Σε νέα αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό στην Ευρώπη. Μετά από 10 συνεχόμενες αυξήσεις, τα επιτόκια έχουν αυξηθεί συνολικά κατά 425 μονάδες.

Η αύξηση αφορά τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ: το επιτόκιο πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης,, το επιτόκιο διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων. Αυτά θα αυξηθούν σε 4,50%, 4,75% και 4% αντίστοιχα με την απόφαση να τίθεται σε ισχύ από τις 20 Σεπτεμβρίου 2023.

Σημειώνεται πως με βάση τα στοιχεία της ΕΚΤ για την ευρωζώνη, ο μέσος πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί σε 5,6% το 2023, 3,2% το 2024 και 2,1% το 2025. Πρόκειται για αναθεωρημένες προς τα πάνω προβλέψεις για το 2023 και το 2024 και προς τα κάτω για το 2025.

Λόγω των πιέσεων στην ευρωπαϊκή οικονομία, οι αναλυτές της ΕΚΤ έχουν προχωρήσει σε αρνητική αναθεώρηση και των προβλέψεών τους για την οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ. Συγκεκριμένα αναμένουν μεγέθυνση κατά 0,7% το 2023, 1,0% το 2024 και 1,5% το 2025.

Όπως ανέφερε η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, αλλάζοντας την ρητορική που είχε χρησιμοποιήσει κατά το πρόσφατο παρελθόν, «τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ πλέον έχουν διαμορφωθεί σε επίπεδα τα οποία, αν διατηρηθούν για επαρκώς μακρό χρονικό διάστημα, θα έχουν σημαντική συμβολή στην έγκαιρη επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο».

Είναι ενδεικτικό ότι μετά την ανακοίνωση της ΕΚΤ, η ΙNG σε ανάλυση της με τίτλο «η ΕΚΤ ανακοινώνει την τελική αύξηση των επιτοκίων», επισημαίνει ότι «…ο υψηλότερος πληθωρισμός και οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό μοιάζουν με τους κύριους μοχλούς της αύξησης. Η ανακοίνωση της ΕΚΤ είναι σαφής: σήμερα ήταν η τελευταία αύξηση στον τρέχοντα κύκλο».

Αναφορικά με τα επόμενα βήματα στο μέτωπο των επιτοκίων η επικεφαλής της ΕΚΤ εξήγησε ότι οι μελλοντικές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου θα διασφαλίσουν ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα διαμορφωθούν σε επαρκώς περιοριστικά επίπεδα για όσο διάστημα κρίνεται απαραίτητο. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να ακολουθεί μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα στοιχεία για τον καθορισμό του κατάλληλου επιπέδου και της κατάλληλης διάρκειας της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια πολιτικής θα εξακολουθήσουν να βασίζονται στην αξιολόγηση που διενεργεί όσον αφορά τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική.

Η σημερινή απόφαση αυτή του Δ.Σ, όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση αντανακλά την αξιολόγηση για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό παρά την σημαντική επιδείνωση της αναπτυξιακής προοπτικής της οικονομίας.

Η ΕΚΤ ζητά από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών να ανακαλέσουν έκτακτα μέτρα που είχαν εφαρμόσει με το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης, καθώς αυτή αρχίζει πλέον να υποχωρεί. Τούτο όπως εξηγεί η Κεντρική Τράπεζα είναι απαραίτητο για να αποφευχθεί η αύξηση των μεσοπρόθεσμων πληθωριστικών πιέσεων, οι οποίες διαφορετικά θα απαιτούσαν μια ακόμη ισχυρότερη απάντηση στη νομισματική πολιτική. Οι δημοσιονομικές πολιτικές πρέπει να σχεδιαστούν για να κάνουν την οικονομία πιο παραγωγική και να μειώνουν σταδιακά το υψηλό δημόσιο χρέος.

Αναφορικά με τις εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα η Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε ότι τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 2,2% τον Ιούλιο, ενώ τα δάνεια προς τα νοικοκυριά αυξήθηκαν επίσης, λιγότερο έντονα, κατά 1,3%, μετά το 1,7% τον Ιούνιο. Σε ετησιοποιημένους όρους με βάση τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου, τα δάνεια των νοικοκυριών υποχώρησαν κατά 0,8%, που είναι η μεγαλύτερη συρρίκνωση από την έναρξη του ευρώ.