Ως «αποτυχημένη προσπάθεια» να εμφανιστεί ως ουδέτερος παράγοντας αξιολογείται από τη Δύση η κίνηση της Κίνας να καταθέσει στη διεθνή κοινότητα μια πρόταση 12 σημείων για την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, ένα χρόνο μετά την εισβολή της Ρωσίας. ΝΑΤΟ και ΕΕ απέρριψαν το σχέδιο, υπογραμμίζοντας το ρόλο του Πεκίνου ως στενού συμμάχου της Μόσχας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, δήλωσε πως οι κινεζικές εταιρείες παρέχουν ήδη «μη πολεμική» βοήθεια στη Ρωσία, αλλά επανέλαβε πως υπάρχουν ενδείξεις ότι η Κίνα εξετάζει να στείλει και όπλα, αν και το Πεκίνο διαψεύδει αυτόν τον ισχυρισμό.
Η Ναμπίλα Μασράλι, εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδια για θέματα εξωτερικής πολιτικής, σημείωσε πως «η θέση της Κίνας όπως αυτή εκφράζεται στο κείμενο “περί νόμιμων συμφερόντων και ανησυχιών για την ασφάλεια” των εμπλεκόμενων, αποτελεί επί της ουσίας μια δικαιολογία για την παράνομη εισβολή της Ρωσίας και θολώνει τους ρόλους επιτιθέμενου και αμυνόμενου».
«Το έγγραφο θέσεων δεν λαμβάνει υπόψη ποιος είναι ο επιτιθέμενος και ποιος είναι το θύμα ενός παράνομου και επιθετικού πολέμου», συνέχισε, χαρακτηρίζοντας το κινεζικό κείμενο προτάσεων ως «επιλεκτικό και ανεπαρκές σχετικά με τις επιπτώσεις του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας».
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, τόνισε πως η στάση της Κίνας είναι κάθε άλλο παρά ουδέτερη. «Δεν πρόκειται για ένα ειρηνευτικό σχέδιο αλλά για κάποιες γενικές αρχές. Αυτές τις αρχές πρέπει να τις βλέπουμε σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και αυτό το πλαίσιο είναι ότι η Κίνα έχει ήδη πάρει θέση υπέρ της μιας πλευράς υπογράφοντας για παράδειγμα μια συμφωνία “απεριόριστης φιλίας” ακριβώς πριν από την εισβολή» στην Ουκρανία, σημείωσε και πρόσθεσε με νόημα: «Ασφαλώς θα εξετάσουμε τις θέσεις της, θα τις δούμε με δεδομένο ότι η Κίνα έχει πάρει ήδη το μέρος της μιας πλευράς».
Επιφυλακτική ήταν η αντίδραση του Βερολίνου. Ο ομοσπονδιακός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ χαρακτήρισε «αμφίβολο» το εάν το Πεκίνο επιθυμεί πράγματι να διαδραματίσει έναν τόσο εποικοδομητικό ρόλο, ενώ ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος χαρακτήρισε «καλό» το γεγονός ότι η κινεζική κυβέρνηση τάσσεται ξεκάθαρα κατά της χρήσης πυρηνικών όπλων, επισήμανε ωστόσο ότι «λείπουν σημαντικά στοιχεία» από την πρόταση, όπως η αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, έλαβε επίσης μέρος στην ομοβροντία κατά της Κίνας. «Δεν έχει μεγάλη αξιοπιστία», είπε για το Πεκίνο, μιλώντας σε δημοσιογράφους σχετικά με τις προτάσεις που κατέθεσε η Κίνα. «Δεν μπόρεσαν ούτε να καταδικάσουν την παράνομη εισβολή στην Ουκρανία», ανέφερε και τόνισε κινούμενος στη γραμμή των ΗΠΑ πως «υπάρχουν ενδείξεις ότι η Κίνα μπορεί να σχεδιάζει και να εξετάζει να παράσχει στρατιωτική βοήθεια στη Ρωσία». Συμπλήρωσε ωστόσο πως κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί μέχρι σήμερα.
Πυρά σε ΗΠΑ, «άνοιγμα» σε ΕΕ από το Πεκίνο
Από την πλευρά της η Κίνα, όπως σημειώνει το Politico, φαίνεται πως κινείται σε δύο κατευθύνσεις όσον αφορά στις σχέσεις με τη Δύση: Φιλοδοξεί να βελτιώσει τους δεσμούς της με την Ευρώπη, ενώ ενισχύει την κριτική στις ΗΠΑ. Ενδεικτική είναι η στάση της εκπροσώπου του υπ. Εξωτερικών, Χούα Τσουνγίνγκ, που κατηγόρησε δημόσια τις ΗΠΑ ότι επωφελήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Αντίθετα ο Γουάνγκ Λουτόνγκ, επικεφαλής ευρωπαϊκών υποθέσεων του υπ. Εξωτερικών της Κίνας, απηύθυνε έκκλησή στην ΕΕ. «Η Κίνα είναι πρόθυμη να καταβάλει κοινές προσπάθειες με την ΕΕ και να συνεχίσει να διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο στην Ουκρανία», έγραψε σε μήνυμά του στο Twitter.
Κίεβο: Προσοχή στην Κίνα, θέλει να διασπάσει τη Δύση
Σφοδρά πυρά κατά του Πεκίνου εξαπέλυσε και η Ουκρανία, παρότι ένα 24ωρο νωρίτερα ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε επιχειρήσει ένα άνοιγμα – φιλίας προς το Πεκίνο εκφράζοντας την επιθυμία να συναντηθεί με τον κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ουκρανικού Κοινοβουλίου χαρακτήρισε τη θέση της Κίνας «υποκριτική». «Η πρόταση τα Κίνας θυμίζει πολύ την υποκριτική σοβιετική ρητορική του “πολέμου για την ειρήνη”», δήλωσε και πρόσθεσε: «(σ.σ. το σχέδιο) είναι ένα σύνολο κενών συνθημάτων και δεν υποστηρίζεται από συγκεκριμένες λεπτομέρειες, ούτε από κάποιο μηχανισμό εφαρμογής».
Ζήτησε επίσης από την Ευρώπη να μην ενδώσει στην «επίθεση γοητείας» της Κίνας, που επιδιώκει να διασπάσει την ενότητα της Δύσης για βοήθεια στην Ουκρανία. «Τόσο η Κίνα, όσο και η Ρωσία προσπαθούν να διασπάσουν την ΕΕ και τις ΗΠΑ και να υπονομεύσουν τη διατλαντική αλληλεγγύη», τόνισε χαρακτηριστικά σχολιάζοντας στο Politico την κινεζική πρόταση. «Είναι πολύ επικίνδυνο», είπε.