«Το δάνειο» του Τζόρντι Γκαλθεράν στο θέατρο του Νέου Κόσμου

Παρουσίαση θεατρικών παραστάσεων στο newsbeast.gr

29·01·2016 12:08

Τον Τζόρντι Γκαλθεράν τον γνωρίσαμε μέσα από το εκπληκτικό του έργο «Η μέθοδος Γκρόνχολμ».

Με το «Δάνειο» μας βάζει στο ιδιαίτερο γραφείο ενός Διευθυντή Τραπέζης υπεύθυνο για την έγκριση δανείων, όπου λίγο πολύ οι περισσότεροι σε χρόνο παρελθόντα έτυχαν ιδιαίτερης περιποίησης πολλαπλών τέτοιων διευκολύνσεων και παροτρύνσεων.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Τα πράγματα βεβαίως άλλαξαν κι’ ένας φουκαράς που βιώνει την κρίση στο πετσί του, προσπαθεί απεγνωσμένα να πάρει ένα ατομικό δάνειο 3.000 ευρώ. Ο τεχνοκράτης τραπεζικός ακολουθώντας τον κανονισμό αρνείται την έκδοσή του, καθ’ όσον ο αιτών δεν έχει ούτε τις ελάχιστες εγγυήσεις.

Δεν έχει κάποιους εγγυητές, κάποιο περιουσιακό στοιχείο για να το βάλει υποθήκη. Έτσι του προτείνει να ζητήσει δάνειο εκτός συστήματος, δηλαδή σε τοκογλύφους. Ο ανθρωπάκος που βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση προσπαθεί να τον πείσει να χρησιμοποιήσει την διαίσθησή του και να δεχθεί ως εγγύηση τον λόγο της τιμής του. Δυστυχώς όμως για την τράπεζα ο λόγος είναι μια αξία που δεν μετριέται σε Ευρώ. Ο απελπισμένος τότε καταφεύγει σε πρακτικές πρωτάκουστες, ανοίκειες και παράδοξες. Τον προειδοποιεί πως αν δεν τον διευκολύνει οικονομικά θα του «πηδήξει» την γυναίκα ή θα την πείσει να τον εγκαταλείψει. Κάπως έτσι συνεχίζεται αυτή η ταλαίπωρη διαδικασία καταλήγοντας σε τραγελαφικές καταστάσεις που καθρεφτίζουν την κατάρρευση των αξιών και τον υποβιβασμό της ανθρώπινης οντότητας στο σύγχρονο τραπεζοοικονομικό σύστημα.

Στο κείμενο του Τζόρντι Γκαλθεράν με την ξύλινη διαπραγματευτική του γλώσσα, λείπει η ζεστασιά του συναισθήματος. Η συχνή επανάληψη του λόγου κουράζει δίχως να προσθέτει κάτι καινούργιο, ένα στοιχείο που θα προξενούσε κάποια ιλαρότητα και γέλιο. Οι σκηνοθετικές συμπράξεις των Β. Θεοδωρόπουλου και Π. Δεντάκη επέτειναν την υπερβολή που υπάρχει στο έργο με την υπερκινητικότητα των ηθοποιών. Οι δυο ερμηνευτές, που διαθέτουν υποκριτικό «αντίκρυσμα», βάζουν βέβαια εγγυήσεις στο ‘Δάνειο», το ταλέντο τους.

Ο Μιχάλης Οικονόμου ως τεχνοκράτης με κομψή εμφάνιση υποβαθμίζει και απομυθοποιεί τους φτασμένους επαγγελματικά, που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στα του βίου τους. Από την υπέρμετρη αυτοπεποίθηση και βεβαιότητα που του παρέχει η επαγγελματική του επιτυχία μεταπίπτει στη μιζέρια, στην αυτοϋπομόνευση και τον απόλυτο εξευτελισμό. Ο «δεν ξέρεις με ποιον τα βάζεις, καθαρίζω μόνος μου, το μόνο που μένει σ’ ένα άνδρα είναι ο λόγος του» μεταβάλλεται σ’ ένα ανδρείκελο που η γυναίκα του τον εγκατέλειψε. Σ’ αυτή την δραματική του στιγμή, μια σκέτη καρικατούρα, επενδύει την ελπίδα του να την ξανακερδίσει, στον τιποτένιο επαίτη του δανείου, με αντάλλαγμα την ικανοποίησή της αιτήσεώς του.

Ο Γιάννης Σαρακατσάνης χτίζει τον ρόλο του Αντόνιο με πολύ μαεστρία. Το βλέμμα, η έκφρασή του, η στάση του ανακαλύπτουν έναν άνθρωπο που τα έχει χάσει όλα και διακινδυνεύει για μια υπογραφή την αξιοπρέπειά του. Ακολουθώντας όλες τις διαβαθμίσεις του κόλακα, του εκβιαστή, του χαζοχαρούμενου που φαντάζεται τον εαυτό του με «ιδιαίτερο χαρίσματα» και όταν τον βλέπουν οι γυναίκες πέφτουν σύξυλες, οργανώνει την ύπουλη στρατηγική του και παίζει με τα χαρτιά που διαθέτει.

Ο συγγραφέας εξ’ αρχής με πλάγιο τρόπο προϊδεάζει τον θεατή γι’ αυτό που θα ακολουθήσει στο τέλος. Παράλληλα δομεί την πλοκή, στην ουσία γύρω από τους φόβους των μελών της κοινωνίας και ιδιαιτέρως της οικογένειας, Κινητήρια δύναμη η γυναίκα – δάνειο και εγγύηση στον άνδρα – παρούσα στη σκηνή σε μια φωτογραφία και σε όλους σχεδόν τους διαπλεκόμενους διαλόγους μεταξύ των δυο ηρώων.

Τα κοστούμια αντιπροσωπεύουν την κοινωνική τάξη, που φωτίζεται εδώ από διακριτικό φωτισμό, Το σκηνικό είναι αντιπροσωπευτικό ενός σύγχρονου τραπεζικού γραφείου με ζεστά χρώματα.

Στο τραγούδι και τη μουσική του Φοίβου Δεληβοριά με Καταλανικά ηχοχρώματα, ποντάρει και μπλοφάρει η επικαιρότητα. Όλα «πομφόλυγες!».