Σε μία εποχή που γίνονται προσπάθειες να μετατραπεί η ελληνική γεωργία σε έναν από τους μοχλούς εξόδου της Ελλάδας από την κρίση, ζητούμενο είναι η οργάνωσή του συγκεκριμένου τομέα σε στέρεες και υγιείς βάσεις μέσα από τη συνεργασία και την ειδίκευση.
Το ενδιαφέρον για τις νέες καλλιέργειες είναι μεγάλο σε όλη τη χώρα. Διοργανώνονται παντού ημερίδες για τα αρωματικά φυτά και τις νέες καλλιέργειες, με ιδιωτική πρωτοβουλία, ή με πρωτοβουλία ερευνητικών κέντρων σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές.
«H δημιουργία ομάδων ή συνεταιρισμών καλλιεργητών, η τεχνογνωσία των ειδικών, ο καταμερισμός ειδικοτήτων, είναι από τις πιο βασικές προϋποθέσεις για να μπορέσουν οι καλλιεργητές να οργανώσουν σωστά την καλλιέργεια, την παραγωγή και την επεξεργασία – μεταποίηση, καθώς και τη διάθεση των προϊόντων.
Ένας αγρότης – καλλιεργητής δεν μπορεί να ανταποκριθεί μόνος του σε αυτή την πρόκληση», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ. βοτανολόγος- γεωπόνος ΑΠΘ Νίκος Σαμαρίδης, που συμμετείχε και συντόνισε τη συζήτηση «Καλλιέργεια, τυποποίηση και αξιοποίηση λειτουργικών προϊόντων πρωτογενούς τομέα».
«Τα παραδείγματα της αποτελεσματικής συνεργασίας είναι πολλά», λέει ο δρ. Σαμαρίδης, «μία ομάδα ενός γιατρού, ενός φαρμακοποιού, ενός γεωπόνου στην Κοζάνη ασχολείται με την επεξεργασία αιθέριων ελαίων. Στην Αμαλιάδα, έχουν φυτώριο ένας γεωπόνος, ένας τεχνολόγος γεωπόνος και μία οικονομολόγος, και μάλιστα συγγενείς, μια ιδιότητα που έχει τη δική της σημασία, ιδιαίτερα στη χώρα μας, όπου πολλοί είναι αυτοί που καλούνται να διαχειριστούν κοινές κληρονομιές».
«Στην Κρήτη, η μελέτη όλων των παραγόντων της καλλιέργειας – παραγωγής καλλωπιστικών φυτών (Πρωτέας), μετά από επισήμανση κάποιων λαθών, οδήγησε σε μια πολύ επιτυχημένη επιχειρηματική ανθοκομία στην Ιεράπετρα».
Σύμφωνα με τον δρ. Σαμαρίδη, ιδιαίτερα «η καλλιέργεια των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και των πολυδύναμων θαμνόφυτων, ελληνικών και εισαγόμενων, είναι πολύ σημαντική γιατί είναι με μηδενικό οικολογικό αποτύπωμα και υπηρετεί την αειφορία της φύσης».
Σε όλη τη χώρα πραγματοποιούνται εργαστήρια μετεκπαίδευσης-επιμόρφωσης, σεμινάρια, ημερίδες, όμως, τα κοστολόγια συμμετοχής είναι υψηλά και σύμφωνα με τον δρ. Σαμαρίδη πρέπει να γίνουν πιο προσιτά. Αναφορικά με τη χρησιμότητά τους, αναφέρει ότι «έχει πολύ μεγάλη σημασία να γίνεται καταγραφή του ντόπιου επιστημονικού προσωπικού, γεωπόνοι από τον ίδιο νομό να καθοδηγούν τους νέους αγρότες, με ειδική τεχνογνωσία.
Να μαθαίνουν για παράδειγμα, ότι τα αρωματικά φυτά χρειάζονται τις κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες, δηλαδή εύκρατο μεσογειακό κλίμα, εδαφικές εκτάσεις σε ημιορεινές ή ορεινές περιοχές. Να αποφεύγουν λάθη και αποτυχίες. Πρώτα, να γίνεται η επιλογή της περιοχής, να ακολουθούν η επιλογή του ντόπιου γεωπόνου και η επιλογή των φυτικών ειδών της καλλιέργειας. Στη συνέχεια, από τους συμμετέχοντες στην ομάδα, να γίνεται επιμερισμός των ευθυνών, οι γεωπόνοι να ηγούνται της καλλιέργειας, άλλοι συμμετέχοντες μετά από επιμόρφωση, να συμβάλλουν στην επεξεργασία, την τυποποίηση και την προώθηση των προϊόντων».
Πολύ σημαντική είναι επίσης η εκπαίδευση των υποψηφίων καλλιεργητών που θα ασχοληθούν με τις νέες καλλιέργειες.
Ο δρ. Σαμαρίδης προτείνει «να δημιουργηθούν επιδοτούμενα σεμινάρια, μέσω ΟΑΕΔ – ΕΕ, για ανέργους, και επιδοτούμενα χρηματοδοτικά προγράμματα, μέσω ΕΣΠΑ, για παραγωγή, εγκατάσταση και επεξεργασία δευτερογενών προϊόντων, πχ εξαγωγή αιθέριων ελαίων από αρωματικά φυτά που προσδίδουν υψηλή προστιθέμενη αξία στο αρχικό φυτικό προϊόν».
Τα παραπάνω αποτέλεσαν θέμα συζήτησης του 2ου συνεδρίου «Νέες Καλλιέργειες – προοπτικές και δυνατότητες», που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Μαρτίου, στο πρώην Δυτικό Αεροδρόμιο – Ελληνικό Αθηνών.
Το συνέδριο παρακολούθησαν άνθρωποι από όλη την Ελλάδα, όχι μόνο καλλιεργητές, αλλά και επιστήμονες όπως μηχανολόγοι, βιολόγοι, ηλεκτρονικοί κα, που λόγω των σπουδών τους μπορούν να προσφέρουν πολλά σε έναν τομέα που έχει ανάγκη τη γνώση και την ειδίκευση για να αναπτυχθεί.
Oι περισσότεροι από τους επισκέπτες του συνεδρίου ήθελαν να μάθουν τα πάντα για τις νέες καλλιέργειες, με στόχο να κάνουν ασφαλείς επιλογές, να μην κάνουν λάθη, να ελαχιστοποιήσουν το ενδεχόμενο μιας χαμένης επένδυσης,
Οι θεματικές ενότητες που συζητήθηκαν στο συνέδριο ήταν: «οι βιοδυναμικές καλλιέργειες (στέβια), τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά και θάμνοι (κράνια, μύρτιλος), τα φυτώρια πολλαπλασιαστικού υλικού (ελιές, ροδιά), οι προοπτικές – προώθηση και marketing παραγόμενων φυτικών προϊόντων, τα εναλλακτικά καύσιμα (βιοκαύσιμα-αγκινάρα), οι μικροκαλλιέργειες μανιταριών και σαλιγκαριών και η αγροτική επιχειρηματικότητα, νέες καλλιέργειες και μεσογειακή διατροφή».
Κύριοι ομιλητές – εισηγητές ήταν καθηγητές Πανεπιστημίου, ειδικοί ερευνητές του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ειδικοί επιστήμονες (βιοτεχνολόγοι, γεωπόνοι, εκπρόσωποι συνεταιρισμών αγροτών) από όλη την Ελλάδα (Λέσβο, Κρήτη, Πάτρα, Θεσσαλία, Μακεδονία, κ.α). Στην επιστημονική – οργανωτική επιτροπή συμμετείχαν ειδικοί επιστήμονες, όπως επιστημονικοί συνεργάτες του Ινστιτούτου ΕΚΕΦΕ-ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, του Ινστιτούτου ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ (π.ΕΘΙΑΓΕ), της ΠΕΝΑ (Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών), βοτανολόγοι – γεωπόνοι Α.Π.Θ.
