Ο πρόεδρος της Υεμένης Αμπντ Ράμπο Μάνσουρ Χάντι πίεσε χθες Παρασκευή τους σιίτες αντάρτες να αποσυρθούν από την πρωτεύουσα Σανάα, την οποία ελέγχουν από την προηγούμενη Κυριακή, και τους κατηγόρησε εμμέσως ότι δεν σέβονται τη συμφωνία ειρήνευσης που συνήφθη την ίδια ημέρα.
Οι ένοπλοι αντάρτες Ανσαρουλάχ ή Χούτι είχαν περικυκλώσει τη Σανάα από τον προηγούμενο μήνα και τελικά την Κυριακή κατάφεραν να την θέσουν υπό τον έλεγχό τους χωρίς αντίσταση από τις κυβερνητικές δυνάμεις.
Στις βίαιες συγκρούσεις μεταξύ των Χούτι και των σουνιτών αντιπάλων τους του κόμματος αλ Ίσλαχ, οι οποίοι είχαν την υποστήριξη και του κυβερνητικού στρατού, έχουν χάσει μέχρι στιγμής τη ζωή τους 270 άνθρωποι.
Οι Χούτι λένε ότι εκπροσωπούν τους Ζαΐντ, ένα παρακλάδι των σιιτών, που αποτελούν πλειοψηφία στον νότο και αντιστοιχούν περίπου στο 30% των 25 εκατομμυρίων κατοίκων της Υεμένης. Από την άλλη πλευρά βρίσκεται μια συμμαχία σουνιτών και φυλάρχων τους οποίους ενώνουν μερικοί ανώτεροι αξιωματικοί του στρατού και κάποιες από τις μεγαλύτερες οικογένειες της χώρας.
Οι μάχες σταμάτησαν μετά την υπογραφή την Κυριακή μιας συμφωνίας ειρήνευσης για την οποία μεσολάβησε ο απεσταλμένος του ΟΗΕ Τζαμάλ Μπενόμαρ.
«Η εφαρμογή αυτής της συμφωνίας προϋποθέτει την αναγνώριση της πλήρους εξουσίας του Κράτους σε όλη την επικράτεια […], και κατά κύριο λόγο στην πρωτεύουσα Σανάα, αλλά και την επαναφορά (στον κρατικό έλεγχο) όλων των ιδρυμάτων και όλων των όπλων που λεηλατήθηκαν», δήλωσε ο Χάντι σε ομιλία του με την ευκαιρία της 52ης επετείου από την ανακήρυξη της Δημοκρατίας.
Αφού εισέβαλαν στη Σανάα, οι σιίτες αντάρτες έθεσαν υπό τον έλεγχό τους πολλά δημόσια κτίρια και στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Έκτοτε έχουν σημειωθεί επιθέσεις εναντίον της περιουσίας ιδιωτών, αλλά και λεηλασίες οι οποίες αποδίδονται στους αντάρτες και τους υποστηρικτές τους.
«Το ξεκαθάρισμα λογαριασμών και οι πράξεις εκδίκησης δεν μπορούν να χτίσουν ένα κράτος», υπογράμμισε ο Χάντι απευθυνόμενος στους Χούτι, που έχουν ξεκινήσει το κίνημα διαμαρτυρίας τους στο όνομα της μάχης κατά της διαφθοράς για την οποία κατηγορούν την κυβέρνηση.
Χιλιάδες υποστηρικτές των Ανσαρουλάχ συγκεντρώθηκαν και πάλι χθες με την ευκαιρία της προσευχής της Παρασκευής στον κύριο καταυλισμό τους στον δρόμο προς το αεροδρόμιο της Σανάα, όπου ένας ιμάμης χαιρέτισε «τη νίκη» της σιιτικής εξέγερσης.
Σιίτες αντάρτες περιπολούν πολλές συνοικίες στο βόρειο τμήμα της πρωτεύουσας, όπου βρίσκεται η πλειονότητα των κυβερνητικών και δημόσιων κτιρίων. Αντίθετα πολύ λίγοι Χούτι βρίσκονται στο νότιο τμήμα της Σανάα, ενώ είναι εντελώς απόντες από την περιοχή που βρίσκεται το προεδρικό μέγαρο.
Στη χθεσινή του ομιλία ο Χάντι υπερασπίστηκε τη συμφωνία που σύναψε με τους σιίτες, χωρίς να εξηγήσει την πτώση χωρίς καμία αντίσταση της Σανάα. «Φανήκαμε επιεικείς με εκείνους τα προσωπικά συμφέροντα των οποίων προέχουν (από το συμφέρον) της πατρίδας […], που απαρνήθηκαν τις ευθύνες και τις δεσμεύσεις τους», είπε.
Ο Χάντι αναφερόταν κυρίως στους υποστηρικτές του πρώην προέδρου της Υεμένης Άλι Αμπντάλα Σάλεχ, οι οποίοι έχουν συνταχθεί με τους σιίτες αντάρτες.
Αν και ο Χάντι διόρισε την Τρίτη δύο συμβούλους, έναν εκπρόσωπο των σιιτών ανταρτών και έναν που εκπροσωπεί το αυτονομιστικό κίνημα των κατοίκων του νότου, όπως όριζε η ειρηνευτική συμφωνία, δεν έχει ακόμη διορίσει νέο πρωθυπουργό, κάτι που αναμένεται να γίνει την Τετάρτη.
Η συμφωνία πρέπει να εφαρμοστεί «χωρίς δισταγμό», ώστε η Υεμένη να μπορέσει να προοδεύσει και να γίνει «ένα σύγχρονο κράτος, βασισμένο στη δικαιοσύνη, την ισότητα και τη σύμπνοια», υπογράμμισε ο Χάντι.
Στο μεταξύ οι ΗΠΑ κάλεσαν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν την Υεμένη και ανακοίνωσαν ότι μειώνουν το προσωπικό στην πρεσβεία τους εξαιτίας της πολιτικής αναταραχής και των φόβων για μια πιθανή στρατιωτική κλιμάκωση της κατάστασης.
Η Ουάσινγκτον είχε ανακοινώσει την προσωρινή αναστολή της λειτουργίας της πρεσβείας της στη Σανάα τον Μάιο έπειτα από μια σειρά επιθέσεων εναντίον ξένων πολιτών από την αλ Κάιντα.