Η «Δύναμη του πεπρωμένου» επιστρέφει μετά από 27 χρόνια στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Η εμβληματική όπερα του Τζουζέππε Βέρντι ανεβαίνει για πρώτη φορά στη σκηνή της Αίθουσας Σταύρος Νιάρχος στο ΚΠΙΣΝ, στις 26, 29 Ιανουαρίου & 2, 6, 9, 12, 15 και 18 Φεβρουαρίου 2025, σε μουσική διεύθυνση Πάολο Καρινιάνι και σκηνοθεσία Ροδούλας Γαϊτάνου, με τους Δημήτρη Πλατανιά, Τσέλια Κοστέα και Μαρσέλο Πουέντε στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Λίγες μόνο νότες από την Εισαγωγή της Δύναμης του πεπρωμένου αρκούν για να μεταδώσουν τη σαγήνη της ιταλικής όπερας και να αποκαλύψουν το μέγεθος της δημιουργικής μεγαλοφυΐας του Τζουζέππε Βέρντι. Το αριστούργημα του κορυφαίου συνθέτη των αντιθέσεων και του μέτρου είναι γεμάτο από μελωδικές άριες και ντουέτα, ενώ ισορροπεί θαυμαστά το δραματικό και το τραγικό στοιχείο με το κωμικό. Μαζί με τους τρεις βασικούς χαρακτήρες του έργου –τη Λεονόρα, τον αδελφό της Ντον Κάρλο και τον αγαπημένο της Ντον Αλβάρο–, η χορωδία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις εκτενείς σκηνές πλήθους.

Η «Δύναμη του πεπρωμένου» γράφτηκε σε μια εποχή που ο Βέρντι ήταν ήδη διάσημος και καταξιωμένος. Όπως στον Τροβατόρε και τον Ντον Κάρλο, έτσι και στη Δύναμη του πεπρωμένου ο συνθέτης βασίζεται σε ισπανικά θέματα, καθώς η Ισπανία αποτελεί μια διαχρονική πηγή έμπνευσής του. Βασίζεται στο θεατρικό Δον Άλβαρο ή Η δύναμη του πεπρωμένου του Άνχελ δε Σααβέδρα, αλλά αντλεί επίσης από το Στρατόπεδο του Βάλλενσταϊν, πρώτο μέρος της θεατρικής τριλογίας του Φρήντριχ Σίλλερ που ήταν αφιερωμένη στον στρατηγό Άλμπρεχτ φον Βάλλενσταϊν.

Η παραγγελία για το έργο αυτό δόθηκε στον Βέρντι από το Αυτοκρατορικό Θέατρο της Αγίας Πετρούπολης, όπου και τελικά η όπερα ανέβηκε στις 10 Νοεμβρίου 1862. Ακολούθησε σειρά από παρουσιάσεις σε όλο τον κόσμο, από τη Μαδρίτη και τη Βιέννη ως τη Νέα Υόρκη και το Μπουένος Άιρες, για τις οποίες ο Βέρντι διαρκώς επέφερε τροποποιήσεις στην παρτιτούρα. Το 1869, με νέα εισαγωγή και νέο φινάλε, η Δύναμη του πεπρωμένου παρουσιάστηκε στη Σκάλα του Μιλάνου με τεράστια επιτυχία. Με αυτή την αφορμή ο συνθέτης έδωσε στο έργο αυτήν που μέχρι σήμερα θεωρείται η οριστική του μορφή. Το 1882, ο συνθέτης υπογράφει την τελευταία και πιο απλουστευμένη έκδοσή του στα γαλλικά, ολοκληρώνοντας έτσι τη διαδικασία της δημιουργίας του έργου μετά από μια θυελλώδη περίοδο που κράτησε πάνω από δύο δεκαετίες και καθόρισε τη συνθετική του πορεία. Η όπερα, που αναφέρεται στη δύναμη της μοίρας και του πεπρωμένου, κρύβει μέσα της ένα δικό της πεπρωμένο – μια διαδρομή γεμάτη δυσκολίες, αποτυχίες, αλλαγές και θριάμβους.

Η ιστορία ξεκινά με τους ερωτευμένους Ντον Αλβάρο και Λεονόρα. Η Λεονόρα, παρότι γνωρίζει την αντίθεση του πατέρα της, του Μαρκησίου του Καλατράβα, για τον αγαπημένο της, είναι αποφασισμένη να φύγει μαζί του. Τα γεγονότα όμως παίρνουν άλλη τροπή όταν κατά λάθος ο Ντον Aλβάρο σκοτώνει τον Μαρκήσιο. Οι δυο εραστές αναγκάζονται να χωρίσουν, ενώ ο Ντον Κάρλο, ο αδελφός της, ορκίζεται να πάρει εκδίκηση για τον θάνατο του πατέρα του. Χρόνια μετά, ο Κάρλο και ο Αλβάρο συναντιούνται τυχαία, αγνοώντας ο ένας την πραγματική ταυτότητα του άλλου. Μετά από μια σειρά συγκλονιστικών γεγονότων, οι δύο άντρες συγκρούονται σε μια μονομαχία και ο Αλβάρο τραυματίζει θανάσιμα τον Κάρλο. Η Λεονόρα φτάνει για να φροντίσει τον αδελφό της, ο οποίος όμως τη μαχαιρώνει στην καρδιά.

Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά από την Εθνική Λυρική Σκηνή το 1954 στο παλιό Θέατρο Ολύμπια, σηματοδοτώντας την επιστροφή της στην ενεργό δράση μετά από πολύμηνη αναστολή της λειτουργίας της λόγω διακοπής της κρατικής επιχορήγησης. Ακολούθησαν δύο νέα ανεβάσματα: το 1970 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού και το 1981 στο νέο Θέατρο Ολύμπια, ενώ για τελευταία φορά η Δύναμη του πεπρωμένου παρουσιάστηκε από την ΕΛΣ στο Ηρώδειο το 1998.

Είκοσι επτά χρόνια μετά, η Δύναμη του πεπρωμένου επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή σε μια νέα εξαιρετικά φιλόδοξη παραγωγή, την οποία υπογράφει μια δημιουργική ομάδα παγκοσμίως καταξιωμένων συντελεστών.

Ταυτότητα παράστασης

26, 29 Ιανουαρίου & 2, 6, 9, 12, 15, 18 Φεβρουαρίου 2025
Ώρα έναρξης: 19.00 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος ΕΛΣ – Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Μουσική διεύθυνση: Πάολο Καρινιάνι
Σκηνοθεσία: Ροδούλα Γαϊτάνου
Σκηνικά, κοστούμια: Γιώργος Σουγλίδης
Κινησιολογία: Δήμητρα Καστέλλου
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος

Μαρκήσιος του Καλατράβα: Πέτρος Μαγουλάς
Λεονόρα: Τσέλια Κοστέα
Ντον Κάρλο ντι Βάργκας: Δημήτρης Πλατανιάς
Ντον Αλβάρο: Μαρσέλο Πουέντε
Πρετσιοζίλλα: Οξάνα Βόλκοβα
Πατήρ Γκουαρντιάνο: Πέτρος Μαγουλάς
Αδελφός Μελιτόνε: Γιάννης Γιαννίσης
Κούρρα: Ιωάννα-Βασιλική Κοράκη
Δήμαρχος: Γιώργος Παπαδημητρίου
Μαστρο-Τραμπούκο: Γιάννης Καλύβας
Χειρουργός: Μαξίμ Κλονόφσκι
Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, €35, €55, €60, €70, €90, €120
Φοιτητικό, παιδικό: €15
Περιορισμένης ορατότητας: €10
Προπώληση: Ταμεία ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ (2130885700, καθημερινά 9.00-21.00) & ticketservices.gr