Οι πληθυσμοί των πουλιών της Ευρώπης έχουν εμφανίσει πολύ μεγάλη μείωση κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες και οι απώλειες αφορούν κυρίως τα πιο κοινά είδη, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα. Από την άλλη, οι αριθμοί μερικών πιο σπάνιων ειδών εμφανίζουν μια ανοδική τάση, αλλά η εξαίρεση αυτή δεν μπορεί να αναστρέψει την όλη δραματική εικόνα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ρίτσαρντ Ίνγκερ του Πανεπιστημίου του Έξετερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό οικολογίας «Ecology Letters», αξιολόγησαν στοιχεία για 144 είδη ευρωπαϊκών πουλιών από 25 χώρες και υπολόγισαν ότι συνολικά έχει χαθεί ο αστρονομικός αριθμός των 421 εκατομμυρίων πουλιών κατά τα τελευταία 30 χρόνια. Από αυτά, τα 350 εκατομμύρια περίπου αφορούν τα πιο κοινά είδη πουλιών.

Συγκεκριμένα, το 90% των απωλειών αφορά τα 36 πιο διαδεδομένα είδη πουλιών, όπως τα σπουργίτια (μείωση κατά 147 εκατομμύρια ή 62%), τους κορυδαλλούς (μείωση 46%), τις πέρδικες και τα ψαρόνια (μείωση 53%). Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και καλούν όλους τους αρμόδιους φορείς και τους πολίτες να εντείνουν τις προσπάθειές τους, ώστε να σταματήσει αυτή η μαζική εξαφάνιση των πιο οικείων πουλιών της ευρωπαϊκής ηπείρου, τα οποία είναι και τα πιο ωφέλιμα για τους ανθρώπους.

«Η εξαφάνιση αυτών των κοινών πουλιών θα αποβεί αρκετά επιζήμια για την ανθρώπινη κοινωνία», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Ίνγκερ. Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τους ερευνητές, τα πουλιά βοηθάνε στον έλεγχο των εντόμων που καταστρέφουν τις αγροτικές καλλιέργειες, συμβάλλουν στη διασπορά των σπόρων των φυτών στο περιβάλλον, καθαρίζουν τη φύση από πτώματα ζώων κ.α.

Επιπλέον, για πολλούς ανθρώπους τα πουλιά είναι ο κύριος τρόπος που έρχονται σε επαφή με τη φύση και αλληλεπιδρούν μαζί της, χωρίς να μπορεί κανείς να υποτιμήσει μικρές αλλά πολύτιμες χαρές, όπως το να ακούει κανείς το τραγούδι ενός πουλιού και να χαίρεται που τα βλέπει να πετάνε.

Η κύρια αιτία για τη δραματική μείωση των πουλιών, κατά τους επιστήμονες, είναι η γεωργία, εξαιτίας της οποίας χάνονται όλο και περισσότερα εδάφη, όπου τα πουλιά θα μπορούσαν να βρουν τροφή και καταφύγιο. Όμως, σταδιακά εξαφανίζονται και πουλιά που δεν ζουν κοντά σε μέρη όπου αναπτύσσονται αγροτικές καλλιέργειες, λόγω γενικότερων περιβαλλοντικών πιέσεων, όπως η συνεχώς διευρυνόμενη αστικοποίηση.

Από την άλλη, ορισμένα είδη πουλιών (καλόγεροι, κοκκινολαίμηδες, γαλαζοπαπαδίτσες, λευκοπελαργοί, τσίχλες, κοράκια, πετροτριλίδες, βαμβακίνες, οι καλαμόκιρκοι κ.α.) φαίνεται να αυξάνονται. Επίσης, οι πληθυσμοί του σταφιδοτσιροβάκου εμφανίζουν μεγάλη αύξηση κατά 114%, του δεντροφυλλοσκόπου κατά 76% και του τρυποφράχτη κατά 56%.

Αυτό, κατά τους ερευνητές, πιθανώς οφείλεται στα μέτρα προστασίας της βιοποικιλότητας, που έχουν ληφθεί στην Ευρώπη. Ακριβώς επειδή αυτά τα μέτρα επικεντρώνονται στα σπανιότερα είδη, το πρόβλημα έχει μεταφερθεί πλέον στα πιο συνηθισμένα είδη πουλιών.