Σημαντικές αυξήσεις στις συντάξεις τους, της τάξης του 2,5% με 2,6%, αναμένεται να δουν περίπου 1,7 εκατομμύριο συνταξιούχοι στο τέλος Δεκεμβρίου του 2024, όταν θα καταβληθούν οι συντάξεις του Ιανουαρίου 2025. Οι αυξήσεις αυτές, αν και τυπικά αφορούν το σύνολο των 2,5 εκατομμυρίων συνταξιούχων, δεν θα έχουν τον ίδιο αντίκτυπο για όλους, καθώς όσοι διαθέτουν προσωπική διαφορά δεν θα δουν άμεσα οφέλη.
Οι τελικές αποφάσεις για το ακριβές ποσοστό αύξησης θα εξαρτηθούν από τις εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό και την οικονομική ανάπτυξη του 2024. Αυτή τη στιγμή, ο πληθωρισμός φαίνεται πως «κλειδώνει» κοντά στο 3%, ενώ η ανάπτυξη εκτιμάται ότι θα κινηθεί γύρω στο 2,2% με 2,3%, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας και τις προβλέψεις της Κομισιόν. Αυτοί οι δύο παράγοντες θα καθορίσουν το ποσοστό των αυξήσεων στις συντάξεις που αναμένονται να ανακοινωθούν οριστικά τον Οκτώβριο του 2024.
Αυξήσεις για όσους έχουν μικρή ή μηδενική προσωπική διαφορά
Οι συνταξιούχοι που αναμένεται να ωφεληθούν περισσότερο από τις αυξήσεις του 2025 είναι σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της Καθημερινής, όσοι έχουν πολύ μικρή προσωπική διαφορά, κοντά στα 10 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή, η προσωπική τους διαφορά θα μηδενιστεί, με αποτέλεσμα να δουν μια μικρή αλλά ουσιαστική αύξηση στις αποδοχές τους από το 2025 ή το 2026. Οι αυξήσεις αυτές θα είναι μεν περιορισμένες, αλλά θα σηματοδοτήσουν το τέλος της προσωπικής διαφοράς για αυτή την κατηγορία συνταξιούχων.
Παράλληλα, όσοι έχουν προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 10 ευρώ δεν θα λάβουν αύξηση, αλλά θα επωφεληθούν από το γνωστό «επίδομα προσωπικής διαφοράς», το οποίο θα χορηγηθεί πριν από τα Χριστούγεννα του 2024. Το επίδομα αυτό θα κυμανθεί από 100 έως 200 ευρώ, ανάλογα με το ύψος της σύνταξης. Συγκεκριμένα, οι συνταξιούχοι με συντάξεις έως 700 ευρώ θα λάβουν 200 ευρώ, όσοι έχουν συντάξεις έως 1.100 ευρώ θα λάβουν 150 ευρώ, ενώ όσοι λαμβάνουν συντάξεις έως 1.600 ευρώ θα πάρουν 100 ευρώ.
Ρυθμίσεις για τις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ
Ειδικά για τους συνταξιούχους που λαμβάνουν συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ, το υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται μία νομοθετική ρύθμιση που θα αποτρέψει τις μειώσεις λόγω της αλλαγής στην εισφορά αλληλεγγύης (ΕΑΣ). Σήμερα, οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν συντάξεις πάνω από 1.400 ευρώ υπόκεινται σε κρατήσεις αλληλεγγύης, οι οποίες αυξάνονται καθώς αυξάνεται και η σύνταξή τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περιπτώσεις όπου, παρά την αύξηση, οι συνταξιούχοι καταλήγουν να παίρνουν λιγότερα χρήματα από ό,τι πριν.
Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος που σήμερα λαμβάνει 1.390 ευρώ δεν πληρώνει ΕΑΣ, καθώς η εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται μόνο σε συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ. Με μια πιθανή αύξηση της τάξης του 2,6%, η σύνταξή του θα ανέβει στα 1.426 ευρώ. Ωστόσο, θα επιβαρυνθεί με εισφορά αλληλεγγύης ύψους 3%, με αποτέλεσμα η τελική σύνταξη να είναι μόλις 1.383 ευρώ, δηλαδή 7 ευρώ λιγότερα από ό,τι πριν την αύξηση. Η προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση στοχεύει να αποτρέψει τέτοιες περιπτώσεις, εξασφαλίζοντας ότι οι συνταξιούχοι θα λάβουν είτε ολόκληρη την αύξηση είτε ένα μέρος της, με μικρότερη επιβάρυνση από την ΕΑΣ.
Πώς διαμορφώνονται οι αυξήσεις στις συντάξεις
Με τις τρέχουσες εκτιμήσεις, η αύξηση των συντάξεων αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 2,5% και 2,6%, με το ακριβές ποσοστό να οριστικοποιείται τον Οκτώβριο του 2024. Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι για όσους λάβουν αύξηση, το ποσό θα ξεκινά από τα 15 ευρώ και μπορεί να ξεπεράσει τα 60 ευρώ σε περιπτώσεις υψηλών συντάξεων. Η μέση αύξηση αναμένεται να είναι περίπου 25 ευρώ. Αυτή η αύξηση θα αφορά τόσο την ανταποδοτική όσο και την εθνική σύνταξη.
Για παράδειγμα, η εθνική σύνταξη 20ετίας, η οποία για το 2024 ανέρχεται στα 426,17 ευρώ, με την αύξηση του 2,6% θα φτάσει στα 437,25 ευρώ. Το ίδιο ποσοστό αύξησης θα ισχύσει και για όλες τις ανταποδοτικές συντάξεις που θα απονεμηθούν το 2024, με αποτέλεσμα οι νέοι συνταξιούχοι του 2025 να επωφεληθούν από την αυξημένη εθνική σύνταξη.
Οι νέοι συνταξιούχοι και ο υπολογισμός των συντάξεων
Οι νέοι συνταξιούχοι, δηλαδή όσοι θα βγουν στη σύνταξη εντός του 2025, θα δουν επίσης αυξήσεις στις συντάξιμες αποδοχές τους. Αυτό οφείλεται αφενός στην αύξηση της εθνικής σύνταξης, αφετέρου στην αναπροσαρμογή των αποδοχών με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών. Βάσει του νέου αυτού υπολογισμού, οι συνταξιοδοτικές αποδοχές θα αναπροσαρμόζονται με βάση τον δείκτη μισθολογικής μεταβολής, κάτι που αναμένεται να έχει θετική, αν και μικρή, επίδραση στις συντάξεις.
Ποιοι συνταξιούχοι θα ωφεληθούν από τις αλλαγές
Από τις περίπου 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους, πραγματικές αυξήσεις θα δουν περίπου 1,73 εκατομμύρια. Οι υπόλοιποι 670.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι έχουν προσωπική διαφορά, δεν θα λάβουν άμεσα αυξήσεις, εκτός και αν αυτή η διαφορά μηδενιστεί λόγω των αυξήσεων. Εκτιμάται ότι περίπου 100.000 από αυτούς θα μηδενίσουν την προσωπική τους διαφορά με την αύξηση του 2025 και θα δουν αύξηση από την επόμενη χρονιά