Την Πέμπτη 20 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί η σέντρα του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου Γυναικών 2023, το οποίο φιλοξενείται για πρώτη φορά από δύο χώρες, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Οι αγώνες θα διεξαχθούν συνολικά σε δέκα γήπεδα σε εννέα πόλεις (5 στην Αυστραλία και 4 στη Νέα Ζηλανδία). Το τουρνουά ανοίγει με τον αγώνα της Νέας Ζηλανδίας κόντρα στη Νορβηγία στο Eden Park του Όκλαντ και ο τελικός θα διεξαχθεί στις 20 Αυγούστου στο Σίδνεϊ στο Accor Stadium.

Για πρώτη φορά στη διοργάνωση, που «γεννήθηκε» το 1991, θα συμμετέχουν 32 εθνικές ομάδες, οι οποίες χωρίζονται σε οκτώ ομίλους. Οι δύο πρώτες ομάδες κάθε ομίλου περνούν στην επόμενη φάση των «16», στην οποία ξεκινούν οι νοκ άουτ αγώνες μέχρι τον τελικό.

Οι πόλεις:

  • Αυστραλία: Σίδνεϊ (δύο γήπεδα), Μελβούρνη, Μπρίσμπεϊν, Αδελαΐδα, Περθ.
  • Νέα Ζηλανδία: Όκλαντ, Γουέλινγκτον, Ντούνεντιν, Χάμιλτον.

Οι ομάδες που συμμετέχουν και οι όμιλοι:

Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδάς, Κίνα, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Δανία, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Αϊτή, Ιρλανδία, Ιταλία, Τζαμάικα, Ιαπωνία, Μαρόκο, Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία, Νιγηρία, Νορβηγία, Παναμάς, Φιλιππίνες, Πορτογαλία, Νότια Αφρική, Νότια Κορέα, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Ηνωμένες Πολιτείες, Βιετνάμ, Ζάμπια.

Λίγα λόγια για τις ομάδες

Η πιο επιτυχημένη εθνική ομάδα στο γυναικείο ποδόσφαιρο είναι αναμφισβήτητα οι ΗΠΑ. Τέσσερις φορές κάτοχοι του Παγκόσμιου Κυπέλλου (1991,1999, 2015, 2019), οι Αμερικανίδες θα προσπαθήσουν να υπερασπιστούν τον τίτλο τους και να γίνουν η πρώτη ομάδα στην ιστορία του θεσμού που κατακτά το τρόπαιο σε τρεις συνεχόμενες διοργανώσεις.

Άλλες ισχυρές ομάδες που θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τον τίτλο είναι ο Καναδάς, η πρωταθλήτρια Ευρώπης Αγγλία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία , η Ολλανδία και η Σουηδία. Εκτός Ευρώπης, παραδοσιακές δυνάμεις στο γυναικείο ποδόσφαιρο είναι η Βραζιλία (πρωταθλήτρια Νότιας Αμερικής), αλλά και η Ιαπωνία (παγκόσμια πρωταθλήτρια το 2011), η Κίνα και η Νότια Κορέα που έχουν να επιδείξουν σημαντικά επιτεύγματα.

Μια ακόμη ομάδα που έχει σημειώσει επιτυχίες στο παρελθόν είναι η Νορβηγία (παγκόσμια πρωταθλήτρια του 1995), ενώ σημαντικά αστέρια στις συνθέσεις τους έχουν και η Δανία, η Αυστραλία και η Τζαμάικα. Για πρώτη φορά στη διοργάνωση συμμετέχουν οι Αϊτή, Μαρόκο, Παναμάς, Φιλιππίνες, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Βιετνάμ και Ζάμπια.

Μάχη για «ίσες αμοιβές»

Αθλήτριες στο γυναικείο ποδόσφαιρο διεκδικούν εδώ και χρόνια το δικαίωμα της «ίσης αμοιβής». Ασφαλώς δεν αναφέρονται στα αστρονομικά ποσά των σούπερ σταρ των παγκοσμίων ποδοσφαίρων, αλλά ζητούν τουλάχιστον υψηλότερες αμοιβές από αυτές που λαμβάνουν και μια καλύτερη – δικαιότερη μεταχείριση σε μια σειρά θεμάτων. Ο Καναδάς και οι ΗΠΑ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτού του αγώνα και οι αθλήτριες έχουν πετύχει ήδη κάποιες σημαντικές νίκες.

Μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων και δικαστικών μαχών, οι Αμερικανίδες ποδοσφαιρίστριες πέτυχαν μια συμφωνία που ως εθνική ομάδα τις καθιστά μια από τις καλύτερα αμειβόμενες ομάδες στον κόσμο στο γυναικείο και το ανδρικό ποδόσφαιρο, όπως γράφουν οι New York Times. Πάντως στις περισσότερες χώρες δεν έχει επιτευχθεί κάποια σημαντική πρόοδος και παρά τις προαναγγελίες για νέα συμβόλαια οι γυναικείες ομάδες ποδοσφαίρου εξακολουθούν να υστερούν πολύ από τις αντίστοιχες των ανδρών, όχι μόνο στις αμοιβές, αλλά και στο προσωπικό και σε πολλά άλλα κρίσιμα θέματα για την εύρυθμη λειτουργία.

Παραλίγο… τηλεοπτικό μπλακ άουτ

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως λίγο καιρό πριν από την έναρξη του Παγκόσμιου Κυπέλλου Γυναικών, ο πρόεδρος της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, απείλησε με τηλεοπτικό μπλακ άουτ σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης στο πλαίσιο μιας κλιμακούμενης αντιπαράθεσης για το κόστος των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Η διοργανώτρια αρχή χαρακτήρισε πολύ χαμηλές τις προσφορές που κατατέθηκαν, με τον Τζιάνι Ινφαντίνο να υπογραμμίζει πως «δεν είναι σωστό να υποτιμούν το Παγκόσμιο Κύπελλο Γυναικών, καθώς πρόκειται για ένα κορυφαίο αθλητικό γεγονός και έχει σημαντική αξία».

«Όσοι θέλουν να το αποκτήσουν θα πρέπει να πληρώσουν την αντίστοιχη αξία με βάση τα νούμερα τηλεθέασης», πρόσθεσε. Σημειώνεται πως σε αρκετές χώρες του κόσμου το γυναικείο ποδόσφαιρο είναι ένα αρκετά δημοφιλές άθλημα. Αξίζει μόνο να αναφερθεί πως τον πρώτο αγώνα της Αυστραλίας, κόντρα στην Ιρλανδία, στο στάδιο του Σίδνεϊ, θα τον παρακολουθήσουν συνολικά 80.000 άνθρωπο, κάνοντας sold out.

Τελικά η FIFA και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοτηλεόρασης έκλεισαν μια συμφωνία στο παρά πέντε, τον Ιούνιο, που διασφαλίζει πως τα παιχνίδια θα προβληθούν σε 34 ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα οι αγώνες θα προβληθούν από τον ANT1 και τον ANT1+.

Πολιτικά μηνύματα

Όπως συμβαίνει στις περισσότερες διεθνείς διοργανώσεις, το ερώτημα δεν είναι εάν θα υπάρξουν και πολιτικά μηνύματα. Αυτό θεωρείται δεδομένο. Το ερώτημα είναι ποια θα είναι αυτά τα μηνύματα και από ποιους θα σταλούν.

Η FIFA, σε μια προσπάθεια να διαμορφώσει ένα πλαίσιο πολιτικής αντίδρασης, παρουσίασε βάσει του προγράμματος Football Unites the World μια σειρά από οκτώ περιβραχιόνια που θα μπορούσαν να επιλέξουν να φορέσουν οι ποδοσφαιρίστριες των εθνικών ομάδων. Οι «επιτρεπόμενες επιλογές» έχουν διαμορφωθεί σε συνεργασία μια σειρά οργανισμών του ΟΗΕ και περιλαμβάνουν μηνύματα όπως «Ενωμένοι για τους Αυτόχθονες Λαούς» και «Ενωμένοι για την Ισότητα των Φύλων».

Το περιβραχιόνιο «One Love», που σχετίζεται με τα δικαιώματα της LGBTIQA+ κοινότητας, δεν είναι μεταξύ αυτών, όπως σχολιάζει το The Conversation σε σχετικό άρθρο. Υπενθυμίζει δε πως το επίμαχο περιβραχιόνιο είχε απαγορευτεί και στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ανδρών στο Κατάρ με τους παίκτες που επιθυμούσαν να το φορέσουν να απειλούνται ακόμη και με αποβολή από τον αγώνα.

Το περίεργο είναι πως σε αντίθεση με το Κατάρ, η ομοφυλοφιλία δεν είναι «παράνομη» στις διοργανώτριες χώρες του Παγκόσμιου Κυπέλλου Γυναικών. Η FIFA ισχυρίζεται πως η απόφασή της ελήφθη ύστερα από «εκτεταμένη διαβούλευση με όλα τα συμβαλλόμενα μέρη». Αν και δεν δόθηκαν περισσότερες διευκρινήσεις, το πιθανότερο είναι πως οι ενστάσεις προήλθαν από κάποιες αφρικανικές χώρες (Μαρόκο, Νιγηρία, Ζάμπια), όπου η ομοφυλοφιλία θεωρείται ποινικό αδίκημα.

Δεν αποκλείεται επίσης να υπήρξαν και πιέσεις από διάφορους φορείς χωρών της Μέσης Ανατολής, που επιδιώκουν να ασκήσουν ολοένα και μεγαλύτερη επιρροή στο ποδόσφαιρο αλλά και σε άλλα αθλήματα, εφαρμόζοντας μια επιχείρηση sportwashing. Εξάλλου, στα αξιοσημείωτα του πολιτικού παρασκηνίου στο Μουντιάλ Γυναικών ήταν η ακύρωση τελικά της βασικής χορηγίας του τουριστικού οργανισμού της Σαουδικής Αραβίας ύστερα από τις σφοδρές αντιδράσεις των αθλητριών.

Περισσότερες από 40 αθλήτριες που θα συμμετάσχουν στο Παγκόσμιο Κύπελλο, σε συνεργασία με τις οργανώσεις Common Goal και Football For Future, προχώρησαν σε δημόσιες δηλώσεις για την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο περιβάλλον.

Ίσως το πιο σαφές πολιτικό μήνυμα εστάλη από τις Βραζιλιάνες. Το αεροπλάνο που μετέφερε την εθνική ομάδα στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας είχε στην ουρά του τις φωτογραφίες της ακτιβίστριας Mahsa Amini, ο θάνατος της οποίας κατά τη διάρκεια κράτησης πυροδότησε ένα μαζικό κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών στο Ιράν, και του ποδοσφαιριστή Amir Nasr Azadani, ο οποίος καταδικάστηκε σε 26 χρόνια φυλακή επειδή τάχθηκε δημόσια υπέρ του κινήματος και προχώρησε σε επικριτικές δηλώσεις για το θεοκρατικό καθεστώς της χώρας. Στο εξωτερικό της καμπίνας του αεροπλάνου αναφερόταν: «Καμία γυναίκα δεν πρέπει να αναγκάζεται να καλύψει το κεφάλι της» και «κανένας άντρας δεν πρέπει να καταδικάζεται επειδή το είπε αυτό».

«Είναι ήδη ξεκάθαρο ότι η πολιτική θα συναγωνιστεί τα γκολ», σχολιάζεται στο δημοσίευμα του Conversation. Εξάλλου αποτελεί και μια ευκαιρία για τη FIFA και τον Τζιάνι Ινφαντίνο να βελτιώσουν σε κάποιο βαθμό το αρνητικό κλίμα που διαμορφώθηκε από τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ανδρών από το Κατάρ, μια χώρα που έχει κατηγορηθεί για αυταρχισμό, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δολοφονίες αντιφρονούντων. Η προώθηση της ισότητας των φύλων μέσω του ποδοσφαίρου είναι ένα πρώτο βήμα και ως διοργάνωση το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου Γυναικών μπορεί να εξυπηρετήσει το στόχο της FIFA και του Ινφαντίνο.