«Βραδυφλεγή» βόμβα βάζει στα θεμέλια της ελληνικής Κτηματαγοράς η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με βάση την οποία κρίνεται αντισυνταγματική η επιπλέον δυνατότητα να χτίζονται οικοδομές με υψηλότερο συντελεστή δόμησης, λόγω περιβαλλοντικών κινήτρων. Πρακτικά αυτό μεταφράζεται στο ότι η νομιμότητα χιλιάδων ακινήτων, που αδειοδοτήθηκαν από το 2019 και μετά, είτε έχουν ολοκληρωθεί είτε όχι, είναι κυριολεκτικά στον αέρα.
Από την πλευρά του, το υπουργείο Περιβάλλοντος παρακολουθεί την εξέλιξη της υπόθεσης και ανάλογα με την οριστική κατάληξη της απόφασης του ΣτΕ, θα προχωρήσει στη λήψη των δικών του αποφάσεων, με τη νομοθέτηση εκείνη που θα συγκεράσει τις ανάγκες της αγοράς αλλά και το σκεπτικό της Δικαιοσύνης.
Για την ώρα, όπως αναφέρουν πηγές του ΥΠΕΝ, δεν συντρέχει λόγος για άμεση παρέμβαση, ωστόσο πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα, που χρίζει περαιτέρω διερεύνησης πριν την οριστική λήψη των πολιτικών αποφάσεων.
Ας δούμε τι προβλέπει η σχετική απόφαση του ΣτΕ, η οποία και προήλθε έπειτα από προσφυγές κατοίκων του Δήμου Αλίμου, κατά των αρμοδίων αρχών. Κρίθηκε, λοιπόν, ότι είναι αντισυνταγματικά τα επιπλέον τετραγωνικά μέτρα που χτίζονται, το αυξημένο ύψος και ο μεγαλύτερος όγκος κτιρίων.
Ο εν λόγω κανονισμός προβλέπει ότι για όσα κτίρια κτίζονται με υψηλές προδιαγραφές ενεργειακής απόδοσης, εφόσον παραχωρείται η πρόσοψη για κοινή χρήση, εφόσον υπάρχουν χώροι πρασίνου πέριξ του κτιρίου, ο κατασκευαστής επιβραβεύεται και του δίνεται η δυνατότητα να χτίζει μεγαλύτερα και πιο ψηλά κτίρια.
Όπως συμβαίνει, όμως, στην Ελλάδα σε ανάλογες περιπτώσεις, οι ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις μεταβάλλονται σε καταχρηστικές ρυθμίσεις, παραβιάζοντας ουσιαστικά το γράμμα του νόμου και αντιβαίνουν στο Σύνταγμα αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος. Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, μεγάλος αριθμός κατασκευαστών προχώρησε σε έργα βιτρίνας, προκειμένου να πάρει το bonus.
Τα ερωτήματα
Και εδώ τίθενται μία σειρά από ερωτήματα, στα οποία θα κληθεί άμεσα η Πολιτεία να δώσει απαντήσεις, εφόσον δεν αλλάξει κάτι. Τι θα συμβεί με τα ακίνητα εκείνα που έχουν ολοκληρωθεί και έχουν παραδοθεί προς χρήση; Τι θα συμβεί με τα ακίνητα εκείνα που είναι ημιτελή; Τι θα συμβεί με ακίνητα που έχουν αδειοδοτηθεί; Τι θα συμβεί με τους πολίτες που έχουν εξοφλήσει ή δώσει προκαταβολή για ακίνητα με συγκεκριμένες προδιαγραφές, οι οποίες πλέον δεν υφίστανται;
Και τα ερωτήματα δεν σταματούν εδώ: Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει αγοράσει ένα ακίνητο, το οποίο χρησιμοποιεί είτε ο ίδιος είτε το εκμεταλλεύεται και στο οποίο έχει γίνει καταχρηστική χρήση των bonus, θα έχει στην κατοχή του ένα ακίνητο χωρίς να είναι νόμιμο; Πρέπει να προχωρήσει σε μείωση ύψους ή αφαίρεση τετραγωνικών; Και ποιος θα αναλάβει το κόστος;
Οι απαντήσεις αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να δοθούν και οι αρμόδιες πηγές από το ΥΠΕΝ αναφέρουν ότι οι παρεμβάσεις θα γίνουν την κατάλληλη χρονική στιγμή με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος, τη νομιμότητα, αλλά και την προστασία των πολιτών.
Τι λένε οι κτηματομεσίτες
Από την άλλη πλευρά, κτηματομεσίτες αναφέρουν ότι οι πολίτες βρίσκονται σε ένα καθεστώς ιδιότυπης ομηρίας, αφού δεν μπορούν να κινηθούν άμεσα και δεν γνωρίζουν τι είναι νόμιμο και τι παράνομο. Και βέβαια, δεν είναι σε θέση να αξιοποιήσουν την περιουσία τους κατά το δοκούν. Ακόμη κι εκείνοι που έχουν ένα οικόπεδο προς διάθεση, με δεδομένη την εκκρεμότητα που υπάρχει, δεν έχουν τη δυνατότητα να αποτιμήσουν πλήρως την αξία του.
Και όλα αυτά σε μία περίοδο, που η κατασκευή βρίσκεται σε άνοδο, σε άνθηση, έπειτα από μία μακρά περίοδο στασιμότητας, που είχε δημιουργήσει η κρίση, η πανδημία και οι πληθωριστικές πιέσεις.
Σε ένα πράγμα φαίνεται να συμφωνούν όλοι οι εμπλεκόμενοι, από όποια πλευρά του λόφου και αν βρίσκονται. Το θέμα πρέπει να λυθεί άμεσα και οριστικά, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό, έτσι ώστε αφενός να προστατευτεί το περιβάλλον απέναντι στις παρανομίες, που ενδεχομένως υπάρχουν, και ταυτόχρονα να αποδεσμευτούν κεφάλαια και παραγωγικοί πόροι για την ανάπτυξη της οικονομίας, μέσα από την οικοδομή, που για 10ετίες αποτέλεσε τον κινητήριο μοχλό της οικονομίας.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η αγορά έχει αλλάξει μετά την απόφαση του ΣτΕ και όλα είναι στον «αέρα». Παράλληλα, τοπικοί άρχοντες κυρίως στα Νότια Προάστια, εξαιτίας της τρομερής ζήτησης, αναφέρουν ότι έχει καταστρατηγηθεί κάθε έννοια νομιμότητας σε πολλές περιπτώσεις και ξεφυτρώνουν καθημερινά «τέρατα», και ως εκ τούτου κάτι πρέπει να γίνει άμεσα, «αν θέλουμε», όπως σημειώνουν, «να διατηρήσουμε τον χαρακτήρα της περιοχής».
