Δύο νέοι και πολύ κοντινοί εξωπλανήτες ανακαλύφθηκαν από μια διεθνή ομάδα αστρονόμων. Από αυτούς ο ένας βρίσκεται στην σωστή απόσταση από το άστρο του για να έχει υγρό νερό στην επιφάνειά του και να φιλοξενεί ζωή. Οι δύο πλανήτες κινούνται σε τροχιά γύρω από το αρχαίο άστρο Καπτέιν, το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά στο ηλιακό μας σύστημα, σε απόσταση μόλις 13 ετών φωτός.
Ο πλανήτης Καπτέιν-b που βρίσκεται στην «φιλόξενη» (κατοικήσιμη) ζώνη του συστήματός του, έχει εκτιμώμενη ηλικία περίπου 11,5 δισεκατομμυρίων ετών, έναντι μόνο 4,5 δισ. ετών της Γης, γεγονός που τον καθιστά τον αρχαιότερο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα και είναι δυνητικά ικανός να φιλοξενεί ζωή. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι όσο πιο «γερασμένος» είναι ένας πλανήτης, τόσο περισσότερο χρόνο είχε η ζωή για να εξελιχτεί σε αυτόν. Το άστρο του -το 25ο πιο κοντινό στον Ήλιο μας- γεννήθηκε μόλις δύο δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία του σύμπαντος με την «Μεγάλη Έκρηξη» πριν από 13,7 δισ. χρόνια.
«Αναρωτιέται κανείς τι είδους ζωή θα μπορούσε να έχει εξελιχτεί πάνω σε αυτούς τους πλανήτες, σε ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα» δήλωσε ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Γκιγιέμ Ανγκλάδα-Εσκούδε του Πανεπιστημίου Κουίν Μέρι του Λονδίνου, ο οποίος έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Monthly Notices” της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας.
Ο ερυθρός νάνος Καπτέιν πήρε το όνομα του ολλανδού αστρονόμου Γιόζεφ Καπτέιν, ο οποίος ανακάλυψε το γειτονικό άστρο στο τέλος του 19ου αιώνα. Έχει το ένα τρίτο της μάζας του Ήλιου μας και μπορεί να παρατηρηθεί ακόμη και με ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο στο νότιο αστερισμό του Οκρίβαντα (του «Καβαλέτου»).
Είναι το δεύτερο ταχύτερα κινούμενο άστρο στον ουρανό της Γης και ανήκει στην άλω του Γαλαξία μας, δηλαδή στην ομάδα εκείνων των άστρων που έχουν άκρως ελλειπτικές τροχιές στην γαλαξιακή περιφέρεια. Προέρχεται από έναν αρχαίο νάνο-γαλαξία, που κάποτε το μεγαλύτερο μέρος του -μαζί με το άστρο Καπτέιν- απορροφήθηκε από τον γαλαξία μας.
Ο εξωπλανήτης Καπτέιν-b είναι μια υπερ-Γη, καθώς έχει μάζα τουλάχιστον πενταπλάσια από τον δικό μας πλανήτη, ενώ δεν είναι ούτε πολύ ζεστός, ούτε πολύ κρύος, όντας στην κατάλληλη απόσταση από το άστρο του, γι’ αυτό, άλλωστε θεωρείται πιθανό να διαθέτει υγρό νερό. Αντίθετα, ο άλλος πλανήτης που ανακαλύφτηκε, ο ακόμη μεγαλύτερος Καπτέιν-c, βρίσκεται πιο μακριά από το άστρο του και είναι μάλλον παγωμένος. Ο Καπτέιν-b χρειάζεται 48 μέρες (η διάρκεια του έτους του) για μια πλήρη τροχιά γύρω από το άστρο του, ενώ ο Καπτέιν-c 121 μέρες.
Ο αρχικός εντοπισμός των δύο πλανητών έγινε με το όργανο HARPS του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή, ενώ ακολούθησαν άλλες παρατηρήσεις για επιβεβαίωση από το τηλεσκόπιο Κεκ στη Χαβάη και το τηλεσκόπιο «Μαγγελάνος 2» στη Χιλή.
