«Το γαλάζιο του ουρανού» στο θέατρο Αλκμήνη

Παρουσίαση θεατρικών παραστάσεων στο newsbeast.gr

13·10·2015 20:46

O Georgre Bataille γράφει «το γαλάζιο του ουρανού», ένα βιβλίο «αντι-λογοτεχνικό που δεν έχει τίποτα το ανθρωπιστικό», λίγο πριν τον ισπανικό εμφύλιο. Οι μεσσιανικές εξαγγελίες και η άνοδος του φασισμού φέρνουν το συγγραφέα αντιμέτωπο με το τσουνάμι της ιστορίας.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Καθώς προοικονομεί τις τραγικές συνέπειες της ναζιστικής θηριωδίας, καταδεικνύει πως η οποιαδήποτε βία δολοφονεί τον ορθό λόγο και κατ’ επέκταση απολιτικοποιεί το άτομο. Παρουσιάζει τον έρωτα συνοδοιπόρο με την πολιτική και το θάνατο, την ηθική παρακμή, την έννοια του ιερού, την απουσία του θεού, το σαδομαζοχισμό, την ψυχοπαθολογία, την ψυχανάλυση. Με κυρίαρχους τον ερωτισμό και το αλκοόλ σε καταστροφικές συμπεριφορές, τοποθετεί τη θεματική δράση του έργου του κάπου ανάμεσα στο Λονδίνο, στο Παρίσι και τη Βαρκελώνη του 1935.

Ο Τρόπμαν ζει το υπαρξιακό του δράμα μέσα από μια ζωή ταραχώδη, έκλυτη και σε κραιπάλη αισθήσεων. Η βία της Ευρώπης βιάζει την αρμονία του υποσυνείδητου και το πνεύμα του αρρωσταίνει το σώμα του, «κομματιάζοντας την ύπαρξη σαν σάπια ύλη». Περιστοιχίζεται από γυναίκες σε μια πλημμυρίδα νοσηρών επιθυμιών, αδύναμος να ελέγχει τα συναισθήματά του. Κατά την ερωτική του πράξη «διαβαίνει μιαίνοντας και μαινόμενος» σπαραγμένα όντα.

Η Ντέρτυ έλκεται και γοητεύεται από την φθορά, η πάμπλουτη Ξενί προθυμοποιείται να τον βοηθήσει. Η Λαζάρ -η πιο ενδιαφέρουσα μορφή της πλοκής- εκφράζει την ουτοπία της λαϊκής εξέγερσης. Ανέραστη, απόμακρη κι απόκοσμη, αγωνίζεται και δραστηριοποιείται πολιτικά, συμβολίζοντας την ανάσταση κάθε επιθυμητού.

Ο σκηνοθέτης Γιώργος Βέττος που έκανε την διασκευή του έργου, το προσέγγισε με σεβασμό. Κάποιες αδυναμίες δεν εμπόδισαν την μετουσίωση του εφιαλτικού κόσμου των ηρώων σε σκηνική πράξη.

Η ακολασία, η νεκροφιλία και η ασελγής επιθυμία προς το συγκεκριμένο νεκρό πρόσωπο σοκάρει βασανιστικά το θεατή. Γίνεται αποδέκτης ενός αρρωστημένου ερωτισμού, ενός ζοφερού εκφυλισμού και αποκρουστικής πραγματικότητας, που όμως πρέπει να αντιμετωπίσει.

Στο ρόλο του Τρόπμαν, ο Γ. Στυλιανόπουλος εξωτερικεύει την επιθυμία του νευρωτικού μηδενιστή, τα προσωπικά και βαρβαρώδη του αδιέξοδα. Με κάποια υπερβολή ίσως, κυλιόμενος ανάμεσα στο αλκοόλ και στις ερωτικές διαστροφές, παγιδευμένος στην επιλεκτική του αδιαφορία και μη συμμετοχή στα πολιτικά, είναι η προσωποποίηση της αρρώστιας και του σωματικού πόνου. Πόνου που εκφυλίζει το πνεύμα καθώς εκείνο χάνει κάθε εσωτερική ικμάδα και ομορφιά, οδηγώντας στην φθορά και στον φόβο του θανάτου που πλανάται σφαιρικά πάνω από την Ευρώπη.

Ο Τρόπμαν για να νικήσει αυτόν τον φόβο στρέφεται λανθασμένα στο Διονυσιασμό, μεταβάλλοντας την ευδαιμονία σε εκμηδενιστικό κίνδυνο. Τότε καθώς εντείνεται η επιθανάτια αγωνία και τον διαπερνά η ενοχή, το όραμα του καθαρού γαλάζιου ουρανού κάνει εντονότερο τον επιθυμητό ζόφο του θανάτου και την ναζιστική απειλή, που αποπροσανατολίζει την οικουμένη.

Στη σκηνή ένα βάθρο-κρεβάτι ηδονής και μια μπανιέρα τονίζουν την έλξη των ηρώων, ανθρώπων ξεπεσμένων που αποκαρδιώνουν ο ένας τον άλλον προς τη λύτρωση του θανάτου, το ξέσπασμα της μουσικής από τα πλήκτρα του πιάνου επί σκηνής, καθώς και η στρατιωτικής ακρίβειας αυστηρές κινήσεις των ηθοποιών παραπέμπουν στο αυταρχικό καθεστώς της εποχής. Η παράσταση αν και αρχικά ήταν αρκετά συγκεχυμένη, τελικά κατάφερε να κάνει το ατομικό, συλλογικό και να αναζητήσουμε το γαλάζιο του ουρανού που υπήρχε παρά την βροχή, στον αττικό ουρανό.

Η ταυτότητα της παράστασης

Διασκευή/Σκηνοθεσία: Γιώργος Βέττος

Σκηνογραφία: Γιώργος Θεοδοσίου

Ενδυματολογική επιμέλεια: Δοσούλα Μαργαρίτα

Φώτα: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου

Φωτογραφία: Γιάννης Πρίφτης

Κίνηση-Χορογραφίες: Γιώργος Βέττος

Πρωτότυπη Μουσική: Τάσος Σωτηράκης

Βοηθός Σκηνοθέτη: Γεωργία Κατσανού

Παίζουν: Αθηνά Κουτσιανούλη, Ξανθή Γεωργίου, Αγγελική Μαραθιά, Δων Χριστοδούλου, Τάσος Σωτηράκης, Γιώργος Στυλιανόπουλος, Κωνσταντηνιά Δήμου, Γιώργος Λαμπρόπουλος

Promo video: Ανδρέας Σταυρόπουλος

Παραγωγή: One Night Art