Τουλάχιστον 48 πολίτες και αστυνομικός σκοτώθηκαν προχθές Τετάρτη (30/8) στην Γκόμα, κατά τη διάρκεια επιχείρησης του στρατού για να εμποδιστεί διαδήλωση εναντίον της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στη ΛΔ Κονγκό, σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο των ένοπλων δυνάμεων της αφρικανικής χώρας το οποίο μπόρεσε να συμβουλευτεί το Γαλλικό Πρακτορείο χθες Πέμπτη.
Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό, που επιβεβαίωσαν πως είναι αυθεντικό πηγές του AFP στον στρατό και στην υπηρεσία πληροφοριών, ο απολογισμός της προχθεσινής επιχείρησης σε αυτή την περιοχή, όπου μαίνονται βίαια επεισόδια, ανέρχεται σε «48 νεκρούς» και «75 τραυματίες» στις τάξεις των διαδηλωτών, ενώ σκοτώθηκε επίσης αστυνομικός.
Το κείμενο διευκρινίζει πως «κατασχέθηκαν κάποια μαχαίρια» και συνελήφθησαν 168 άνθρωποι, «ανάμεσά τους ο γκουρού» Εφρέμου Μπισίμουα, της σέκτας «φυσική ιουδαϊκή και μεσσιανική πίστη προς τα έθνη», οργανωτής της απαγορευμένης διαδήλωσης.
Σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησε χθες βράδυ (31/8), η κυβέρνηση στην Κινσάσα έκανε λόγο για «43 νεκρούς, 56 τραυματίες και 158 προσαχθέντες, συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη σέκτας».
Πρόσθεσε πως υποστηρίζει την «έρευνα που διενεργείται» από τις στρατιωτικές αρχές για να «αποδοθούν ευθύνες» και «οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους στη δικαιοσύνη».
Σε δυο βίντεο που τραβήχτηκαν στην Γκόμα και έχουν γνωρίσει ήδη μεγάλη διάδοση σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, διακρίνονται στρατιωτικοί, με στολές επίλεκτης μονάδας, να φορτώνουν περίπου δέκα πτώματα στην καρότσα στρατιωτικού φορτηγού. Αιμόφυρτα πτώματα κείτονται στο έδαφος.
«Ο αριθμός των θυμάτων του μακελειού που διαπράχθηκε από τον στρατό εναντίον άοπλων πολιτών που απαιτούσαν την αποχώρηση της MONUSCO (σ.σ. της ειρηνευτικής αποστολής των Ηνωμένων Εθνών στη ΛΔ Κονγκό) χθες (Τετάρτη) στην Γκόμα πλησιάζει τους πενήντα», ανέφερε το κίνημα Αγώνας για την Αλλαγή (Lutte pour le changement, LUCHA), που ιδρύθηκε στην Γκόμα και είναι ενεργό σε όλη τη χώρα, μέσω X (του πρώην Twitter).
«Άλλα πτώματα μεταφέρθηκαν και κρύφτηκαν σε στρατιωτικό νοσοκομείο στη βάση Κατίντο», στο κέντρο της πόλης, πρόσθεσε.
Στόχος της δυσαρέσκειας
Στέλεχος του κινήματος Λούτσα, ο Μπιενβενί Ματούμο, κατήγγειλε σε βίντεο που έστειλε στο Γαλλικό Πρακτορείο το «μακελειό» με θύματα «πάνω από 50 άμαχους».
Άλλος αγωνιστής για τη δημοκρατία, ο Τζακ Σινζαχέρα, κατηγόρησε τον στρατό ότι έκανε «έφοδο στον ραδιοφωνικό σταθμό» της σέκτας, όπου «σκότωσε την παρουσιάστρια και τους πέντε προσκεκλημένους της», προτού «πάει στην εκκλησία και τουφεκίσει 56 ανθρώπους». Οι δυο ακτιβιστές απαίτησαν να διενεργηθούν ανεξάρτητες έρευνες για τις σφαγές.
«Οι κονγκολέζικες δυνάμεις ασφαλείας πυροβόλησαν και σκότωσαν δεκάδες διαδηλωτές και τραυμάτισαν δεκάδες άλλους» και επίσης «συνέλαβαν αρκετές δεκάδες ανθρώπους», τόνισε η μη κυβερνητική οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) χθες βράδυ.
Μέλη του στρατού της ΛΔ Κονγκό «φαίνεται πως άνοιξαν πυρ στο πλήθος για να εμποδίσουν διαδήλωση, που είναι εξαιρετικά βάρβαρος τρόπος επιβολής μιας απαγόρευσης», σχολίασε ο Τόμας Φέσι, ο κύριος ερευνητής για τη χώρα της Αφρικής σε αυτή την αμερικανική ΜΚΟ υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το HRW έκρινε εξάλλου ότι «οι ανώτεροι αξιωματικοί του στρατού που διέταξαν τη χρήση παράνομης θανατηφόρας βίας θα έπρεπε να απαλλαγούν από τα καθήκοντά τους, να διεξαχθούν έρευνες σε βάρος τους και να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους στο πλαίσιο δημόσιων και δίκαιων δικών».
Τα βίαια επεισόδια εγγράφονται στη σειρά επιθέσεων και διαδηλώσεων εναντίον της αποστολής του ΟΗΕ στη ΛΔ Κονγκό, που έχει κατηγορηθεί για αναποτελεσματικότητα στον αγώνα εναντίον των ένοπλων οργανώσεων.
Τον Ιούλιο του 2022, σε πόλεις των επαρχιών Βόρειο Κίβου και Νότιο Κίβου, διαδηλωτές επιτέθηκαν σε εγκαταστάσεις της MONUSCO. Σύμφωνα με τις αρχές, 36 άνθρωποι, ανάμεσά τους 4 κυανόκρανοι, σκοτώθηκαν.
Στις αρχές Αυγούστου, ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες ανέφερε σε έκθεσή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας πως η MONUSCO έχει εισέλθει στην «τελική της φάση» παρά το ότι καταγράφεται «χειροτέρευση» της κατάστασης.
«Οι περιφερειακές εντάσεις επιδεινώνονται περαιτέρω», «η ανθρωπιστική κατάσταση έχει χειροτερέψει πολύ», «εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες εκτοπίζονται εξαναγκαστικά», σημείωνε ο Αντόνιο Γκουτέρες.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η MONUSCO «παραμένει ένας από τους στόχους της δυσαρέσκειας και της απόγνωσης του πληθυσμού», που της προσάπτει «πως δείχνει παθητικότητα».
Αφορμή συσπάσεων και λαϊκιστικού λόγου στη ΛΔ Κονγκό, η οριστική αποχώρηση της αποστολής του ΟΗΕ βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων για το μέλλον της πελώριας χώρας εδώ και χρόνια.
Τον Σεπτέμβριο του 2022, επισκεπτόμενος τη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ο πρόεδρος Φέλιξ Τσισεκέντι δήλωνε κατά τη διάρκεια συνέντευξης που είχε παραχωρήσει στο France 24 ότι μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου του 2023 –στις οποίες θα διεκδικήσει την επανεκλογή του– «πιστεύω πως δεν θα υπάρχει πλέον λόγος να παραμείνει η MONUSCO».
Η επαρχία Βόρειο Κίβου, που γειτονεύει με τη Ρουάντα και την Ουγκάντα, βρίσκεται στην καρδιά των ένοπλων συγκρούσεων που δεν έχουν σταματήσει εδώ και τριάντα χρόνια στην ανατολική ΛΔ Κονγκό, με επανειλημμένες εξεγέρσεις κι αλλεπάλληλες ανθρωπιστικές τραγωδίες.
