Ο Σαίξπηρ εμπνεύσθηκε το τελευταίο ίσως έργο του «Τρικυμία» από το ναυάγιο του αγγλικού πλοίου «Θαλασσινή περιπέτεια» το 1601 στις Βερμούδες.Ένας ναυαγός,ο Τζόρνταν, έγραψε αργότερα τις εφιαλτικές του εμπειρίες προκαλώντας το ενδιαφέρον του κόσμου. Ο Σαίξπηρ με αφορμή το γάμο της πριγκίπισσας Ελισάβετ το 1613 -κόρης του βασιλιά Ιάκωβου του Α’ της Αγγλίας, για να τιμήσει τις γαμήλιες γιορτές κατά το έθιμο- έγραψε το «Τρικυμία».
Γράφει η Χαρά Κιούση
Ένα από τα δυσκολότερα πονήματα του ποιητή όπου με διάθεση ελπίδας, αισιοδοξίας και χιούμορ δένει με τόνο ηρεμίας και συμφιλίωσης τους πολεμοχαρείς ήρωές του.
Ο Σαίξπηρ βλέποντας τον θάνατο να πλησιάζει, τον εξευμενίζει μ’ αυτό το έργο που κινείται στα όρια της ονειροφαντασίας. Λυτρωμένος ο ίδιος από πάθη κι’ εσωτερικές φουρτούνες που γαλήνεψαν με την πείρα και την ωριμότητα, πλάθει με μεγαλοκαρδία και κατανόηση την πιο «υψηλή» μορφή ανθρώπου που κινείται σ’ έναν «εξαίσιο καινούργιο κόσμο» με την μαγεία του ονείρου.
Ο Πρόσπερτος, Δούκας του Μιλάνου που έλκεται από τη λευκή μαγεία, χάνει το δουκάτο του από τις ανέντιμες κινήσεις του αδελφού του Αντώνιο, βοηθούμενος από τον βασιλιά της Νάπολης Αλόνσο. Τότε καταφεύγει σ΄’ ένα ερημονήσι της Μεσογείου με την ανήλικη κόρη του Μαριάννα…
Εκεί ο Πρόσπερτος ελέγχει επί δώδεκα χρόνια τα στοιχεία της φύσης, τα ξωτικά και το αγαθό πνεύμα Άριελ. Ο ιθαγενής Κάλιμπαν -γιος μάγισσας και αφέντης του νησιού- βρίσκεται δεμένος με την μαγική δύναμη του Πρόσπερτου. Μια μέρα όλοι εκείνοι που με ύπουλο τρόπο του απέσπασαν την εξουσία, διέρχονταν με το βασιλικό καράβι από το νησί. Τότε ο Πρόσπερτος προκάλεσε τρικυμία και οι ναυαγοί βρέθηκαν στο έλεός του.
Η μεγαλοψυχία του όμως στο τέλος τους συγχωρεί. Καθώς είπε ο Σαίξπηρ «θεωρείται το έργο της συγγνώμης και της συνδιαλλαγής με τον κόσμο». «Τρικυμία» ένα δράμα σε πέντε πράξεις γραμμένο το 1611, ένα ποιητικό αντίο στο θεατρικό έργο του συγγραφέα που στο πρόσωπο του Πρόσπερτου κάνει την τελευταία του εξομολόγηση, επιστρέφοντας στον παράδεισο της παιδικής αγνότητας και του ονείρου. Γνωρίζοντας πως εξάντλησε τον δρόμο της αναζήτησης, δίχως φιλοσοφικό τρόπο ή κάποια αλληγορία αλλά επικαλούμενος ύψιστες αρετές «με ενάρετη δράση», απελευθερώνεται απ’ όσα τον είχαν υποτάξει.
Ο Παναγιώτης Κατσώλης κατέβαλε φιλότιμες προσπάθειες για να μας πάει σκηνοθετικά έξω από τη ρότα της απλής καθημερινής πλεύσης. Πιστεύω πως η μετάφραση με την χαλαρή απόδοση του λόγου στέρησε την ευχαρίστηση και την απόλαυση της ποιητικότητας. Ο σκηνοθέτης επιχειρεί να συνδέσει την μαγεία του ονείρου με την μαγεία του λόγου και τρεις ηθοποιοί σε πολλαπλούς ρόλους, χωρίς σκηνικά φυσικά λόγω κόστους, καταφέρνουν να αποδώσουν την ονειρική και απροσδιόριστη ατμόσφαιρα του έργου. Παρά τις όποιες εκτροπές και σκηνογραφικές ελλείψεις ένα τέτοιο έργο ασκεί από μόνο του μια γοητεία και ψυχική ανάταση. Εξάλλου είμαστε πλασμένοι από την ουσία των ονείρων όπως λέει ο Πρόσπερτος – Παναγιώτης Κατσώλης.
Μ’ ένα υποκριτικό σκωτσέζικο ντους ξεσηκώνει ανέμους, τρικυμίες, βουλιάζει καράβια και σώζει ναυαγούς. Νευρικός, φλύαρος, φωνακλάς, απότομος με τσιρίδες, είναι ένας άνθρωπος με αδυναμίες εκδικητικές που τελικά τις ξεπερνά. Συγκινητικός στον μονόλογό του όπου αποχωρίζεται την υπερφυσική του δύναμη. Πολύ καλές ήταν οι ερμηνείες της Ροζαλίας Μιχαλοπούλου και του Χριστόφορου Μπαρμπαγιάννη που έδωσαν στην παράσταση χαρούμενο ύφος.
Μουσικές του Βάϊου Πράπα μ’ έναν αδύναμο αέρα κύματος και χρωματισμό αγωνίας, όμορφη αερική και γήινη κίνηση, απλά κοστούμια, τρία σανιδένια τελάρα για σκηνικό και προπάντων υποκριτική ζέση, που κατάφερε ώστε να μεταφέρει στο κοινό την χαρά της ηθικής λύτρωσης. Οι θεατές κρατούν το μαγικό χειροκρότημα κι’ ελευθερώνουν τους χαρακτήρες της «Τρικυμίας», που ήδη έχει κοπάσει φέρνοντας την γαλήνη.
Συντελεστές
Μετάφραση/Σκηνοθεσία: Παναγιώτης Κατσώλης
Μουσική: Βάιος Πράπας
Επιμέλεια Κίνησης: Σοφία Καλπενίδου
Επιμέλεια Φωτισμών: Δημήτρης Μαλισσόβας
Παίζουν: Παναγιώτης Κατσώλης – Ροζαλία Μιχαλοπούλου – Χριστόφορος Μπαρμπαγιάννης.
Διαμόρφωση Σκηνικού Χώρου/Κοστούμια: Ο Θίασος
Βιντεοπροβολές/Teaser/Trailer: Έκτορας Σχηματαριώτης
Φωτογραφίες: Ναταλία Β.
Επιμέλεια Κομμώσεων/Μακιγιάζ: Πένυ Μαμμή
Σχεδιασμός Αφίσας: Ανδρέας Κουτσογιάννης – Αναστασία Πάσσαρη
Από 16 Απριλίου έως 29 Μαΐου
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.15
Θέατρο Άβατον (Ευπατριδών 3, Γκάζι – τηλ. :2103412689)
Τιμές Εισιτηρίων: Κανονικό 12 Ευρώ – Μειωμένο 8 Ευρώ – Ατέλειες 5 Ευρώ
Διάρκεια παράστασης: 95 ‘
* Αντί σκηνοθετικού σημειώματος
Η παράσταση αυτή είναι αφιερωμένη σε έναν άνθρωπο που λίγο γνώριζα και πολύ εκτιμούσα. Ήταν κατά τη γνώμη μου μεγάλο κομμάτι από το μέλλον του Ελληνικού Θεάτρου καθώς και μεγάλη ελπίδα τόσο υποκριτικά όσο και…συγγραφικά. Δυστυχώς η ελπίδα δεν πεθαίνει πάντα τελευταία. Στον Βαγγέλη Ρωμνιό.
Παναγιώτης Κατσώλης
