Στην αναμονή παραμένει η Πορτογαλία για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης, περισσότερο από μία εβδομάδα μετά τις βουλευτικές εκλογές, ενώ ο απερχόμενος πρωθυπουργός Πέντρο Πάσος Κοέλιο δεν έχει κατορθώσει να εξασφαλίσει την υποστήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος για τον σχηματισμό συντηρητικής κυβέρνησης μειοψηφίας.

Επισήμως, τίποτε δεν έχει αποφασισθεί. Όμως, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο ηττήθηκε από τον συνασπισμό υπό τον Πάσος Κοέλιο, μοιάζει ότι έχει προχωρήσει περισσότερο στις διαπραγματεύσεις του με το Κομμουνιστικό Κόμμα και το Μπλοκ της Αριστεράς, παρά με την πορτογαλική δεξιά.

«Καμία πρόοδος» δεν σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του δεύτερου γύρου συνομιλιών ανάμεσα στη συμμαχία της δεξιάς και τον γενικό γραμματέα του Σοσιαλιστικού Κόμματος Αντόνιο Κόστα, δήλωσε χθες το βράδυ ο απερχόμενος πρωθυπουργός, εμφανώς δυσαρεστημένος από την στάση του συνομιλητή του την οποία χαρακτήρισε «παθητική».

Από την πλευρά του, ο Αντόνιο Κόστα δήλωσε ότι οι προτάσεις της πορτογαλικής δεξιάς είναι «ανεπαρκείς», διότι «δεν εκφράζουν την πολιτική βούληση για απομάκρυνση από την λιτότητα».

«Ο δρόμος για τον σχηματισμό μίας κυβέρνησης της αριστεράς είναι ανοικτός», είχε δηλώσει προηγουμένως στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Αντόνιο Κόστα, εξηγώντας ότι δεν αποκλείει το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης με τη συμμετοχή των κομμάτων της πορτογαλικής αριστεράς υπό το Σοσιαλιστικό Κόμμα.

Εδώ και μόλις λίγες ημέρες, το σενάριο αυτό δεν εθεωρείτο πιθανό και διχάζει τους υποστηρικτές του κόμματος και εξοργίζει τις παρατάξεις της πορτογαλικής δεξιάς, νικητή των εκλογών με ποσοστό 38,6%.

Ο Πέδρο Πάσος Κοέλιο είχε προειδοποιήσει τους υποστηρικτές του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας: «ακόμη και αν ψηφίσετε εμάς, μπορεί να ξυπνήσετε με μία κυβέρνηση του Αντόνιο Κόστα την επομένη των εκλογών», απουσία απόλυτης πλειοψηφίας της δεξιάς.

Υποχωρήσεις

Σε έγγραφη πρόταση προς το Σοσιαλιστικό Κόμμα, ο δεξιός συνασπισμός δήλωσε «απολύτως ανοικτός» σε διαπραγμάτευση και έτοιμος να υιοθετήσει σειρά μέτρων που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα των Σοσιαλιστών, για την εξασφάλιση «της απαραίτητης κυβερνητικής σταθερότητας».

Οι αγορές έστειλαν τα πρώτα σήματα νευρικότητας από την αρχή της εβδομάδας, με το χρηματιστήριο της Λισαβόνας να καταγράφει πτώση κατά 3% τη Δευτέρα και κατά 1,4% χθες.

Θέλοντας να καθησυχάσει τους επενδυτές, ο Αντόνιο Κόστα διαβεβαίωσε ότι ενδεχόμενη κυβέρνηση της αριστεράς «θα σεβαστεί τις διεθνείς δεσμεύσεις» της Πορτογαλίας και «δεν θα ανοίξει πολιτική κρίση στην ευρωζώνη». «Η Ευρώπη μπορεί να είναι ήσυχη. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα δεν είναι ΣΥΡΙΖΑ», επισήμανε.

Το σχέδιο για ενδεχόμενη συμμαχία με τα κόμματα της αριστεράς προκαλεί έντονες συζητήσεις στους κόλπους του Σοσιαλιστικού Κόμματος.

«Οφείλουμε να εκμεταλλευθούμε αυτήν την ιστορική ευκαιρία και να σχηματίσουμε κυβέρνηση της αριστεράς για να βάλουμε ένα τέλος στην παρεκτροπή της δεξιάς», θεωρεί ο βουλευτής Ζοάο Σοάρες.

«Μία κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος με την υποστήριξη του Κομμουνιστικού Κόμματος και τους Μπλοκ της Αριστεράς είναι αδιανόητη», δήλωσε αντίθετα ο ευρωβουλευτής Φρανσίσκο Ασίς.

Διάχυτη είναι η νευρικότητα και στις τάξεις της πορτογαλικής δεξιάς. «Μία τέτοια συμμαχία των τριών θα ήταν αυτοκτονία για τον Αντόνιο Κόστα και το Σοσιαλιστικό Κόμμα», δήλωσε ο Λουίς Μάρκες Μέντες, πρώην ηγέτης του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος του Πάσος Κοέλιο.

Ο Αντόνιο Κόστα έχει περιθώριο μέχρι το τέλος της εβδομάδας για να υποβάλει μία πρόταση στα όργανα του κόμματός του.

Όμως ο τελευταίος λόγος ανήκει στον πρόεδρο της χώρας Άνιμπαλ Καβάκο Σίλβα, ο οποίος έχει αφήσει εννοηθεί ότι η έκκλησή του για τον σχηματισμό μίας σταθερής κυβέρνησης αποκλείει τη συμμετοχή του Κομμουνιστικού Κόμματος, το οποίο είναι εχθρικό προς το ευρώ, και του Μπλοκ της Αριστεράς, που τάσσεται υπέρ της επαναδιαπραγμάτευσης του χρέους.

Ο Αντόνιο Κόστα δηλώνει ότι τα δύο κόμματα έχουν δεχθεί να αφήσουν στην άκρη τις απαιτήσεις τους και να υποστηρίξουν ένα πρόγραμμα διακυβέρνησης το οποίο θα έχει διαμορφωθεί από το Σοσιαλιστικό Κόμμα.

«Είμαστε έτοιμοι να ψηφίσουμε ένα προϋπολογισμό που θα αυξάνει την αγοραστική δύναμη», δήλωσε χθες η εκπρόσωπος του Μπλοκ της Αριστεράς Καταρίνα Μάρτινς τονίζοντας ότι «υπάρχουν αρκετά σημεία σύγκλισης για τη διασφάλιση κυβερνητικής σταθερότητας χωρίς τη δεξιά».

Όμως ο Πέντρο Πάσος Κοέλιο δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει την προσπάθεια: «ο νικητής των εκλογών μπορεί νομίμως να αναμένει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον πρόεδρο».