Δέκα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εξέγερση της 5ης Οκτωβρίου 2000 στο Βελιγράδι, όταν εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του Βελιγραδίου απαιτώντας από τον τότε πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς να παραδεχθεί την ήττα του στις εκλογές και να παραδώσει την εξουσία. Στις εκδηλώσεις μνήμης που θα πραγματοποιηθούν σήμερα στο Βελιγράδι, και συγκεκριμένα στη Διάσκεψη για την Ευρωπαϊκή Προοπτική της Σερβίας, θα παραβρεθεί και ο Έλληνας πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου. Πρόκειται για το αποκορύφωμα των κινητοποιήσεων που ξεκίνησαν στις προεδρικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου, όταν ο Μιλόσεβιτς ηττήθηκε από τον υποψήφιο της Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης (DOS), Βόισλαβ Κοστούνιτσα, που έλαβε το 50,24 % των ψήφων και αναδείχθηκε πρόεδρος από τον πρώτο γύρο. Η κεντρική εκλογική επιτροπή αρνήθηκε να ανακηρύξει νικητή τον Κοστούνιτσα, υποστηρίζοντας ότι το ποσοστό που έλαβε ήταν μικρότερο του 50% και ότι έπρεπε να διεξαχθεί δεύτερος γύρος. Η αντιπολίτευση υποκίνησε τότε ογκώδεις κινητοποιήσεις σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Σερβίας, με αίτημα να αναγνωριστεί η νίκη του Κοστούνιτσα. Απεργίες, εκδηλώσεις κοινωνικής ανυπακοής και καθημερινές διαδηλώσεις, ήταν τα «όπλα» κατά τις βίας και νοθείας του καθεστώτος. Από το πρωί της 5ης Οκτωβρίου, διαδηλωτές από ολόκληρη τη Σερβία άρχισαν να φτάνουν στο Βελιγράδι, αφού προηγουμένως έσπασαν τα μπλόκα που είχε στήσει η αστυνομία στις εισόδους της πόλης. Στην πλατεία μπροστά από το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο συγκεντρώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές. Η αστυνομία προσπάθησε να τους διαλύσει με δακρυγόνα και ακολούθησαν συμπλοκές, που επεκτάθηκαν σε όλη την πόλη. Οι διαδηλωτές κατέλαβαν δύο αστυνομικά τμήματα, πυρπόλησαν το κτίριο της βουλής και της κρατικής τηλεόρασης (RTS) και κατέστρεψαν ένα μεγάλο κατάστημα καλλυντικών ειδών, που ανήκε στο γιο του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, Μάρκο. Αποχωρώντας από το κατεστραμμένο κατάστημα, οι διαδηλωτές έγραψαν με σπρέι στον τοίχο: «Τα παράπονα στο μπαμπάκα σου». Ο απολογισμός των συγκρούσεων ήταν δύο νεκροί και περίπου 100 τραυματίες, εκ των οποίων δεκάδες από βλήματα πυροβόλων όπλων.
Ο Μιλόσεβιτς διέταξε το στρατό να επέμβει, χρησιμοποιώντας ένοπλη βία. Η ηγεσία του ενόπλων δυνάμεων δεν υπάκουσε, ενώ και οι άνδρες των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας, που βγήκαν με τεθωρακισμένα οχήματα στους δρόμους, αρνήθηκαν να ανοίξουν πυρ κατά των διαδηλωτών. Την επομένη, το βράδυ, ο Σλομπόνταν Μιλόσεβιτς παραδέχτηκε την ήττα του λέγοντας τη μνημειώδη φράση: «Μόλις τώρα έμαθα ότι έχασα τις εκλογές»…
