Βασανιστήρια εξακολουθούν ακόμη να γίνονται σε χώρες που υπέγραψαν τη Συνθήκη Κατά των Βασανιστηρίων πριν 26 χρόνια, δήλωσε χθες ο Κλαούντιο Γκρόσμαν, πρόεδρος της επιτροπής του ΟΗΕ η οποία είναι επιφορτισμένη με την επίβλεψη της εφαρμογής της.

Ο κόσμος, είπε ο Γκρόσμαν, πολύ απέχει από το να επιτύχει το στόχο της εξάλειψης των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης μεταχείρισης, όπως καλούσε το κείμενο της διεθνούς συμφωνίας η οποία υπεγράφη το 1984.

«Η απόλυτη απαγόρευση των βασανιστηρίων. . . δεν είναι ακόμα πραγματικότητα σε πολλά κράτη που έχουν κυρώσει τη συνθήκη», σημείωσε στο περιθώριο συναντήσεων με ανώτατα στελέχη οργανώσεων προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην έδρα των ΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Η συνθήκη απαγορεύει τα βασανιστήρια υπό οποιεσδήποτε συνθήκες–περιλαμβανομένης της διεξαγωγής πολέμων ή του ξεσπάσματος εσωτερικών συγκρούσεων. Το κείμενο απαγορεύει, παράλληλα, την απέλαση σε χώρες όπου υπάρχει κίνδυνος τα πρόσωπα που εκδίδονται να υποστούν βασανιστήρια και απαγορεύει τη χρήση βασανιστηρίων για να αποσπώνται πληροφορίες στο πλαίσιο δικών.

Η Επιτροπή Κατά των Βασανιστηρίων μελετά κάθε χρόνο εκθέσεις των χωρών που έχουν κυρώσει τη Συνθήκη σχετικά με την εφαρμογή της. Σύμφωνα με τον Γκρόσμαν, 32 από τις 147 χώρες που την έχουν εγκρίνει ακόμα δεν έχουν υποβάλλει εκθέσεις ως όφειλαν για το 2010.

Η Επιτροπή εξέφρασε «λύπη» για το γεγονός ότι οι 64 από τις 147 αυτές χώρες απορρίπτουν την αρμοδιότητά της να εξετάσει καταγγελίες ανθρώπων ότι υπέστησαν βασανιστήρια σ’ αυτές.

Οι καταγγελίες αποτελούν «σημαντικό εργαλείο» για την ακριβή απεικόνιση της εφαρμογής –ή μη– της Συνθήκης, κι επιτρέπουν στα θύματα να παρουσιάζουν γεγονότα σχετικά με τις υποθέσεις τους στην διεθνή κοινότητα, τόνισε ο Γκρόσμαν.

Η Επιτροπή έκρινε εφέτος ότι η απέλαση ανθρώπων σε χώρες όπου κινδυνεύουν να υποστούν σεξουαλική βία αποτελεί παραβίαση της Συνθήκης. Σύμφωνα με τον Γκρόσμαν, η Συνθήκη έχει «εξελισσόμενη δικαιοδοσία».

Ο Γκρόσμαν είναι καθηγητής στη νομική σχολή Ουάσινγκτον του Αμερικανικού Πανεπιστημίου και μέλος της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Ανάμεσα στις 147 χώρες που έχουν κυρώσει τη συνθήκη περιλαμβάνονται και τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ–οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία και η Βρετανία.