Η Σουηδία ανακοίνωσε πριν από λίγο ότι αποσύρει τις κατηγορίες εναντίον του Τζούλιαν Ασάνζ – του ιδρυτή των WikiLeaks – για βιασμό.
Μετά από 9 χρόνια έρευνας, οι εισαγγελικές αρχές της Σουηδίας ανακοίνωσαν σήμερα 19 Νοεμβρίου ότι αποσύρουν τις κατηγορίες βιασμού κατά του Τζούλιαν Ασάνζ και κλείνουν την υπόθεση.
Ο ιδρυτής των WikiLeaks συνελήφθη στις 11 Απρίλιου του 2019 στο Λονδίνο κατόπιν αιτήματος των ΗΠΑ για την έκδοσή του, ενώ τον κατηγορούν για συνωμοσία.
URGENT: Sweden Drops Investigation of Julian Assange.
— WikiLeaks (@wikileaks) November 19, 2019
«Οι μνήμες των μαρτύρων ξεθωριάζουν»
Η αναπληρώτρια επικεφαλής εισαγγελέας Εύα – Μαρί Πέρσον δήλωσε πως τα στοιχεία της ενάγουσας κρίθηκαν αξιόπιστα και φερέγγυα, αλλά πως, έπειτα από σχεδόν μία δεκαετία, οι μνήμες των μαρτύρων ξεθωριάζουν.
«Έπειτα από τη διενέργεια εμπεριστατωμένης αξιολόγησης όσων προέκυψαν στη διάρκεια της πορείας της προκαταρκτικής έρευνας αξιολογώ πως τα στοιχεία δεν είναι αρκετά ισχυρά προκειμένου να αποτελέσουν τη βάση για την απαγγελία κατηγορίας», δήλωσε η Πέρσον σε συνέντευξη Τύπου.
Ο 48χρονος Αυστραλός πολίτης έχει επανειλημμένα αρνηθεί τον ισχυρισμό που είχε διατυπωθεί σε βάρος του το 2010.
Η κίνηση της εισαγγελέα απομακρύνει ένα ενδεχόμενο δίλημμα για τα βρετανικά δικαστήρια τα οποία ενδεχομένως θα έπρεπε να αποφασίσουν ανάμεσα σε δύο αιτήματα έκδοσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σουηδία. Ωστόσο, η εισαγγελέας είπε πως η απόφαση να τεθεί στο αρχείο η έρευνα, μπορεί να εφεσιβληθεί.
Ο Ασάνζ κρατείται σε φυλακή στη Βρετανία εν αναμονή μιας ακροαματικής διαδικασίας τον Φεβρουάριο για την έκδοσή του στις Ηνωμένες Πολιτείες οι οποίες θέλουν τον 48χρονο Ασάνζ για να τον δικάσουν για 18 κατηγορίες περιλαμβανομένης της συνωμοσίας για πειρατεία κυβερνητικών υπολογιστών και παραβίαση ενός νόμου περί κατασκοπίας.
Ο Ασάνζ απομακρύνθηκε δια της βίας από την πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο μετά την άρση της ασυλίας του τον Απρίλιο φέτος αφού παρέμεινε σχεδόν επτά χρόνια κλεισμένος εκεί προκειμένου να αποφύγει την έκδοσή του βάσει των κατηγοριών που αντιμετώπιζε στη Σουηδία. Από τότε εκτίει ποινή σε βρετανική φυλακή επειδή παραβίασε τους όρους της αποφυλάκισής του.
— WikiLeaks (@wikileaks) November 19, 2019
Από την αποκάλυψη εκατοντάδων χιλιάδων απόρρητων διπλωματικών τηλεγραφημάτων, το κύριό του επίτευγμα, ως τη δικαστική έρευνα για βιασμό εναντίον του, παραθέτουμε 5 βασικά πράγματα που γνωρίζουμε για τον Τζούλιαν Ασάνζ και τον ιστότοπό του WikiLeaks.
10 εκατομμύρια έγγραφα
Ο WikiLeaks γίνεται γνωστός στο ευρύ κοινό το 2009 με τη δημοσιοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων μηνυμάτων που εστάλησαν στις ΗΠΑ την 11η Σεπτεμβρίου του 2001.
Ο ιστότοπος αυτός, που ιδρύθηκε το 2006 από τον Τζούλιαν Ασάνζ, επιτρέπει να δημοσιοποιηθούν στο Διαδίκτυο ενοχοποιητικά έγγραφα χωρίς να αποκαλύπτει την ταυτότητα αυτού που τα δημοσιοποιεί, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Στη συνέχεια κλιμακώνει τις αποκαλύψεις του, δημοσιοποιώντας ένα βίντεο από σφάλμα του αμερικανικού στρατού στο Ιράκ και στη συνέχεια χιλιάδες στρατιωτικά έγγραφα για το Αφγανιστάν.
Στις 28 Νοεμβρίου του 2010, ο WikiLeaks δίνει στη δημοσιότητα με τη βοήθεια πέντε μεγάλων διεθνών εφημερίδων (The New York Times, The Guardian, Der Spiegel, Le Monde, El Pais), περισσότερα από 250.000 απόρρητα έγγραφα που αποκαλύπτουν τα «ντεσού» της αμερικανικής διπλωματίας. Μετά το σκάνδαλο αυτό που έμεινε γνωστό ως «cablegate», ο Τζούλιαν Ασάνζ έγινε ο υπ’ αριθμόν ένα δημόσιος εχθρός στις ΗΠΑ.
Συνολικά ο ιστότοπος δηλώνει ότι έχει δημοσιεύσει «περισσότερα από 10 εκατομμύρια έγγραφα», που αφορούν τον τομέα της οικονομίας, της ψυχαγωγίας και της πολιτικής.
Πολεμική
Στο ξεκίνημά του ο WikiLeaks, προϊόν συνεργασίας μαθηματικών, κυρίως Κινέζων διαφωνούντων, έχει στόχο καταπιεστικά καθεστώτα στην Ασία, στο πρώην σοβιετικό μπλοκ, στην υποσαχάρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο η πλειονότητα των αποκαλύψεων που κάνει είναι εις βάρος των ΗΠΑ και συχνά προς όφελος της Ρωσίας.
Οι αρχές τον υποψιάζονται εξάλλου ότι αποτελεί την πηγή της διαρροής εσωτερικών μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (emails) του Δημοκρατικού Κόμματος στις ΗΠΑ, τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα από τον WikiLeaks το καλοκαίρι του 2016. Ο ιστότοπος ευθύνεται επίσης για την αποκάλυψη των υποθέσεων κατασκοπείας από τις ΗΠΑ σε βάρος συμμάχων τους (του Γάλλου προέδρου, της Γερμανίδας καγκελαρίου κλπ).
Ο WikiLeaks κατηγορείται ότι έθεσε σε κίνδυνο ανθρώπους των οποίων αποκάλυψε την ταυτότητα στο όνομα της διαφάνειας.
Με την πάροδο των ετών πολλά μέσα ενημέρωσης και προσωπικότητες παίρνουν ως εκ τούτου τις αποστάσεις τους από αυτόν, μολονότι ο Ασάνζ διαβεβαιώνει ότι συνεργάζεται με «περισσότερους από 100 οργανισμούς μέσων ενημέρωσης» σε όλο τον κόσμο.
Ένταλμα σύλληψης
Είναι δύσκολο να μην συσχετίζεται ο WikiLeaks με τον Αυστραλό ιδρυτή του, μια ιδιοφυΐα που διώκεται για τους μεν, έναν παρανοϊκό χειραγωγό για τους δε.
Υπό την απειλή από το 2010 ενός εντάλματος σύλληψης που είχε εκδοθεί από την Σουηδία στο πλαίσιο έρευνας για βιασμό, ο Ασάνζ κατέφυγε το 2012 στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο.
Η μήνυση εναντίον του για βιασμό τέθηκε στο αρχείο το 2017, αλλά ο Ασάνζ, ο οποίος πήρε και την υπηκοότητα του Ισημερινού την ίδια χρονιά, παρέμεινε κλεισμένος στην πρεσβεία της χώρας αυτής, φοβούμενος μήπως εκδοθεί τελικά στις ΗΠΑ για τη δημοσιοποίηση χιλιάδων εμπιστευτικών εγγράφων.
Μετά τη διαμονή του για σχεδόν 7 χρόνια στην πρεσβεία του Ισημερινού, ο Ασάνζ συνελήφθη στις 11 Απριλίου 2019 από τη βρετανική αστυνομία. Ο WikiLeaks κατηγόρησε το Κίτο, οι σχέσεις του οποίου με τον Ασάνζ ήταν τεταμένες τους τελευταίους μήνες, ότι έδωσε «παράνομα» τέλος στο πολιτικό άσυλο που είχε χορηγήσει στον ιδρυτή του.
Σνόουντεν και Μάνινγκ
Οι αποκαλύψεις στο πλαίσιο του «cablegate» δεν θα είχαν γίνει αν δεν υπήρχε η διεμφυλική Αμερικανίδα στρατιωτικός Τσέλσι Μάνινγκ, η οποία έδωσε στον WikiLeaks περισσότερα από 700.000 εμπιστευτικά έγγραφα. Τον Αύγουστο του 2013, η Μάνινγκ καταδικάστηκε σε κάθειρξη 35 ετών από στρατοδικείο.
Μετά την απελευθέρωσή της έπειτα από 7 χρόνια στη φυλακή κατόπιν μείωσης της ποινής της από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, η Μάνινγκ ξαναμπήκε στη φυλακή τον Μάρτιο του 2019 εξαιτίας της άρνησής της να καταθέσει ως μάρτυρας σε έρευνα για τον WikiLeaks.
O έτερος μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος Έντουαρντ Σνόουντεν, πρώην εργαζόμενος της NSA που αποτέλεσε την πηγή των αποκαλύψεων για μαζικά προγράμματα παρακολούθησης, επωφελήθηκε της ενεργής υποστήριξης του WikiLeaks, μολονότι δεν είχε επιλέξει τον ιστότοπο αυτόν για να κάνει τις αποκαλύψεις του. Ο Ασάνζ ήταν αυτός που του συνέστησε να καταφύγει στη Μόσχα για να γλιτώσει από την αμερικανική δικαιοσύνη.
Hollywood
Το φαινόμενο WikiLeaks απασχόλησε και το Χόλιγουντ, καθώς δύο ταινίες γυρίστηκαν με το θέμα αυτό: η «Πέμπτη Εξουσία» του Μπιλ Κόντον (το 2013) και το ντοκιμαντέρ «Risk» της Λόρα Πουατράς που παρουσιάστηκε στις Κάννες το 2016.
Ο Τζούλιαν Ασάνζ υποδύθηκε εξάλλου τον εαυτό του σε ένα επεισόδιο των Simpsons, ενώ ενέπνευσε έναν χαρακτήρα στο 36ο άλμπουμ του Αστερίξ «Ο Πάπυρος του Καίσαρα».