στον όρο των αποφάσεων «…Οι επιχειρήσεις που θα υπαχθούν στις διατάξεις της παρούσας απόφασης υποχρεούνται να καταβάλουν εξαμηνιαία και μέχρι τη λήξη του δανείου προμήθεια ασφαλείας 0,4% επί του ανεξόφλητου κάθε φορά εγγυημένου υπολοίπου του δανείου…» εννοείται ως ημερομηνία καταβολής της προμήθειας η 31.12.2010;

-Στην περίπτωση που οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις είχαν υπαχθεί στις διατάξεις των αριθ. 2/19298/0025/30.6.2009, 2/38330/0025/30.6.2009, 2/26161/0025/30.6.2009, 2/9851/0025/30.6.2009, 2/9852/0025/30.6.2009, 2/1808/0025/30.6.2009 και 2/33723/0025/30.6.2009 υπουργικών αποφάσεων υποχρεούνταν να καταβάλουν προμήθεια ασφαλείας σε ποσοστό 0,4%, σε εξαμηνιαία βάση.

Συνεπώς, οι επιχειρήσεις αυτές υποχρεούνται να καταβάλουν προμήθεια ασφαλείας τόσο κατά την 30.6.2010 όσο και κατά την 31.12.2010.

Σε κάθε δε περίπτωση, οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να καταβάλουν προμήθεια ασφαλείας, σε ποσοστό 0,4%, επί του ανεξόφλητου εγγυημένου υπολοίπου του δανείου κατά την πρώτη ημερομηνία εκτοκισμού μετά την υπαγωγή.