«Επάγγελμα Πόρνη» της Λιλής Ζωγράφου στον Πολυχώρο Vault

Παρουσίαση θεατρικών παραστάσεων στο newsbeast.gr

13·11·2015 19:42

Παρακολουθώντας την παράσταση προβληματίζομαι με το πόσο παθητικοί και αδιάφοροι γινόμαστε με όσα συμβαίνουν γύρω μας. Κι’ ένας λόγος παραπάνω που το έργο γνωρίζει επιτυχία, είναι η βαθύτερη ανάγκη του πολίτη που εξαθλιώνεται καθημερινά, να διεκδικήσει τα βασικά του δικαιώματα.

Γράφει η Χαρά Κιούση

«Όχι, η επανάστασή μου, δεν θα στρεφόταν κατά του κατεστημένου και του συστήματός του, αλλά εναντίον εκείνων που το ανέχονται. Θα σκότωνα, θα τσάκιζα την κακομοιριά, την υποταγή, την ταπεινοφροσύνη. Η γη έτσι κι’ αλλιώς δε χωρά άλλους ταπεινούς και καταφρονεμένους. ‘Οπως δεν χωρά άλλα φερέφωνα».

Λόγια της Λιλής Ζωγράφου της αντισυμβατικής συγγραφέως κι’ αδούλωτης αγωνίστριας προς κάθε μορφή βίας, που το λογοτεχνικό της οδοιπορικό σηματοδοτεί την μεταπολίτευση στην πατρίδα μας. Με τις αυτοβιογραφικές ιστορίες «της Χούντας» από το βιβλίο «Επάγγελμα πόρνη», ο ‘Ενκε Φεζολλάρι σκηνοθετεί στο πρόσωπο της Αλεξάνδρας Παλαιολόγου, την Λιλή Ζωγράφου. Σε μια παράσταση εξομολόγηση και καταγγελτική διαμαρτυρία, ενός ανθρώπου που μεγάλωσε «όχι με γάλα αλλά με τυπογραφικό μελάνι».

Ένα πνεύμα ελεύθερο, φιλισοφημένο, δυνατό και τρυφερό που εξευτελίστηκε και καταρρακώθηκε από τις τακτικές των συνταγματαρχών. Στην πρώτη ιστορία τής «χούντας» στη συγγραφέα απαγορεύεται η έξοδος από την χώρα, λόγω πολιτικών φρονημάτων. Η γελοία πρόφαση ότι στο διαβατήριό της αναγράφεται ότι ασκεί το επάγγελμα της δημοσιογράφου, ενώ είναι ανενεργή καθώς της επιβλήθηκε με απαγόρευση, προκαλεί την σκωπτική της αντίδραση και περιφρόνηση. Έτσι αλλάζει εκουσίως το επάγγελμά της και ιδιογράφως το διορθώνει στα στοιχεία της με τραγελαφικές συνέπειες, καθ’ ό,τι ονομάζεται πλέον «Πόρνη ελευθερίων ηθών».

Στην δεύτερη προσωπική της ιστορία το 1973, παραμονή πρωτοχρονιάς, κάνει απόπειρα αυτοκτονίας για να βάλει τέλος στην υποτιμημένη ζωή της. Στην ιδιωτική κλινική «Κασταλία» στη Γλυφάδα όπου νοσηλεύεται, πέφτει θύμα βιασμού από τρεις νυχτερινούς φύλακες. Το σοκ που υφίσταται ξυπνά μέσα της «τον αντάρτη, τον ληστή, τον πειρατή κι’ ανοίγουνε τα μάτια της» στην αγάπη για την ζωή, κι’ εξαγριωμένη συγκρούεται με τους υπεύθυνους του νοσηλευτικού ιδρύματος.

Η Αλεξάνδρα Παλαιολόγου αναζητά ερμηνευτικά την συγγραφέα την σκιαγραφεί και την βρίσκει μέσα της. Με φόντο ένα τοίχο-πίνακα όπου αναρτώνται πρωτοσέλιδα εντύπων της εποχής που εξουτερότουν την υπερηφάνειά της, κι’ ένα βοηθητικό μικρόφωνο που προσδίδει οικουμενικότητα στη φωνή της, αποπνέει αέρα κοσμοπολίτικο με το κομψό της ντύσιμο. Η έντονη προσωπικότητά της εκφράζει καλλιέργεια, προβληματισμό πολιτικό, φιλελεύθερο πάθος, το ασυμβίβαστο αλλά και την επιλεγμένη μοναχικότητα. Με αυστηρό χιούμορ σαρκάζει τον παραλογισμό που θα την λυγίσει και από ορμητική μάχιμη θα την καταντήσει ανθρώπινο ράκος. Ώσπου να πιάσει ξανά στο χέρι το μολύβι και να καταγγείλει «την Ελλάδα που εκδίδεται συνειδητά και ασύνειδα. Ούτε ένας αθώος. Ανεύθυνος κανένας». Λόγια που λες και γράφτηκαν μόλις τώρα και τονίστηκαν με την μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη.

Η παράσταση είναι καλή, πιστεύω όμως ότι το διαρκώς βουρκωμένο βλέμμα της ερμηνεύτριας, σύμφωνα βέβαια με τις σκηνοθετικές οδηγίες, πρόδωσε την ανυπότακυη στάση ζωής της Λιλής Ζωγράφου.