Με τα αγριόχορτα και τις τσουκνίδες που φύτρωναν στα εβραϊκά νεκροταφεία, όπως και με τα πουλιά, προσπαθούσαν να χορτάσουν την πείνα τους, κατά τη διάρκεια της Κατοχής (1941-1944), οι Θεσσαλονικείς, οι οποίοι βίωναν την καθημερινότητά τους ως έναν διαρκή αγώνα για την επιβίωση.
Για τη ζωή των Θεσσαλονικέων στην κατοχή, αλλά και για τις πρώιμες οικολογικές δράσεις στην πόλη του μεσοπολέμου και των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων, μίλησε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ιστορικός ερευνητής και συλλέκτης Μάνος Μαλαμίδης, με αφορμή τη συμμετοχή του στις εκδηλώσεις του GreenWave Festival.
«Με την είσοδο των Γερμανών κατακτητών στην πόλη, όλοι μουδιάζουν και τους παρακολουθούν εμβρόντητοι να μπαίνουν σε σπίτια σαν να ήταν δικά τους», αφηγείται ο κ. Μαλαμίδης.
«Η έλλειψη τροφίμων που ακολούθησε», συνεχίζει, «ανάγκασε τους Θεσσαλονικείς να πηγαίνουν στα εβραϊκά νεκροταφεία που εκτείνονταν από την Ευαγγελίστρια έως και το Γ’ Σώμα Στρατού και να κόβουν τα αγριόχορτα που φύτρωναν πάνω στους τάφους για να τα φάνε ενώ, παράλληλα, “εξαφανίστηκαν” τα σμήνη πουλιών που πετούσαν στην Άνω Πόλη».
Φυσικά, σύμφωνα με τον ερευνητή, ήταν συνεχείς οι πράξεις αντίστασης από την ΕΠΟΝ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το ΕΑΜ. «Μου έχουν διηγηθεί ότι ενώ γράφανε συνθήματα αντίστασης σε έναν τοίχο στην Ροτόντα, τους τελείωσε η μπογιά και αναγκάστηκαν να την …κατουρήσουν για να την αραιώσουν και να ολοκληρώσουν το έργο τους», λέει ο κ. Μαλαμίδης.
Η αστυφιλία και η αγάπη για τις εκδρομές
Παρέμβαση και για τις πρώιμες οικολογικές δράσεις στη Θεσσαλονίκη του μεσοπολέμου που ήταν οι εκδρομικοί, φυσιολατρικοί και ορειβατικοί σύλλογοι, έκανε επίσης ο κ. Μαλαμίδης, τονίζοντας ιδιαίτερα την αγάπη των πολιτών για τις εκδρομές στη φύση, παρά την έντονη αστυφιλία.
«Συσπειρώθηκαν γύρω από την ανάγκη να φύγουν εκτός πόλης και να δημιουργήσουν κοινωνικούς δεσμούς με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλοί σύλλογοι, με πλούσια δράση και εκδρομές σε όλη την Ελλάδα, με την ενθάρρυνση βέβαια της κυβέρνησης Μεταξά που κινούνταν στη λογική “ασχοληθείτε με τη φύση και όχι με την πολιτική”».
Σε μια προσπάθεια να γνωρίσουν και άλλοι το πλούσιο αρχείο του και να περιηγηθούν στην ιστορία της Θεσσαλονίκης, ο κ. Μαλαμίδης έχει δημιουργήσει στην οδό Γκαρμπολά 7, το Ιστορικό και Συλλεκτικό Αρχείο Θεσσαλονίκης, που λειτουργεί καθημερινά, από τις 11:30 έως τις 5 το απόγευμα, ενώ συγκεντρώνει και όλους τους διαδικτυακούς φίλους της ιστορίας στο facebook, στη σελίδα «ΜΝΗΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ».
Όσο για τον ίδιο, αυτοπροσδιορίζεται ως «ένας συλλέκτης ιδιώτης προς δημόσιο όφελος».
Ακολουθούν φωτογραφίες από το Ιστορικό και Συλλεκτικό Αρχείο Θεσσαλονίκης Μάνου Μαλαμίδη…
