Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ο αυτοανακηρυχθείς πρωταθλητής του Brexit, νίκησε με νοκ-άουτ τους αντιπολιτευόμενους Εργατικούς στις βρετανικές βουλευτικές εκλογές, σύμφωνα με το exit poll που έδειξε ότι κέρδισε χθες, Πέμπτη, την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία που είναι απαραίτητη για να παραμείνει στην εξουσία και να προωθήσει τη συμφωνία του Brexit την οποία διαπραγματεύθηκε με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ακολουθούν τα σενάρια για τις εξελίξεις:
Επιτέλους το Brexit!
Το Συντηρητικό Κόμμα του Μπόρις Τζόνσον επικέντρωσε ολόκληρη την προεκλογική εκστρατεία του στην υπόσχεση να αποχωρήσει επιτέλους το Ηνωμένο Βασίλειο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τριάμισι χρόνια μετά το δημοψήφισμα του Ιουνίου 2016, στο οποίο το 52% των Βρετανών ψήφισε υπέρ του Brexit.
Ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος ανέβηκε στην εξουσία τον Ιούλιο, είχε αποτύχει να υιοθετηθεί η συμφωνία διαζυγίου την οποία διαπραγματεύθηκε με τις Βρυξέλλες, καθώς δεν είχε την πλειοψηφία στη Βουλή των Κονοτήτων, που στο ζήτημα αυτό είναι τόσο διχασμένη όσο και η χώρα.
Καθώς τώρα φαίνεται πως θα αποκτήσει μια πλειοψηφία βουλευτών οι οποίοι έχουν όλοι δεσμευθεί να εγκρίνουν τον συμβιβασμό, θα μπορέσει, εφόσον επιβεβαιωθεί το exit poll, να τους υποβάλει τη συμφωνία πριν από τις χριστουγεννιάτικες διακοπές του κοινοβουλίου, ώστε το Brexit να μπορέσει να πραγματοποιηθεί στις 31 Ιανουαρίου, έπειτα από τρεις αναβολές.
Η λεπτομερής εξέταση του κειμένου δεν αναμένεται πάντως να αρχίσει παρά στις αρχές Ιανουαρίου στη Βουλή των Κοινοτήτων και μετά στη Βουλή των Λόρδων, που αποτελείται από μη αιρετά μέλη. Για να τεθεί σε ισχύ, η συμφωνία πρέπει επίσης να επικυρωθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η συμφωνία αποχώρησης προβλεπει τους όρους του διαζυγίου ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ έπειτα από 47 χρόνια ενός πολυτάραχου γάμου, σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των πολιτών και τον σεβασμό των οικονομικών δεσμεύσεων. Προβλέπει επίσης μια μεταβατική περίοδο μέχρι το τέλος του 2020 και διευθετεί το πρόβλημα του συνόρου ανάμεσα στη βρετανική επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, μέλος της Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το κείμενο συνοδεύεται από μια πολιτική δήλωση που καθορίζει το περίγραμμα της μελλοντικής σχέσης ανάμεσα στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Εμπορικές διαπραγματεύσεις
Το Brexit δεν θα αλλάξει τίποτε άμεσα λόγω της μεταβατικής περιόδου, στη διάρκεια της οποίας οι Βρετανοί θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν τους ευρωπαϊκούς κανόνες και να επωφελούνται απ’ αυτούς, ώστε να αποφευχθεί μια βίαιη ρήξη.
Ο Μπόρις Τζόνσον διαβεβαιώνει πως θα καταφέρει να συνάψει μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την ΕΕ, η οποία είναι μακράν ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος του Ηνωμένου Βασιλείου, μέχρι το τέλος αυτής της μεταβατικής περιόδου, στις 31 Δεκεμβρίου 2020.
Όμως πολλοί ειδικοί εκτιμούν πως το χρονοδιάγραμμα αυτό είναι πολύ σφιχτό για να γίνει η διαπραγμάτευση μιας τέτοιας συμφωνίας και ακόμη περισσότερο για να επικυρωθεί η συμφωνία αυτή. Η μεταβατική περίοδος μπορεί να παραταθεί για ένα ή δύο χρόνια, όμως το Λονδίνο οφείλει να το ζητήσει πριν από την 1η Ιουλίου 2020. Αν ο Μπόρις Τζόνσον αρνηθεί να το κάνει, όπως έχει αφήσει να εννοηθεί, μπορεί να υπάρξει έξοδος χωρίς συμφωνία, με εν δυνάμει καταστροφικές οικονομικές συνέπειες.
Παραίτηση του Κόρμπιν;
Μια τόσο ευρεία νίκη του Μπόρις Τζόνσον, αν επιβεβαιωθεί, θα είναι ένα χαστούκι για το Εργατικό Κόμμα του οποίου ηγείται ο 70χρονος Τζέρεμι Κόρμπιν που είχε ήδη χάσει τις βουλευτικές εκλογές του 2017, αν και τότε είχε αποκομίσει κέρδη.
Η ήττα αυτή σίγουρα θα προκαλέσει εκκλήσεις για την παραίτηση του λιγότερο δημοφιλούς αρχηγού της βρετανικής αντιπολίτευσης που έχει καταγραφεί ποτέ στις δημοσκοπήσεις.
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν είχε κάνει την έκπληξη όταν είχε τεθεί επικεφαλής του Εργατικού Κόμματος τον Σεπτέμβριο του 2015. Χάρη στην υποστήριξη της βάσης, επιβίωσε των αποπειρών να ανατραπεί από βουλευτές της παράταξής του που αποδοκίμαζαν την πολύ αριστερή γραμμή του.
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν επικρίθηκε επίσης πολύ για την αμφίσημη θέση του σχετικά με το Brexit – υποσχέθηκε ένα νέο δημοψήφισμα αλλά αποφάσισε παράλληλα να παραμείνει ουδέτερος στο θέμα- και οι αντίπαλοί του τον θεώρησαν υπερβολικά χλιαρό στην αντίδρασή του στις κατηγορίες για αντισημιτισμό στους κόλπους του κόμματός του.